Εξωφρενική διαστρέβλωση της πραγματικότητας
Στέφανος Κασιμάτης
(Πηγή : http://www.kathimerini.gr/)
Πείτε μου, σας παρακαλώ πολύ, τι κοινό έχει η Ελλάδα, η ωραιότερη χώρα του κόσμου, που κατοικείται από τον εξυπνότερο λαό του κόσμου, με το Αφγανιστάν, το Μπουρούντι, την Κεντρική Αφρικανική Δημοκρατία, το Τσαντ, την Κολομβία, την Ακτή του Ελεφαντοστού, τη Βόρειο Κορέα, το Κονγκό, την Ερυθραία, την Αιθιοπία, τη Γουατεμάλα, τη Γουινέα, το Ιράκ, την Κένυα, τη Μαδαγασκάρη, το Μάλι, τη Μαυριτανία, τη Μιανμάρ, το Νεπάλ, τον Νίγηρα, τη Νιγηρία, το Πακιστάν, την Παλαιστίνη, τις Φιλιππίνες, τη Σομαλία, τη Σρι Λάνκα, το Σουδάν, την Ουγκάντα, την Υεμένη και τη Ζιμπάμπουε; Για τον Αλέξη, τη Ρένα και τον Γαβριήλ, η Ελλάδα ανήκει στην ίδια κατηγορία με τις παραπάνω χώρες, διότι όπως και αυτές έτσι και η Ελλάδα αντιμετωπίζει «ανθρωπιστική κρίση» ή «ανθρωπιστική τραγωδία».
Δεν είναι η πρώτη φορά ο ΣΥΡΙΖΑ επιδεικνύει την απόσταση που διατηρεί (με αξιοσημείωτη προσπάθεια, είναι αλήθεια...) από την πραγματικότητα, χρησιμοποιώντας με τη χαρακτηριστική ελαφρότητα της ηγεσίας του όρους, που δεν καταλαβαίνει το νόημά τους. Αμετροεπής όπως πάντα, από την αρχή της κρίσης ο ΣΥΡΙΖΑ περιγράφει τη συρρίκνωση που υφίστανται τα εισοδήματα ως «ανθρωπιστική κρίση». Τώρα το ανάγει και σε κριτήριο υποστήριξης του ΣΥΡΙΖΑ: «Οποιος πιστεύει ότι η Ελλάδα έχει ανθρωπιστική κρίση και ότι κάτι πρέπει να γίνει γι’ αυτό θα στρατευτεί μαζί μας», είπε στην ομιλία του στο θέατρο «Ακροπόλ», με την οποία κήρυξε την έναρξη ενός προεκλογικού αγώνα τύπου «γιούργια», υπό το σύνθημα «τρεις κάλπες, μία νίκη».
Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η πίεση που δέχονται τα εισοδήματα στην Ελλάδα είναι μια πραγματικότητα δεινή. «Ανθρωπιστική κρίση», όμως, δεν είναι με τίποτα - εκτός αν δεν μας νοιάζει πώς χρησιμοποιούμε τις λέξεις και αδιαφορούμε κατάφωρα για την ανευθυνότητά μας. Σύμφωνα με τον ισχύοντα στον ΟΗΕ ορισμό, ανθρωπιστική κρίση είναι η κατάσταση όπου η ανθρώπινη ζωή, η υγεία, η ίδια η ύπαρξη των ανθρώπων εν τέλει, τίθενται υπό κάποια εξαιρετική και γενικευμένη απειλή. Στην κρατούσα διεθνή ορολογία, που είναι αγγλική, λέγονται «complex political emergencies» (ένας τρόπος να αποδοθεί επακριβώς, έστω και λίγο φλύαρα, είναι: «καταστάσεις ανάγκης σύνθετης πολιτικής φύσεως»). Πρόκειται για κρίσεις τις οποίες προκαλούν οι ανθρώπινες ενέργειες, καταστάσεις όπου η βία προκαλεί θανάτους, μετακινήσεις πληθυσμών μακριά από τις εστίες τους, επιδημίες και λιμούς. Οι καταστάσεις αυτές συνδυάζονται με την αποδυνάμωση ή την πλήρη κατάρρευση των οικονομικών και πολιτικών δομών, ενίοτε δε και με φυσικές καταστροφές. Διαφέρουν από τις κοινές κρίσεις κατά τα εξής: διαρκούν περισσότερο, στη ρίζα τους είναι καταστάσεις πολιτικές και, τέλος, έχουν επίδραση καταστροφική και αποδομητική σε όλες τις εκφάνσεις της ζωής.
Είναι όλοι αυτοί οι λόγοι που μας κάνουν, π.χ., να ονομάζουμε ανθρωπιστική κρίση αυτό που συμβαίνει στο Σουδάν ή τη Σομαλία, αλλά όχι την παρέμβαση του ΔΝΤ στη Βρετανία την περίοδο 1975-1976. Εκτός αν βρίσκεσαι στην Ελλάδα και είσαι ο Τσίπρας και η χαρούμενη παρέα του («πολεμάμε και τραγουδάμε, συντρόφισσες και σύντροφοι», είπε στους πιστούς του στο Ακροπόλ...), οπότε λες ό,τι θες και μπορείς να εξομοιώνεις αυτό που συμβαίνει σήμερα στη χώρα με την κατάσταση στον Νίγηρα.
Η πραγματικότητα για την Ελλάδα είναι όμως πολύ διαφορετική. Ακόμη και με τα μέτρα της εν εξελίξει κρίσης, η χώρα είναι στην 29η θέση της κατάταξης του ΟΗΕ με βάση τον δείκτη ανθρώπινης ανάπτυξης (human development index ή HDI). Ο συγκεκριμένος δείκτης, επινόηση των οικονομολόγων Αμάρτια Σεν και Μαχμούντ Ουλ Χακ, συνυπολογίζει το προσδόκιμο της ζωής, τον αλφαβητισμό, το μορφωτικό επίπεδο, το επίπεδο και την ποιότητα ζωής και από το έτος 2010 μετράται επισήμως κάθε χρόνο μεταξύ 185 από τα 193 κράτη-μέλη του ΟΗΕ. Παρότι η χώρα έχει χάσει ορισμένες θέσεις από το 2010, με βάση τη μέτρηση που ανακοινώθηκε τον Μάρτιο του 2013 και ήταν βασισμένη σε στοιχεία του 2012, εξακολουθεί να περιλαμβάνεται ως σήμερα στην πρώτη κατηγορία των χωρών με πολύ υψηλό δείκτη HDI, στη θέση 29.
Ισως όμως να είμαστε υπέρ το δέον αυστηροί με τον Αλέξη, τη Ρένα και τον Γαβριήλ. Μπορεί να μην υπάρχει δόλος ή σκοπιμότητα στην ευκολία με την οποία χρησιμοποιούν έναν τόσο βαρύ όρο όπως η ανθρωπιστική κρίση. Ας μην ξεχνάμε ότι αυτά τα συμπαθή παιδιά είναι γνήσια τέκνα της πασοκαρίας. Εχουν μεγαλώσει στην Ελλάδα της δεκαετίας του 1980, όταν η ευμάρεια συνδυαζόταν με έναν επαρχιωτισμό που πολλοί τον παρεξηγούσαν ως εκδήλωση εθνικής περηφάνιας. Για τον μικρόκοσμό τους, αυτό που συμβαίνει μπορεί να είναι πράγματι ανθρωπιστική κρίση...
