Το κενό της ασταθούς Τουρκίας
ΑΛΕΞΗΣ ΠΑΠΑΧΕΛΑΣ
(Πηγή : http://www.kathimerini.gr)
Η Τουρκία θα περάσει ακόμη μία πολύ μεγάλη κρίση. Η ανησυχία για την τουρκική οικονομία στα διεθνή κέντρα αποφάσεων είναι πάρα πολύ μεγάλη. Θεωρείται ζήτημα χρόνου το πότε θα σκάσει η «φούσκα» που έχει δημιουργηθεί. Και μόνο, άλλωστε, το γεγονός ότι το σύστημα Ερντογάν δίνει δικά του δάνεια, έξω από το θεσμικό τραπεζικό πλαίσιο, αρκεί. Αυτή μπορεί να αποδειχθεί η «αχίλλειος πτέρνα» του Τούρκου ηγέτη γιατί μπορεί να στρέψει τις μάζες των οπαδών του εναντίον του. Ανθρωποι που γνωρίζουν σε βάθος τη γείτονα δεν αποκλείουν κανένα σενάριο, ακόμη και καταστάσεις εμφυλίου πολέμου ή Βενεζουέλας. Η ανασφάλεια θα επιτείνει την παράνοια, αν συμβεί κάτι τέτοιο, και θα οδηγήσει σε περιπέτειες.
Δημιουργούνται όμως και μεγάλα ερωτήματα για τον προσανατολισμό της Τουρκίας σε θέματα γεωπολιτικής στρατηγικής και ασφάλειας.
Η Δύση δεν θέλει, ασφαλώς, να «χάσει» την Τουρκία. Το ρήγμα είναι όμως βαθύ και βαθαίνει και άλλο. Η Γερμανία αποσύρει τις δυνάμεις της από το Ιντσιρλίκ και τις μεταφέρει στην Ιορδανία. Εγκυρες πληροφορίες θέλουν τις ΗΠΑ να προετοιμάζονται να κάνουν το ίδιο και να έχουν εξασφαλίσει την έκταση για μια νέα βάση σε περιοχή του Ιράκ που ελέγχεται από τους Κούρδους.
Υπάρχει πλέον ανασφάλεια και δυσπιστία σε σχέση με τις τουρκικές προθέσεις. Στη δυτική θεσμική μνήμη έχει, άλλωστε, εγγραφεί το αποτυχημένο «παζάρι» πριν από τον Πόλεμο στον Κόλπο, που ανάγκασε τους Αμερικανούς να αγνοήσουν την Τουρκία στον σχεδιασμό της επιχείρησης.
Εδώ προκύπτει το... κλασικό ζήτημα για το αν η Ελλάδα θέλει και μπορεί να καλύψει ένα κομμάτι από το κενό που αφήνει πίσω της η Τουρκία. Στα λόγια μοιάζει να θέλει, όπως επανειλημμένως έχει δηλώσει ο υπουργός Αμυνας. Συμφωνούν όμως ο πρωθυπουργός και οι υπόλοιποι αρμόδιοι υπουργοί; Η επέκταση της συμφωνίας για τη Σούδα δείχνει ότι υπάρχει σχετική δυστοκία. Κάποια στιγμή θα χρειασθούν αποφάσεις. Ο Αμερικανός υπουργός Αμυνας ενδέχεται να βρεθεί στην Αθήνα, ζητώντας συγκεκριμένες απαντήσεις. Η ελληνική πλευρά πρέπει να έχει καταλήξει. Να ξέρει τι ανταλλάγματα ζητεί και τι μπορεί να δώσει. Το παρατεταμένο παζάρι συνηθίζεται στην Ανατολή, αλλά συχνά αποδεικνύεται αντιπαραγωγικό.
Εν τω μεταξύ, καλό είναι να έχουμε τον νου μας γιατί αν η Τουρκία εισέλθει σε δίνη εσωτερικών περιπετειών, ο πειρασμός ενός «τσαμπουκά» στο Αιγαίο θα αυξάνει. Η τουρκική συμπεριφορά έχει όντως κλιμακωθεί και επιδιώκει πλέον ανοικτά την «γκριζοποίηση» του Αιγαίου. Η Αθήνα έχει χαράξει «κόκκινες γραμμές», οι οποίες είναι πιο πειστικές μάλιστα όταν περνάνε μέσα από στρατιωτικά κανάλια και όχι από δηλώσεις πολιτικών. Είναι όμως πολύ μεγάλα τα περιθώρια λάθους ή ατυχήματος. Ειδικά όταν η δομή διοίκησης στην Τουρκία έχει καταρρεύσει και η πολιτική ηγεσία βρίσκεται σε συνεχή ανασφάλεια και εκνευρισμό.
