Όταν δεν προσαρμόζεσαι, πεθαίνεις
ΑΝΔΡΕΑΣ ΔΡΥΜΙΩΤΗΣ
(Πηγή : http://www.kathimerini.gr/)
Η ιστορία καταγράφει σαν την πρώτη φωτογραφία, μία λήψη από ένα δρόμο του Παρισιού το 1838. Από τότε έχουν τραβηχτεί περισσότερες από 3,5 τρισεκατομμύρια φωτογραφίες!
Το εντυπωσιακό όμως στοιχείο είναι το γεγονός ότι περισσότερες από το 10% των φωτογραφιών, τραβήχτηκαν τον περασμένο χρόνο. Μέχρι το 2000 οι περισσότερες φωτογραφίες ήταν αναλογικές και η διαδικασία παραγωγής μιας φωτογραφίας απαιτούσε φιλμ, χημικά και ειδικά χαρτιά για την εκτύπωση. Ολα αυτά ανήκουν πια στην ιστορία.
Σήμερα περισσότεροι από 2,5 δισεκατομμύρια άνθρωποι διαθέτουν ψηφιακές φωτογραφικές και η μεγάλη πλειονότητα των φωτογραφιών είναι ψηφιακές. Τα αποτελέσματα είναι εντυπωσιακά. Εκτιμάται ότι σήμερα, μέσα σε δύο λεπτά της ώρας, βγαίνουν περισσότερες φωτογραφίες από όσες βγήκαν όλο τον 19ο αιώνα! Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι σήμερα βγάζουμε πολύ περισσότερες φωτογραφίες και τις μοιραζόμαστε με ιδιαίτερη ευκολία. Η ψηφιακή τεχνολογία άλλαξε εντελώς τα οικονομικά της φωτογραφίας τόσο στη δημιουργία της όσο και στη διανομή της. Πάρτε για παράδειγμα το Instagram. Μια μικρή ομάδα 15 ανθρώπων δημιούργησε μια πολύ απλή εφαρμογή, με την οποία περισσότεροι από 130 εκατομμύρια άνθρωποι μοιράζονται περίπου 16 δισεκατομμύρια φωτογραφίες. Ο αριθμός αυτός συνεχώς μεγαλώνει. Δεκαπέντε μήνες μετά τη δημιουργία του, το Instagram αγοράστηκε από το Facebook για 1 δισεκατομμύριο δολάρια! Σήμερα, περισσότερες από 70 δισεκατομμύρια φωτογραφίες ανεβαίνουν στο Facebook κάθε χρόνο. Η φωτογραφία είναι σήμερα εξαιρετικά δημοφιλής ενασχόληση. Και όμως μέσα σε αυτό το περιβάλλον της ραγδαίας ανάπτυξης, μια εταιρεία που ήταν συνώνυμο της φωτογραφίας, η Kodak, που ιδρύθηκε το 1880 και σε κάποια στιγμή είχε 145.300 υπαλλήλους κήρυξε πτώχευση το 2012. Λέγεται μάλιστα ότι η ψηφιακή φωτογραφία εφευρέθηκε από την Kodak, αλλά δεν μπορούσαν να «σκοτώσουν» το φιλμ που ήταν το βασικό προϊόν και η «ψυχή» της εταιρείας.
Τα παραπάνω ενδιαφέροντα στοιχεία τα πήρα από ένα εξαιρετικό βιβλίο με τίτλο «The Second Machine Age», γραμμένο από δύο ερευνητές τους Erik Brynjolfsson και Andrew McAfee, το οποίο εκδόθηκε από τη Norton το 2014. Ηταν μάλιστα Bestseller στους New York Times. Το συστήνω ανεπιφύλακτα και ιδιαίτερα στους νέους γιατί δίνει πολλές ιδέες για επιχειρηματικές δραστηριότητες.
Ποιο είναι το δίδαγμα από την ιστορία της φωτογραφίας; Νομίζω ότι είναι πολύ ξεκάθαρο. Αν ο κόσμος γύρω σου αλλάζει και εσύ δεν προσαρμόζεσαι στις νέες συνθήκες, απλά εξαφανίζεσαι ή πεθαίνεις.
