Οταν περνούν οι Αφγανοί
Του Τάκη Θεοδωρόπουλου
(Πηγή : http://www.kathimerini.gr)
Σε αντίθεση με όσα πιστεύουν οι φωστήρες της Μεγάλης Ενωσης εθνών και λαών, ο ιστορικός του μέλλοντος ελάχιστα θα ασχοληθεί με τις προδιαγραφές των αντιβιοτικών ή με τα λίτρα του νερού που χάνονται κάθε φορά που κάποιος τραβάει το καζανάκι.
Υποθέτω ότι, όταν η έρευνά τους φτάσει στις πρώτες δεκαετίες του 21ου αιώνα, θα αναζητήσουν τρόπους για να περιγράψουν τα μεταναστευτικά κύματα που συνωθούνταν στη Μεσόγειο και μεταμόρφωναν το ανθρώπινο σύμπαν στη Γηραιά Ηπειρο. Αν μάλιστα, σε αντίθεση με τους σημερινούς πολιτικούς της ηγέτες, διατηρούν την κρίση τους και τη διαύγειά τους, δεν θα κρίνουν τα όσα συνέβησαν ισοπεδώνοντας τις διαφορές και παραβλέποντας τη γεωγραφία. Δεν θα συμπεράνουν, δηλαδή, ότι οι δημοκρατίες του Βορρά αντιμετώπισαν το φαινόμενο με ανθρωπιστικά κριτήρια, ενώ οι χώρες του Νότου τσαλαβουτούσαν σε αρχαϊκές συμπεριφορές που πολλές φορές αποδείχθηκαν δολοφονικές. Οπως οι Ιταλοί στη Λαμπεντούζα, οι Μαλτέζοι στα ανοιχτά της Λιβύης και οι Ελληνες στο Φαρμακονήσι. Το πιθανότερο είναι ότι θα συμπεράνουν πως η Ευρωπαϊκή Ενωση, εγκλωβισμένη σε ανθρωπιστικά δόγματα και αρχές, δεν μπόρεσε να αντιμετωπίσει το σημαντικότερο κοινωνικό πρόβλημα των καιρών. Οι Σκανδιναβοί ήθελαν να έχουν ήσυχη τη συνείδησή τους, οι Γάλλοι διατύπωναν διάφορες θεωρίες περί πολυπολιτισμικής κοινωνίας, ενώ οι Ελληνες και οι Ιταλοί δεν έκαναν καλά τη δουλειά που τους είχαν αναθέσει οι υπόλοιποι εταίροι τους, το έργο του συνοριοφύλακα.
Η μεγάλη πολιτική ήττα των χωρών του Νότου, και των Ελλήνων πολιτικών που περιφέρουν την εθνική τους υπερηφάνεια στις συναντήσεις κορυφής, είναι ότι δεν κατάφεραν να αναδείξουν το πρόβλημα ως το κατεξοχήν ευρωπαϊκό πρόβλημα. Και η αγαστή συνεργασία μας με τις κεντρικές δυνάμεις στον τομέα των εξοπλισμών, επικερδής επιχείρηση που κίνησε την οικονομία, δεν μεταφράστηκε ποτέ στο πραγματικό πρόβλημα του Αιγαίου, στα μεταναστευτικά κύματα που συνωθούνται στα σύνορα και είναι πολύ πιο απτά από την τουρκική απειλή. Θα μου πείτε, οι πολιτικοί μας δεν είναι σε θέση να προβλέψουν τι θα γράφουν οι ιστορικοί του μέλλοντος. Εδώ με δυσκολία διαβάζουν τους ιστορικούς του παρελθόντος. Ολα αυτά για να πω πως το πρόβλημα της αντιμετώπισης των μεταναστών έχει σίγουρα μια ηθική, ανθρωπιστική πλευρά, έχει όμως και πολλές πολιτικές και κοινωνικές παραμέτρους.
