Σε αδιέξοδο οι σχέσεις Ρωσίας–Δύσης, εξαιτίας του Ουκρανικού
Γκαλιγιά Ιμπραγκίμοβα
(Πηγή : http://gr.rbth.com/)
Δεν μπορεί να υπάρξει βελτίωση στις σχέσεις Μόσχας – Ευρώπης, αν δεν γίνουν ουσιαστικά βήματα στην Ουκρανία. Τα συμπεράσματα ρώσων αναλυτών, μετά και τις προσφατες επαφές στη Διάσκεψη Κορυφής Ευρώπης – Ασίας, στο Μιλάνο, είναι απαισιόδοξα.
Σεργκέι Μαρκεντόνοφ. Πολιτικός επιστήμων, καθηγητής της έδρας εξωτερικής πολιτικής του Ρωσικού Κρατικού Πανεπιστημίου Ανθρωπιστικών Σπουδών:
Προϋποθέσεις για πρόοδο στις σχέσεις Ρωσίας - Δύσης και Ουκρανίας, δεν υπάρχουν στη σύνοδο κορυφής ΕΕ-Ασίας στο Μιλάνο. Η κρίση στην Ουκρανία ήγειρε ένα σοβαρό θέμα. Αποτέλεσε την ολοκλήρωση των προσπαθειών της Ρωσίας να ενταχθεί στο Δυτικό κόσμο, διακηρύσσοντας όμως, μια ανεξάρτητη οπτική για τα παγκόσμια δρώμενα. Η Δύση αντιλαμβάνεται την κατάσταση στην Ουκρανία και τις φιλοδοξίες της Ρωσίας ως κατάλυση της παγκόσμιας τάξης, και όχι σαν μια νέα ιδιοτροπία της Μόσχας.
Μετά το Μιλάνο, πολλά θα εξαρτηθούν από την κατάσταση στο Ντονμπάς (σ.σ. περιοχή που περιλαμβάνει το βόρειο τμήμα του Ντονέτσκ και το νότιο τμήμα του Λουγκάνσκ, στη Νοτιοανατολική Ουκρανία). Αν το στάτους κβο, που επιτεύχθηκε με την υπογραφή των συμφωνιών του Μινσκ, διατηρηθεί, τότε θα υπάρξει μια θετική δυναμική στις σχέσεις Ρωσίας, Δύσης και Ουκρανίας. Δηλαδή, θα υπάρξει κάποιος καθορισμός των εννοιών, σχέσεων και μηχανισμών διαχείρισης της κατάστασης σχετικά με τις μη αναγνωρισμένες Δημοκρατίες του Ντονέτσκ και του Λουγκάνσκ. Προς το παρόν σε όλες τις πλευρές υπερισχύει το συναίσθημα.
Οποιαδήποτε πρόοδος θα είναι το αποτέλεσμα μιας σοβαρής επαναξιολόγησης. Είτε η Ρωσία θα πρέπει να αναγνωρίσει ότι δεν διεκδικεί το ρόλο του κέντρου ισχύος στον μετασοβιετικό χώρο, είτε η Δύση θα πρέπει να δεχτεί ότι οι ανησυχίες της Μόσχας στις σχέσεις γειτονίας της με την Ουκρανία είναι δικαιολογημένες. Είναι δυνατή και μια τρίτη συμβιβαστική θέση, η διεξαγωγή κάποιου είδους συνάντησης «Ελσίνκι-2», όπου τα ζητήματα θα αρχίσουν να συζητούνται και να διαμορφώνονται νέοι κανόνες του παιχνιδιού. Δεν βλέπουμε όμως τις πλευρές να είναι έτοιμες γι’ αυτό.