Ακόμα πιο διδακτική και εντυπωσιακή είναι η ιστορία της Blockbuster Entertainment και της Netflix. Η Blockbuster Entertainement (BE) κυριαρχούσε την δεκαετία ’80 και ’90 στη διανομή video και DVD για διασκέδαση στο σπίτι. Η BE λειτουργούσε 9.100 καταστήματα διανομής τα περισσότερα των οποίων ήταν στις ΗΠΑ και ήταν ο κυρίαρχος παίκτης στη δραστηριότητά της. Στις αρχές της δεκαετίας του 2000, ο συνιδρυτής και διευθύνων σύμβουλος της Netflix, Reed Hastings, επισκέφθηκε τον CEO της ΒΕ, John Antioco στο Dallas και του πρότεινε να εξαγοράσει τη Netflix για 50 εκατομμύρια δολάρια. Η Netflix τότε δεν διέθετε κανένα σημείο πώλησης αλλά ενοικίαζε τα DVD ταχυδρομικά. Παρά το γεγονός ότι έγιναν περισσότερες από μία συναντήσεις, ο Antioco δεν προχώρησε στην εξαγορά της Netflix. Σήμερα η Netflix αποτιμάται σήμερα 27,3 δισεκατομμύρια δολάρια, ενώ η ΒΕ κήρυξε πτώχευση το 2010, και η αποτίμησή της τότε ήταν 24 εκατ. δολάρια. Η Netflix χωρίς πανάκριβες υποδομές και δίκτυο διανομής, αντικατέστησε το ταχυδρομείο με το Ιnternet και έχει σήμερα εκατομμύρια συνδρομητές σε πολλές χώρες του κόσμου, παρέχοντας εξαιρετικές υπηρεσίες διασκέδασης στο σπίτι με πολύ χαμηλή μηνιαία συνδρομή, ενώ η ΒΕ επιμένοντας στην ενοικίαση μέσω των καταστημάτων της πτώχευσε.
Οι παραπάνω δύο περιπτώσεις μπορούν να αποδοθούν λακωνικά με το πολύ χαρακτηριστικό απόφθεγμα του Stewart Brand που δυστυχώς δεν μεταφράζεται εύκολα χωρίς να χάσει την «οξύτητά» του: «Once a new technology rolls over you, if you are not part of the steamroller, you are part of the road».
Διάλεξα την τεχνολογία ως παράδειγμα, γιατί στην τεχνολογία οι εξελίξεις είναι πολύ γρήγορες και τα αποτελέσματα των καλών ή κακών αποφάσεων φαίνονται μέσα σε λίγα χρόνια. Δυστυχώς όμως το ίδιο συμβαίνει σε όλες τις δραστηριότητες της ζωής μας, αλλά δεν το καταλαβαίνουμε γιατί πιθανότατα χρειάζονται πολύ περισσότερα χρόνια για να φανούν οι συνέπειες από τις καλές ή κακές αποφάσεις μας. Μπορεί να χρειάζονται και ολόκληρες γενιές για να πληρώσουν τις κακές αποφάσεις προηγούμενων γενεών.
Εχω γράψει και στο παρελθόν («Το ζοφερό μέλλον της νεολαίας μας», «ΚτΚ» 30 Μαρτίου 2014) για το ασφαλιστικό πρόβλημα της χώρας μας. Δυστυχώς ακόμα δεν έχουμε καταλάβει το μέγεθος του προβλήματος και τις συνέπειες που θα έχει στο μέλλον. Κάθε μέρα ακούμε στην τηλεόραση για το πώς μπορεί κάποιος να «θεμελιώσει συνταξιοδοτικό δικαίωμα» με τον ένα ή τον άλλο τρόπο. Λες και το όνειρο του Ελληνα είναι να κάθεται και να παίρνει μια σύνταξη. Αντίθετα, αν κάποιος τολμήσει να μιλήσει για ριζικές αλλαγές στο ασφαλιστικό μας σύστημα, αντιμετωπίζεται ως αιρετικός που πρέπει να καεί στην πυρά. Μην πειράξετε τίποτα, έστω και αν με μαθηματική (κυριολεκτικά) ακρίβεια οδηγούμαστε στην καταστροφή. Οι περισσότερες χώρες έχουν κάνει την ασφαλιστική μεταρρύθμισή τους στις αρχές της δεκαετίας του ’90 και τα νέα συστήματα αρχίζουν να αποδίδουν καρπούς. Εμείς είμαστε γαντζωμένοι στο παρελθόν, όπως η Kodak με το φιλμ. Ακόμα, είμαστε περήφανοι που «σκοτώσαμε» με τη «μαζικότερη διαδήλωση που έζησε η Ελλάδα», τη μοναδική ολοκληρωμένη προσπάθεια του Τάσου Γιαννίτση το 2001 και ακόμα δεν συζητάμε καμία ουσιαστική αλλαγή.