Πριν από μερικά χρόνια, από την ταβέρνα στο λιμανάκι του Μολύβου όπου καθόμασταν, παρακολουθούσαμε την περίπολο του Λιμενικού να βγαίνει στα ανοιχτά και να επιστρέφει ύστερα από καμιά ώρα. Πολλές φορές είχαν μαζί τους και κάτι ταλαίπωρα πλάσματα, που τα είχαν βγάλει από την θάλασσα. Φίλος μου έλεγε πως μια νύχτα του Φεβρουαρίου είχε εμφανιστεί μια οικογένεια Ιρακινών. Οι άνθρωποι ήταν παγωμένοι και τους περιέλουσε με κονιάκ για να τους ζεστάνει. Στις γύρω ακτές μπορούσες να δεις σκισμένα φουσκωτά που τα βύθιζαν οι δουλέμποροι για να αντιμετωπίσει το Λιμενικό το ανθρώπινο φορτίο ως ναυαγούς. Δεν ξέρω τι σημαίνει να περιπολείς με ένα ταχύπλοο χειμώνα στο φουρτουνιασμένο Αιγαίο και δεν ξέρω πώς ερμηνεύεις την εντολή που σου έχουν δώσει να κάνεις ό,τι μπορείς για να απωθήσεις τους μετανάστες όπου τους βρεις. Ακουσα κι εγώ με φρίκη την αφήγηση του Αφγανού πατέρα, που κλαίγοντας έλεγε ότι έχασε τη γυναίκα του και τα παιδιά του, γιατί, καθώς προσπαθούσαν να ανέβουν στο σκάφος του Λιμενικού, τους κλωτσούσαν για να τους ρίξουν στη θάλασσα. Και αισθάνθηκα ντροπή όταν άκουσα τον κ. Μιλτιάδη Βαρβιτσιώτη να περιγράφει ανενδοίαστα το γεγονός ως ένα επεισόδιο ρουτίνας. Η αλήθεια είναι ότι δεν περίμενα κάποια δήλωση που θα την γράψει η ιστορία. Περίμενα όμως κάποια σκιά πένθους, κάποιο ίχνος αμφιβολίας, που θα έδειχνε πως ο άνθρωπος αυτός καταλαβαίνει πως οι ανθρώπινες ζωές δεν είναι ζήτημα γραφειοκρατικής διεκπεραίωσης. Κάτι δεν πάει καλά. Και αυτό που δεν πάει καλά δεν είναι ζήτημα που μια ΕΔΕ μπορεί να λύσει.
Επειδή εδώ και μερικά χρόνια ζω στο ιστορικό κέντρο της Αθήνας, στον κάποτε πυρήνα της μακαρίτισσας αστικής ζωής, οφείλω να πω ότι μου αρέσει να ακούω τα γαλλικά με την προφορά της Δυτικής Αφρικής. Παρ’ όλα αυτά, καταλαβαίνω και τον ηλικιωμένο που ενοχλείται, και ο ίδιος δεν αντιλαμβάνεται ότι ενοχλείται με τον ίδιο τρόπο από τον υπερήφανο ελληναρά όταν καβαλάει το πεζοδρόμιο με το μηχανάκι ή του κλείνει τη διάβαση με το αυτοκίνητό του. Και συμφωνώ ότι το μοντέλο της πολυπολιτισμικής κοινωνίας έχει πτωχεύσει. Οχι επειδή πιστεύω στη φυλετική καθαρότητα του ηλίθιου χρυσαυγίτη. Αλλά γιατί θεωρώ πως ήταν εξαρχής στρεβλό, επειδή οικοδομήθηκε πάνω στις ενοχές που προκαλούσε η ευρωπαϊκή πολιτισμική υπεροχή στους ίδιους τους Ευρωπαίους. Αυτούς που κάλεσαν τις πρώην αποικίες τους να υπογράψουν ένα σύμφωνο συμβίωσης, όπου ο καθένας θα κρατούσε τα ήθη και τα έθιμά του. Σαν να τους έλεγαν, κρατήστε τα ταμπούρλα σας επειδή έτσι κι αλλιώς τον Μπετόβεν δεν πρόκειται να τον καταλάβετε ποτέ, επειδή ήρθαμε κάποτε να σας τον διδάξουμε με τα όπλα, αλλά αποδειχθήκατε ανεπίδεκτοι μαθήσεως. Η ζωή αποδείχτηκε πολυπλοκότερη από τη γενική προοδευτική αρχή του «είμαστε ανοιχτοί σε όλα επειδή όλα είναι σχετικά».
Το ζήτημα είναι πολύ σοβαρό για να το αφήσουμε να ταλαντεύεται ανάμεσα στην αγριότητα της Χρυσής Αυγής, την απανθρωπιά του ελεεινού μας κράτους και τον ΣΥΡΙΖΑ σε ρόλο μητέρας Τερέζας. Το μεταναστευτικό θα κρίνει την πορεία της ελληνικής κοινωνίας, αν δεν βρει την κρίση για να το αντιμετωπίσει.
