Το μη χείρον χείριστον
Τάκης Θεοδωρόπουλος
(Πηγή : http://www.kathimerini.gr/)
Η άποψη ότι ο αποτυχών πολιτικός κ. Κουβέλης θα πρέπει να επιβραβευθεί με την έστω συμβολική θέση του Προέδρου της Δημοκρατίας, εκτός από τον καιροσκοπισμό των συγκυβερνώντων που θεωρούν εαυτούς πιο απαραίτητους για τον τόπο και από τους ίδιους τους θεσμούς της Δημοκρατίας, στηρίζεται και σε μια βαθιά ριζωμένη ψυχολογική αντίδραση.
Πρόκειται για το αντανακλαστικό που επιτρέπει στη συλλογική μας συνείδηση να δικαιώνει ηθικά τις ήττες και τις αποτυχίες, στο όνομα ενός ηρωισμού που δεν κρίνεται από τα αποτελέσματά του, αλλά από τη χειρονομία, της οποίας το μεγαλείο είναι αντιστρόφως ανάλογο προς το αντίκρισμά της. Στον φαντασιακό μας ορίζοντα ο δύστροπος Αχιλλέας που έπεσε μπροστά στα τείχη της Τροίας, αφού δημιούργησε ένα σωρό προβλήματα στους Αχαιούς, είναι πιο γοητευτικός από τον πολυμήχανο Οδυσσέα, ο οποίος με το τέχνασμα του Δούρειου Ιππου οδήγησε τη δεκαετή πολιορκία σε αίσιο τέλος για τους Ελληνες. Ο ήρωας των Περσικών Πολέμων είναι ο Λεωνίδας. Δεν είναι ο Θεμιστοκλής, ο οποίος, στο κάτω κάτω, κατάφερε να καταστρέψει τον περσικό στόλο και να απαλλάξει την Ελλάδα από την απειλή της τυραννίας της Ανατολής.
Πρόκειται για το αντανακλαστικό που επιτρέπει στη συλλογική μας συνείδηση να δικαιώνει ηθικά τις ήττες και τις αποτυχίες, στο όνομα ενός ηρωισμού που δεν κρίνεται από τα αποτελέσματά του, αλλά από τη χειρονομία, της οποίας το μεγαλείο είναι αντιστρόφως ανάλογο προς το αντίκρισμά της. Στον φαντασιακό μας ορίζοντα ο δύστροπος Αχιλλέας που έπεσε μπροστά στα τείχη της Τροίας, αφού δημιούργησε ένα σωρό προβλήματα στους Αχαιούς, είναι πιο γοητευτικός από τον πολυμήχανο Οδυσσέα, ο οποίος με το τέχνασμα του Δούρειου Ιππου οδήγησε τη δεκαετή πολιορκία σε αίσιο τέλος για τους Ελληνες. Ο ήρωας των Περσικών Πολέμων είναι ο Λεωνίδας. Δεν είναι ο Θεμιστοκλής, ο οποίος, στο κάτω κάτω, κατάφερε να καταστρέψει τον περσικό στόλο και να απαλλάξει την Ελλάδα από την απειλή της τυραννίας της Ανατολής.
Εκτοτε, βοηθούσης και της μεγάλης τραγικής παράδοσης, της πραγματικής ελληνικής παράδοσης, η σχέση του πραγματικού ηρωισμού με την ήττα και την αποτυχία έχει νομιμοποιηθεί στη συλλογική μας συνείδηση, με αποτέλεσμα κάθε ήττα να δικαιώνεται ηθικά ως ηρωική. Η ηγεμονία της αριστερής κομμουνιστογενούς διανόησης τα χρόνια της μεταπολίτευσης οφείλεται σε αυτό το ψυχολογικό αντανακλαστικό: οι ηττημένοι του Εμφυλίου δικαιώθηκαν πνευματικά επειδή ακριβώς ηττήθηκαν, επειδή απέτυχαν παταγωδώς στο πολιτικό και στρατιωτικό πεδίο. Το ίδιο ψυχολογικό αντανακλαστικό ισχύει και στη συλλογιστική που διαβεβαιώνει πως η Ελλάδα είναι μεγάλη επειδή είναι μικρή, πως το υπέρογκο χρέος που κατασπαταλήθηκε από διάφορους αμόρφωτους και νεόπλουτους στην πραγματικότητα ήταν μια πράξη ζορμπαλίδικου ηρωισμού. Μην ξεχνάμε πως η επιχείρηση που στήνει ο Ζορμπάς του Καζαντζάκη, το περίφημο ορυχείο, διαλύεται και καταστρέφεται, ενώ ο ήρωας χορεύει ενθουσιασμένος στην ακρογιαλιά. Για κάτι τέτοια ζουν οι ήρωες.
Η μεταπολίτευση δεν έφερε τίποτε καινούργιο στην ελληνική ζωή, παρά την πολλά υποσχόμενη ευρωπαϊκή μας ένταξη. Οι αντιλήψεις μας για τη δημοκρατία, οι οποίες δεν είχαν και μεγάλο ιστορικό βάθος ούτως ή άλλως, απλώς προσαρμόσθηκαν στη μισαριστεία που τη βαφτίσαμε δικαιοσύνη, στις φοβίες που μας προκαλεί κάθε τι εξαιρετικό και στον ηρωισμό της αποτυχίας. Ο κ. Κουβέλης είναι ένας αποτυχημένος πολιτικός. Προσοχή, δεν είναι κάποιος που έδωσε μάχες και έπεσε ηρωικώς μαχόμενος στις επάλξεις των ιδεών του. Είναι το πορτρέτο του πολιτικού της επιβίωσης. Δεν έχει δώσει καμία πραγματική μάχη, δεν έχει προτείνει απολύτως τίποτε, και το μόνο που τον διακρίνει είναι ο καθωσπρεπισμός μιας δικηγορίστικης φλυαρίας. Είναι ιδανικός για Πρόεδρος μιας Δημοκρατίας σαν τη δική μας, που φοβάται την επιτυχία για να μην απονομιμοποιήσει τη μετριότητα. Ιδανικός για συμβολικός ανώτατος άρχων μιας πολιτικής ζωής που δεν έχει να προτείνει τίποτε στον τόπο. Ιδανικότερος φρονώ και από τον κ. Γλέζο ακόμη, αν δεν υπήρχε εκείνο το επεισόδιο με τη σημαία που έχει αναγορεύσει τον ευρωβουλευτή σε ήρωα της αντίστασης κατά των Γερμανών, των τότε, όπως και των τώρα, των εσαεί Γερμανών. Θα μου πείτε τον κ. Γλέζο τον ψήφισαν μερικές εκατοντάδες χιλιάδες στις ευρωεκλογές, ενώ τον κ. Κουβέλη κάτι χιλιάδες σκέτες. Λογικό, αφού πολλοί συμπατριώτες μας εξακολουθούν να πιστεύουν πως το πολιτικό πρόβλημα της χώρας θα λυθεί αν βρεθεί κάποιος να ανέβει στην Ακρόπολη για να κατεβάσει τη γερμανική σημαία. Και αν δεν βρει γερμανική σημαία, δεν έχει σημασία. Ας κατεβάσει ό,τι βρει και βλέπουμε. Για κάτι τέτοια ζουν οι ήρωες.