Και πάμε στην ανωτάτη παιδεία μας. Και εδώ δεν έχουμε ανταποκριθεί στις σύγχρονες απαιτήσεις. Προσωπικά πιστεύω ότι η Παιδεία είναι εξαιρετικά σημαντική για την ευημερία ενός λαού και δεν μπορώ να καταλάβω γιατί δεν θέλουμε να ιδρυθούν ιδιωτικά πανεπιστήμια και επιμένουμε να είναι κρατικά όλα τα ΑΕΙ και ΤΕΙ. Βρισκόμαστε στην Ευρώπη. Πόσες και ποιες χώρες των 27 απαγορεύουν συνταγματικά την ίδρυση ιδιωτικών πανεπιστημίων; Ομολογώ ότι δεν γνωρίζω, αλλά υποψιάζομαι ότι δεν υπάρχει καμία. Εμείς το βάλαμε στο Σύνταγμα του 1975. Τότε που το Κράτος ήταν τα πάντα. Και στην περίπτωση αυτή τις συνέπειες θα τις αντιμετωπίσουμε πολύ αργότερα. Το χειρότερο όμως στο θέμα αυτό, είναι ότι απαιτείται συνταγματική αναθεώρηση και έτσι δεν είναι εύκολη η επίλυσή του. Χάσαμε την ευκαιρία το 2005-2006 για μικροκομματικά συμφέροντα και τώρα είναι αργά.
Αφησα για το τέλος ένα θέμα που μας αφορά όλους, το οποίο ενώ μεν χρειάζεται επειγόντως ριζική μεταρρύθμιση, οι πολιτικοί μας θέλουν να το διατηρήσουν ως έχει. Θα σας δώσω μερικά στοιχεία τα οποία παρουσίασε σε μια ομιλία του ο Παναγιώτης Καρκατσούλης, οποίος το 2004 ανακηρύχθηκε ως ο καλύτερος δημόσιος υπάλληλος στον κόσμο. Στη Δημόσια Διοίκηση υπάρχουν 23.142 αρμοδιότητες, εκ των οποίων οι 10.765 είναι επιτελικές, οι 9.816 υποστηρικτικές, οι 988 παροχής υπηρεσιών και οι 1.563 ελεγκτικές. Αυτές οι αρμοδιότητες καθορίστηκαν με νόμους και αποφάσεις. Από το 1975 μέχρι το 2005 εκδόθηκαν 171.500 τέτοιες πράξεις νομοθετικού περιεχομένου, δηλαδή περίπου 24 πράξεις σε κάθε εργάσιμη ημέρα. Είναι φανερό ότι με τόσους νόμους και διατάξεις που διαθέτουμε, όλοι πρέπει κάπου να καταπατούμε κάποιο νόμο χωρίς να το ξέρουμε.
Ακόμα διαθέτουμε 409 Δημόσια Νομικά Πρόσωπα (ΔΝΠ) εκ των οποίων τα 54 ασχολούνται με την απασχόληση και την προώθηση της επιχειρηματικότητας (sic), ενώ διαθέτουμε και 209 με αντικείμενο τον πολιτισμό και την ψυχαγωγία. Εκτός από αυτά, συντηρούμε και άλλα 600 ΔΝΠ τα οποία είναι χωρίς αντικείμενο, τα οποία μας έμειναν από το παρελθόν!
Αντί να σχολιάσω τα παραπάνω στοιχεία που καταδεικνύουν την κατάντια μας, θα παραφράσω μόνο τη ρήση του Ανδρέα Παπανδρέου: «Ή εμείς θα αφανίσουμε τη γραφειοκρατία ή η γραφειοκρατία θα αφανίσει εμάς»! Ο Παπανδρέου αναφερόταν στο χρέος, αλλά κινδυνεύουμε εξίσου από τη γραφειοκρατία. Ή αλλάζουμε, ή βουλιάζουμε!
* Ο κ. Ανδρέας Δρυμιώτης είναι σύμβουλος επιχειρήσεων
