Η κατάρρευση της τράπεζας των φτωχών στη Ν. Αφρική
RENEE BONORCHIS, CHRIS SPILLANE / BLOOMBERG
(Πηγή : http://www.kathimerini.gr/)
O 54χρονος ελληνικής καταγωγής Λέον (Λεωνίδας) Κιρκίνις θεωρείται από τα πιο κοφτερά μυαλά στον τραπεζικό κλάδο. Προκάλεσε μεγάλες αλλαγές στη Νότια Αφρική, επεκτείνοντας την πίστωση στους φτωχούς.
Παράλληλα, όμως, υποβάθμισε τους κινδύνους, κατέστρεψε την εταιρεία του, κλόνισε τις αγορές και «φόρτωσε» με χρέη πολλούς από τους 3,2 εκατομμύρια πελάτες του. Ο κ. Κιρκίνις, ένας από τους συνιδρυτές της African Bank Investments το 1999, συνέβαλε ουσιαστικά στη δημιουργία της μεγαλύτερης εταιρείας παροχής πιστώσεων χωρίς κανένα ενέχυρο, δηλαδή καμία εξασφάλιση.
Παραιτήθηκε στις 6 Αυγούστου, δηλαδή την ίδια ημέρα που η εταιρεία του ανακοίνωσε ρεκόρ ζημιών. Χωρίς την παροχή 790 εκατ. δολαρίων ή 8,5 δισ. ραντ δεν θα επιβίωνε. Τέσσερις ημέρες μετά παρενέβη η κεντρική τράπεζα της Νοτίου Αφρικής για σώσει ό,τι είχε απομείνει.
«Ηταν ένα από τα λαμπρότερα ταλέντα στην τραπεζική» δηλώνει ο Ντέιβιντ Μπούλαραντ, συνεργάτης του κ. Κιρκίνι στην UAL Merchant Bank τη δεκαετία του ‘80. Πριν από τη δημιουργία της African Bank έκανε την έρευνά του. Και το «πείραμά» του λειτουργούσε ομαλά για μια μακρά περίοδο. Επιδίωξε να δημιουργήσει πλούτο μέσα από τις φτωχότερες περιοχές της Νότιας Αφρικής, κερδίζοντας την εμπιστοσύνη των επενδυτών του. Απέκτησε το προφίλ του οραματιστή, δανείζοντας σε Νοτιοαφρικανούς που ήταν περιθωριοποιημένοι ή θεωρούνταν πολύ ριψοκίνδυνοι από τις παραδοσιακές τράπεζες. Ο κ. Κιρκίνις εξασφάλισε υψηλά κέρδη με την παροχή δανείων που συνοδεύονταν από ετήσιο επιτόκιο της τάξεως του 60%. Οπως συνέβη και με τις αμερικανικές τράπεζες που παρείχαν στεγαστικά δάνεια με χαμηλή εξασφάλιση, υπερεκτίμησε τη δυνατότητα των πελατών του να αποπληρώσουν τα δάνειά τους εάν χειροτέρευαν οι συνθήκες στην πραγματική οικονομία.
Προκάλεσε ντόμινο, με παρενέργειες σε ολόκληρη την οικονομία
Οι επιπτώσεις από την κατάρρευση της African Bank δεν περιορίστηκαν στην εταιρεία. Ο οίκος πιστοληπτικής αξιολόγησης Moody’s υποβάθμισε την πιστοληπτική αξιολόγηση για τις τέσσερις μεγαλύτερες τράπεζες της Νοτίου Αφρικής, οδηγώντας σε πτώση της κεφαλαιοποίησής τους κατά δισεκατομμύρια ραντ. Ελλοχεύει, μάλιστα, κίνδυνος υποβάθμισης της οικονομίας της Ν. Αφρικής, προειδοποιεί η Standard Chartered. Η Toyota South Africa, η μεγαλύτερη αντιπροσωπεία αυτοκινήτων στη χώρα, ήταν μία από τις εταιρείες που ακύρωσαν την έκδοση ομολόγων λόγω του αρνητικού επενδυτικού κλίματος από την κατάρρευση της African Bank.
Το ελάττωμα της African Bank είναι ότι δεν είχε διαμορφώσει προβλέψεις ανάλογες του πιστωτικού ρίσκου που είχε αναλάβει με την παροχή δανείων χωρίς εγγυήσεις, επισημαίνει ο Κόκι Κούγιομαν, επικεφαλής της Global Investments στο Κέιπ Τάουν, μια εταιρεία που διαχειρίζεται κεφάλαια 900 εκατ. δολαρίων. Ετσι, η εταιρεία του κ. Κιρκίνη εκτέθηκε σε τεράστιες ζημίες καθώς οι δανειολήπτες δεν είχαν τη δυνατότητα να καλύψουν τις δόσεις των δανείων τους λόγω των παρατεταμένων απεργιών στα ορυχεία που ξεκίνησαν το 2012. Συν τοις άλλοις, η African Bank προχώρησε στην εξαγορά της Ellerine Holdings, που είναι η δεύτερη μεγαλύτερη εταιρεία επίπλων στη Νότιο Αφρική, το 2008, κίνηση που δεν ήταν καθόλου απαραίτητη, προσθέτει ο κ. Κούγιομαν. Σήμερα ο κ. Κιρκίνης βρίσκεται μαζί με τη σύζυγό του σε μια φάρμα αρκετά μακριά από το Γιοχάνεσμπουργκ, που εγκατέλειψε. Δεν απάντησε σε καμία κλήση του πρακτορείου Bloomberg.
