Το ζενίθ και το ναδίρ
Αλέξης Παπαχελάς
(Πηγή : http://www.kathimerini.gr/)
Την περασμένη Κυριακή έζησα μια... διπολική εμπειρία. Νόμιζα πως ζούσα σε δύο διαφορετικούς πλανήτες στην ίδια πόλη, την ίδια μέρα. Είχα την τύχη να παρευρεθώ σε ένα συνέδριο για τους νέους και την επιχειρηματικότητα νωρίς το απόγευμα. Δεν υπάρχει τίποτα πιο αισιόδοξο και θετικό από το να βλέπεις χιλιάδες παιδιά με όρεξη και δίψα για δουλειά να ψάχνονται για το πώς θα μπουν στην παραγωγή. Είναι εξαιρετικά παρήγορο να διαπιστώνεις ότι υπάρχουν μέντορες γι’ αυτούς τους νέους και πως οι ίδιοι αναζητούν πρότυπα σε επιχειρηματίες που τα κατάφεραν όλα μόνοι τους, χωρίς λαμογιές και εξαρτήσεις από το κράτος και τους πολιτικούς. Αυτό χρειάζεται, άλλωστε, η χώρα για να πάει μπροστά: μια νέα γενιά που δεν θα περιμένει ότι θα διορισθεί στο Δημόσιο μόλις τελειώσει το πανεπιστήμιο, δεν θα θέλει να κάθεται στο καφενείο και να ζει από τους γονείς και θα παίρνει ρίσκα. Τα θάψαμε πολλά χρόνια τα δημιουργικά στοιχεία του DNA μας, γιατί μάθαμε να καλλιεργούμε μόνο ό,τι επιδοτείται και θεοποιήσαμε την αρπαχτή και τον νεοπλουτισμό.
Λίγο αργότερα είχα την ατυχία να παρακολουθήσω τη συζήτηση για το πολυνομοσχέδιο στη Βουλή. Ακόμη και χωρίς ήχο καταλάβαινες ότι κάτι δεν πάει καλά. Πείτε με παλαιομοδίτη, και η αλήθεια είναι πως ναι, είμαι παλαιομοδίτης σε ό,τι έχει να κάνει με τους θεσμούς. Ε, λοιπόν, αυτό το Κοινοβούλιο ήταν προφανές ότι δεν σεβόταν τον εαυτό του. Οι απίστευτες υστερικές αντιπαραθέσεις, το δήθεν αντισυστημικό ντύσιμο που έχει καταντήσει γραφικό, ο ξύλινος λόγος, η απουσία θεσμικών πρωταγωνιστών συνέθεταν μια εικόνα θλίψης και παρακμής. Πώς γέμισε αυτή η Βουλή με ανθρώπους που μπερδεύουν βασικές έννοιες και προσβάλλουν κάθε έννοια κοινής λογικής με αυτά που υποστηρίζουν; Τι μήνυμα εκπέμπει το «Κοινοβούλιο της οργής», όπου υποτίθεται ότι ο λαός έστειλε νέο πολιτικό προσωπικό για να διορθώσει τα πράγματα; Εχουμε καταλάβει πόσο πολύ έχουμε χαμηλώσει τον πήχυ, πόσο ανεχόμαστε πράγματα που θεωρούντο αδιανόητα πριν από μερικά χρόνια και πόσο θεαματική είναι η έκπτωση των θεσμών;
Δεν εννοώ προφανώς πως αν οι βουλευτές φορούσαν γραβάτα και μιλούσαν πιο ευγενικά όλα θα ήταν τέλεια. Οχι. Η εικόνα είναι απλά μια αποτύπωση βαθύτερης παρακμής και έλλειψης επιπέδου. Το πώς διεξάγεται όμως ο δημόσιος διάλογος είναι πολύ ανησυχητικό. Το λούμπεν έγινε μόδα και κυριαρχούσα αντίληψη, οι ύβρεις ρουτίνα και οι θεωρίες συνωμοσίας ευαγγέλιο. Είναι θαύμα πως έχουν απομείνει οι λιγοστές δυνάμεις που κράτησαν τη χώρα στο χείλος του γκρεμού πριν κάνει ένα μεγάλο σάλτο μορτάλε.
Το μεγάλο πρόβλημα σήμερα είναι ότι το πολιτικό προσωπικό μένει εγκλωβισμένο είτε στο χθες είτε σε μια στείρα δήθεν αντισυστημική στάση. Οι άνθρωποι που κάνουν τη διαφορά στην Ελλάδα σήμερα δουλεύουν σκληρά, παλεύουν με ένα κράτος που τους πολεμάει και εύχονται οι πολιτικοί να μην τα κάνουν θάλασσα και να τους αφήσουν στην ησυχία τους. Δυστυχώς, δεν φτάνει όμως αυτό. Αν αφήσουμε την πολιτική στους εμπόρους της αγανάκτησης και της παράνοιας από τη μια και τους φαύλους από την άλλη, η χώρα δεν θα πάει πολύ παρακάτω. Και ποιος αφήνει την ησυχία του για να μπλέξει με την πολιτική, θα μου πείτε. Ποιος θα πάει να δουλέψει στο Δημόσιο με ελάχιστα λεφτά, διάφορους να τον βρίζουν και τον φόβο μιας δίωξης να ελλοχεύει; Προφανώς μόνο οι επισκέπτες των κομματικών γραφείων και διάφοροι αποτυχημένοι πολιτευτές. Δεν ήταν πάντα έτσι όμως. Κάποτε ο ΕΟΤ ήταν πολύ μπροστά απο την εποχή του, στελεχωμένος με ό,τι καλύτερο είχε μια γενιά επιστημόνων. Κάποτε η Βουλή είχε λαμπρά μυαλά, μορφωμένους ανθρώπους, πετυχημένους επαγγελματίες. Εκεί είναι, λοιπόν, το πρόβλημα. Νωρίς την περασμένη Κυριακή είδα τη νέα γενιά της δημιουργίας που μπορεί να απογειώσει την Ελλάδα. Αργότερα, όμως, δεν μπορούσα να βρω τη νέα γενιά που θα μας επιτρέψει να απογειωθούμε μέσα από την πολιτική και τη διακυβέρνηση της χώρας. Μια χώρα χρειάζεται έναν ιδιωτικό τομέα με όραμα, τσαμπουκά και πείσμα, αλλά και ικανό πολιτικό προσωπικό που σέβεται τους θεσμούς και τον ρόλο του για να πάει μπροστά.