Κλειδί ο αμερικανικός παράγων
Ντμίτρι Εβστάφιεφ. Πολιτικός επιστήμων, καθηγητής της Ανώτατης Οικονομικής Σχολής:
Οι Ευρωπαίοι θέλουν να εκμεταλλευτούν τη σύνοδο κορυφής στο Μιλάνο προκειμένου να αναγκάσουν τη Ρωσία να υποσχεθεί έστω κάτι σχετικά με την Ουκρανία. Η Μόσχα όμως έχει επαναλάβει και επαναλαμβάνει ότι από αυτή δεν εξαρτάται τίποτα. Η Ουκρανία θα ήταν καλό να αποδείξει τη βιωσιμότητα της ίδιας της κρατικής της υπόστασης. Να πραγματοποιήσει εκλογές, να ξεπεράσει την κρίση, διατηρώντας παράλληλα τον έλεγχο του κοινωνικού και οικονομικού συστήματος, και το σημαντικότερο, να κατανοήσει που βαδίζει, στη Δύση ή στην Ανατολή.
Μετά τη σύνοδο κορυφής στο Μιλάνο δεν θα πρέπει να αναμένεται βελτίωση στις σχέσεις Ρωσίας και Ευρώπης. Οι Ευρωπαίοι είναι προσανατολισμένοι στους Αμερικάνους και αναμένουν την ξεκάθαρη στάση των τελευταίων. Όμως η Ουάσιγκτον για την ώρα σιωπά και ως εκ τούτου οι Ευρωπαίοι παραμένουν σε μια κατάσταση ατονίας όσον αφορά την κρίση στην Ουκρανία και τις σχέσεις με τη Ρωσία. Απουσιάζει εντελώς το αντικείμενο διαλόγου μεταξύ των πλευρών. Ακόμη κι αν σταθεί δυνατό να συμφωνήσουν σε κάτι, τότε ποιο θα είναι το τίμημα αυτών των βημάτων προόδου στις συνθήκες αστάθειας της ουκρανικής κρατικής υπόστασης και της αβεβαιότητας της θέσης των ΗΠΑ σχετικά με την κρίση στη χώρα αυτή; Μια πρόοδος είναι πιθανή μόνο το Μάιο του 2015, όταν στην Αμερική θα ξεκινήσει η προετοιμασία του μεγάλου προεκλογικού κύκλου. Προς το παρόν δε, η σύνοδος στο Μιλάνο δεν είναι άλλο παρά μια προπαγάνδα.
Καμμία πρόοδος στο Μιλάνο
Ναντέζντα Αρμπάτοβα. Επικεφαλής του τμήματος ευρωπαϊκών πολιτικών μελετών του Ινστιτούτου Παγκόσμιας Οικονομίας και Διεθνών Σχέσεων της Ρωσικής Ακαδημίας Επιστημών:
Πρόοδος στο Μιλάνο δεν σημειώθηκε. Θα μπορούσε γενικά να γίνει λόγος μόνον για μια σταδιακή εφαρμογή των συμφωνιών του Μινσκ, και το κυριότερο, για τα σχετικά με την κατάπαυση του πυρός μεταξύ των πλευρών, την οποία αυτές δεν εφαρμόζουν. Χωρίς απαρέγκλιτη συμμόρφωση με τους όρους κατάπαυσης του πυρός απ’ όλες τις πλευρές, δεν άξιζε να αναμένει κανείς ότι θα συμβεί κάτι στο Μιλάνο.
Δύο είναι τα πιθανά σενάρια για τις μελλοντικές σχέσεις Ρωσίας-Δύσης-Ουκρανίας μετά το Μιλάνο. Το πρώτο και περισσότερο πιθανό, είναι η «εκδοχή της Υπερδνειστερίας», με τη σύγκρουση να παγώνει. Αυτό το σενάριο όμως δεν θα οδηγήσει στην επανεκκίνηση των σχέσεων της Ρωσίας με την ΕΕ και την Ουκρανία. Το δεύτερο, ευνοϊκότερο σενάριο, είναι η πλήρης διευθέτηση της σύγκρουσης διαμέσου της εφαρμογής των συμφωνηθέντων στο Μινσκ και με επιπρόσθετες συνομιλίες μεταξύ Μόσχας-Βρυξελλών-Κιέβου για την εξομάλυνση των σχέσεων μετά το πέρας της κρίσης.