Ενοχη σιωπή Κέρι για την Αίγυπτο
ROGER COHEN / THE NEW YORK TIMES
(Πηγή : http://www.kathimerini.gr)
Παρότι ο Αμερικανός ΥΠΕΞ Τζον Κέρι, αλλά και ο πολιτικός του προϊστάμενος Μπαράκ Ομπάμα, έχουν μιλήσει πρόσφατα εκτενώς για το Ιράν, τη Συρία και το Παλαιστινιακό, κανείς τους δεν βρήκε χρόνο να μιλήσει για την Αίγυπτο.
Η παράλειψη αυτή είναι εξόφθαλμη. Η Αίγυπτος, πατρίδα 25% των Αράβων του κόσμου και σημείο ακμής της Αραβικής Ανοιξης, βρίσκεται σε δεινή κατάσταση. Η πλατεία Ταχρίρ, πάλαι ποτέ επίκεντρο της ελπίδας και του αντιδικτατορικού αγώνα, συγκεντρώνει σήμερα τους οπαδούς ενός «ήρωα πολέμου», με φαραωνικές τάσεις, έτοιμου να πατάξει τους «τρομοκράτες» της Μουσουλμανικής Αδελφότητας.
Παρά τις δηλώσεις του, στις οποίες έκανε λόγο για «μύθο της απεμπλοκής των ΗΠΑ», ο κ. Κέρι παρέμεινε σιωπηλός για την Αίγυπτο, χώρα - σύμμαχο των ΗΠΑ και αποδέκτρια 1,3 δισ. δολαρίων τον χρόνο σε αμυντική βοήθεια.
Η σιωπή αυτή υπήρξε εκκωφαντική και αποκαλυπτική. Η κυβέρνηση Ομπάμα διακρίθηκε για την αλλοπρόσαλλη πολιτική της απέναντι στο Κάιρο, τασσόμενη προσωρινά στο πλευρό του Χόσνι Μουμπάρακ, εκφράζοντας την ικανοποίησή της για την ανατροπή του, προτού αποπειραθεί προσέγγιση με την Αδελφότητα και τον δημοκρατικά εκλεγμένο πρόεδρό της Μοχάμεντ Μόρσι. Αμέσως μετά, η Ουάσιγκτον έσπευσε να στηρίξει το στρατιωτικό πραξικόπημα, που ανέτρεψε τον πρόεδρο, προτού ρίξει το βάρος της πίσω από τον στρατηγό Σίσι ως «τον άνθρωπο που επανόρθωσε τη δημοκρατία».
Η «επανόρθωση» αυτή αφορά στην πραγματικότητα τη βίαιη καταστολή της Αδελφότητας, που κηρύχθηκε «τρομοκρατική οργάνωση» στις 25 Δεκεμβρίου, και κάθε αντικαθεστωτικού πολίτη. Το νέο καθεστώς ευθύνεται ήδη για τον θάνατο περισσότερων των 1.000 Αιγυπτίων. Την ίδια στιγμή, ψήφισε νέο σύνταγμα σε χρόνο-ρεκόρ, μιμούμενο τις αντιδημοκρατικές μεθόδους της προηγούμενης συνταγματικής αναθεώρησης της Μουσουλμανικής Αδελφότητας.
Η Αίγυπτος προσφέρει οφθαλμοφανές παράδειγμα των επιπτώσεων της αμερικανικής απεμπλοκής. Δισεκατομμύρια δολάρια από τη Σαουδική Αραβία και τα Εμιράτα στηρίζουν τον Σίσι. Την ίδια στιγμή, η Ουάσιγκτον παραμένει αδρανής στο παρασκήνιο.
Η αποτυχία των ΗΠΑ στην Αίγυπτο αποτελεί δεινή στρατηγική ήττα, ανάλογη των «κόκκινων γραμμών» που δεν τηρήθηκαν στη Συρία. Και στις δύο χώρες, το μήνυμα της αμερικανικής υποχώρησης υπήρξε σαφές.
Βρέθηκα στο Κάιρο στις αρχές Ιανουαρίου. Το σκηνικό στις Πυραμίδες της Γκίζας ήταν καταθλιπτικό, λόγω της παντελούς απουσίας Δυτικών τουριστών. Η τουριστική βιομηχανία, πηγή πακτωλού ξένου συναλλάγματος στο παρελθόν, κείται σήμερα νεκρή.
Η απόδοση ευθυνών αποτελεί εύκολη υπόθεση, με τους κύριους υπαίτιους της κατάστασης να είναι ο Ομπάμα, ο άτυχος Μόρσι, η μόνιμα παρανοϊκή Μουσουλμανική Αδελφότητα και ο παρεμβατικός στρατός. Πάνω από όλα, όμως, εκτιμώ πως το φταίξιμο ανήκει στους προοδευτικούς Αιγυπτίους, οι οποίοι πολέμησαν για την ανατροπή του Μουμπάρακ, χωρίς ωστόσο να δώσουν στη δημοκρατία μία ευκαιρία να ανθήσει.
