Οι ανανεώσιμες πηγές και το λόμπι φυσικού αερίου
NAOMI KLEIN / THE GUARDIAN
(Πηγή : http://www.kathimerini.gr)
Θα κερδίσουμε τον Βλαντιμίρ Πούτιν αν πλημμυρίσουμε την Ευρώπη με σχιστολιθικό αέριο από τις ΗΠΑ – ή, τουλάχιστον, αυτό θέλει η βιομηχανία να πιστέψουμε.
Στο πλαίσιο της αντιρωσικής υστερίας, έχουν κατατεθεί στο Κογκρέσο δύο νομοσχέδια για την επιτάχυνση των εξαγωγών υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG), στο όνομα της απεξάρτησης της Ευρώπης από το ρωσικό αέριο και της προάσπισης της αμερικανικής εθνικής ασφάλειας.
«Αν πούμε όχι στη νομοθεσία είναι σαν να λαμβάνουμε μια κλήση για επείγουσα βοήθεια από τους φίλους μας και να τους κλείνουμε το τηλέφωνο κατάμουτρα», είπε ο εισηγητής του νομοσχεδίου στην αμερικανική Βουλή, Κόρι Γκάρντνερ. Είναι αλήθεια, αν βέβαια οι φίλοι αυτοί εργάζονται στη Chevron και στη Shell, και η επείγουσα βοήθεια αφορά την ανάγκη κερδοφορίας καθώς στερεύουν τα αποθέματα συμβατικού αερίου και πετρελαίου.
Για να λειτουργήσει η συμπαιγνία, είναι σημαντικό να μη μάθει κανείς τις λεπτομέρειες.
Επί χρόνια η βιομηχανία υποστήριζε πως οι Αμερικανοί πρέπει να αποδεχθούν τις επιπτώσεις της εξόρυξης σχιστολιθικού αερίου στα εδάφη, στο νερό και στον αέρα ώστε να επιτευχθεί «ενεργειακή ανεξαρτησία». Και τώρα, ξαφνικά, ο στόχος έχει μετατραπεί σε «ενεργειακή ασφάλεια», δηλαδή πώληση αερίου στο εξωτερικό, ώστε να δημιουργούμε εξαρτήσεις σε άλλους.
Το πιο σημαντικό που θα ήθελε η βιομηχανία να περάσει απαρατήρητο είναι ότι η υποδομή που χρειάζεται για να εξάγουν οι ΗΠΑ φυσικό αέριο απαιτεί πολυετή διαδικασία αδειοδότησης και κατασκευής. Ενας και μοναδικός τερματικός σταθμός LNG μπορεί να κοστίσει 7 δισ. δολάρια, χρειάζεται να τροφοδοτηθεί από γιγάντιο δίκτυο αγωγών και σταθμών συμπίεσης και απαιτεί δικό του εργοστάσιο ενέργειας μόνο και μόνο για να μπορέσει να υπερ-ψυχθεί το αέριο ώστε να υγροποιηθεί. Εως ότου φθάσει η στιγμή να λειτουργήσουν αυτά τα γιγάντια έργα, η Γερμανία και η Ρωσία μπορεί κάλλιστα να έχουν συμφιλιωθεί. Τότε ελάχιστοι θα θυμούνται ότι η κρίση στην Κριμαία ήταν η δικαιολογία που άδραξε η βιομηχανία φυσικού αερίου για να υλοποιήσει τα παλαιά όνειρά της για εξαγωγές – ανεξάρτητα από τις συνέπειες για τις περιοχές που υφίστανται την εξόρυξη και για τον πλανήτη που ψήνεται.
Εχω ονομάσει αυτή την τάση εκμετάλλευσης κρίσεων για ίδιο όφελος «δόγμα του σοκ». Κανείς δεν είναι τόσο καλός στο παιχνίδι αυτό όσο η παγκόσμια βιομηχανία αερίου. Τα τελευταία τέσσερα χρόνια, το λόμπι του αερίου χρησιμοποιεί την οικονομική κρίση για να υποδείξει σε χώρες όπως η Ελλάδα ότι θα βγουν από το χρέος και την απελπισία εάν επιτρέψουν εξορύξεις στις όμορφες αλλά ευαίσθητες θάλασσές τους. Με παρόμοια επιχειρήματα προσπαθεί η βιομηχανία να εμφανίσει ως ορθολογική επιλογή την εξόρυξη σχιστολιθικού αερίου στη Βόρεια Αμερική και στο Ηνωμένο Βασίλειο.
Κανείς όμως δεν χτίζει υποδομές αξίας πολλών δισεκατομμυρίων εκτός εάν σκοπεύει να τις χρησιμοποιήσει για τουλάχιστον 40 χρόνια. Απαντάμε στην κρίση του πλανήτη που υπερθερμαίνεται κατασκευάζοντας ένα δίκτυο πανίσχυρων ατμοσφαιρικών φούρνων. Εχουμε τρελαθεί;
Η προσπάθεια εκμετάλλευσης της κρίσης της Ουκρανίας εγγράφεται σε ένα μακρύ κατάλογο τέτοιων προσπαθειών. Μόνο που αυτή τη φορά πολύ περισσότεροι γνωρίζουν ποια είναι η πραγματική ενεργειακή ασφάλεια. Χάρη στη δουλειά κορυφαίων μελετητών, όπως ο Μαρκ Τζέικομπσον και η ομάδα του στο Πανεπιστήμιο Στάνφορντ, ξέρουμε ότι ο κόσμος μπορεί έως το 2030 να τροφοδοτείται αποκλειστικά από ανανεώσιμες πηγές.
Αυτές είναι οι υποδομές που πρέπει να σπεύσουμε να κατασκευάσουμε, όχι γιγάντια βιομηχανικά έργα που θα κλειδώσουν την εξάρτησή μας για δεκαετίες. Είναι στο χέρι των Ευρωπαίων να μετατρέψουν την επιθυμία απεξάρτησης από το ρωσικό αέριο σε αίτημα για επείγουσα μετάβαση στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Μια τέτοια μετάβαση μπορεί εύκολα να εκτροχιαστεί εάν ο πλανήτης πλημμυρίσει με φθηνό αέριο από τον αμερικανικό σχιστόλιθο.
Η αντιμετώπιση της καταστροφικής υπερθέρμανσης του πλανήτη είναι η μεγαλύτερη ενεργειακή μας υποχρέωση. Δεν έχουμε την πολυτέλεια να αφήνουμε το μάρκετινγκ της βιομηχανίας φυσικού αερίου να αποσπά την προσοχή μας.
