Η χαλασμένη βρύση της ανάπτυξης και εμείς
Αλέξης Παπαχελάς
(Πηγή : http://www.kathimerini.gr)
Εχουμε μπροστά μας πρακτικά ζητήματα, από τα οποία θα κριθεί το αν θα έλθει επιτέλους η πολυπόθητη ανάπτυξη.
Το πρόβλημα είναι ότι απαιτούνται γενναίες αποφάσεις και τομές, τις οποίες κανείς δεν συζητά αυτή την ώρα και κανείς δεν μοιάζει έτοιμος να τις υλοποιήσει. Ακούμε για παράδειγμα ότι υπάρχει μεγάλο ενδιαφέρον ξένων επιχειρηματιών, προκειμένου να επενδύσουν στον ελληνικό τουρισμό. Τους ενδιαφέρει ιδιαιτέρως η επένδυση στην ανακαίνιση πάλαι ποτέ πολυτελών ξενοδοχειακών μονάδων, καθώς σοβαρές μελέτες έχουν δείξει ότι υπάρχει έλλειψη τετράστερων και πεντάστερων ξενοδοχείων. Και εκεί αρχίζουν τα προβλήματα. Οι τράπεζες μένουν... ακίνητες, γιατί δεν μπορούν να λύσουν τον «γόρδιο δεσμό» που έχει δημιουργηθεί με τα περίφημα «κόκκινα» δάνεια, δεν μπορούν, με άλλα λόγια, να βρουν λύσεις σε προβληματικές περιπτώσεις που θα επέτρεπαν να προχωρήσουν τέτοιες επενδύσεις. Μετά υπάρχει ασφαλώς το ζήτημα ότι πολλά από τα ξενοδοχεία αυτά έχουν σοβαρότατα προβλήματα νομιμότητος, λόγω πολεοδομικών παραβάσεων και άλλων εκκρεμοτήτων. Ας τα λύσουμε κάποτε. Ελληνες πολίτες θα βρουν δουλειά αν γίνουν αυτές οι επενδύσεις. Δεν χρειάζεται κανένας... Αϊνστάιν για να βρει τις λύσεις.
Το πρόβλημα είναι ότι απαιτούνται γενναίες αποφάσεις και τομές, τις οποίες κανείς δεν συζητά αυτή την ώρα και κανείς δεν μοιάζει έτοιμος να τις υλοποιήσει. Ακούμε για παράδειγμα ότι υπάρχει μεγάλο ενδιαφέρον ξένων επιχειρηματιών, προκειμένου να επενδύσουν στον ελληνικό τουρισμό. Τους ενδιαφέρει ιδιαιτέρως η επένδυση στην ανακαίνιση πάλαι ποτέ πολυτελών ξενοδοχειακών μονάδων, καθώς σοβαρές μελέτες έχουν δείξει ότι υπάρχει έλλειψη τετράστερων και πεντάστερων ξενοδοχείων. Και εκεί αρχίζουν τα προβλήματα. Οι τράπεζες μένουν... ακίνητες, γιατί δεν μπορούν να λύσουν τον «γόρδιο δεσμό» που έχει δημιουργηθεί με τα περίφημα «κόκκινα» δάνεια, δεν μπορούν, με άλλα λόγια, να βρουν λύσεις σε προβληματικές περιπτώσεις που θα επέτρεπαν να προχωρήσουν τέτοιες επενδύσεις. Μετά υπάρχει ασφαλώς το ζήτημα ότι πολλά από τα ξενοδοχεία αυτά έχουν σοβαρότατα προβλήματα νομιμότητος, λόγω πολεοδομικών παραβάσεων και άλλων εκκρεμοτήτων. Ας τα λύσουμε κάποτε. Ελληνες πολίτες θα βρουν δουλειά αν γίνουν αυτές οι επενδύσεις. Δεν χρειάζεται κανένας... Αϊνστάιν για να βρει τις λύσεις.
Η ναυτιλία υποτίθεται ότι αποτελεί επίσης έναν μεγάλο στρατηγικό τομέα, που θα μπορούσε να απορροφήσει χιλιάδες Ελληνες σε διάφορες θέσεις. Οι κρατικές σχολές δεν επαρκούν, ενώ η ιδέα της ίδρυσης μιας σοβαρής ιδιωτικής σχολής έχει παραπεμφθεί στις ελληνικές καλένδες. Οταν πέφτει στο τραπέζι η ιδέα να εναρμονισθούν οι μισθοί με τα διεθνή στάνταρντς, οι λίγοι βολεμένοι οχυρώνονται πίσω από διάφορα επιχειρήματα και κρατούν τον δρόμο κλειστό.
Οπου και να γυρίσεις να κοιτάξεις βλέπεις χαμένες ευκαιρίες. Το κράτος δεν ξέρει ακόμη ακριβώς ποια είναι η περιουσία του και την αφήνει στα νύχια διαφόρων επιτηδείων. Τα κληροδοτήματα λεηλατούνται και κάθε κυβέρνηση υπόσχεται να αντιμετωπίσει το πρόβλημα, χωρίς όμως αποτέλεσμα. Μας έχει ρουφήξει η δημοσιονομική κρίση, το Μνημόνιο, η βάρβαρη και άκαρπη πολιτική αντιπαράθεση. Η ανάπτυξη δεν θέλει συζήτηση όμως, θέλει σχέδιο και αποφάσεις.
Θυμάμαι πολλές φορές έναν αυτοδημιούργητο πλούσιο Ελληνοαμερικανό, ο οποίος διηγούνταν συχνά μια διδακτική ιστορία από το χωριό του, έξω από τη Σπάρτη, τη δεκαετία του 1950. Η βρύση του χωριού είχε χαλάσει για μήνες. Οι γυναίκες φορτώνονταν στάμνες και αναγκάζονταν να περπατούν πολλά χιλιόμετρα για να τις γεμίσουν από μια άλλη βρύση. Στα καφενεία διαπληκτίζονταν καθημερινά για το ποιος έφταιγε που χάλασε η βρύση, ποιος ήταν υπεύθυνος για την επισκευή, αλλά στο τέλος αποτέλεσμα μηδέν. Κάπου εκεί βρισκόμαστε και εμείς. Αν αφήναμε για λίγο τους καβγάδες και φτιάχναμε τη «βρύση» θα ήμασταν πολύ πολύ καλύτερα.
