Kυβέρνηση έχουμε. Ποια αντιπολίτευση;
Γιώργος Καρελιάς
(Πηγή : http://www.protagon.gr)
Η κυβέρνηση είναι δεδομένη και μπορεί να είναι για μεγάλο χρονικό διάστημα, ίσως και για μια τετραετία, παρά τη φθορά που θα εισπράξει με μαθηματική βεβαιότητα, λόγω της εφαρμοζόμενης πολιτικής.
Τι γίνεται στον χώρο της αντιπολίτευσης; Η κρίση στη ΝΔ, η οποία μπορεί να ενταθεί μετά την εκλογή του νέου αρχηγού, παρά τους όρκους πίστης στην «ενότητα», τοποθετεί αναγκαστικά στο κέντρο της συζήτησης το ερώτημα αν υπάρχει άλλος χώρος -και ποιος- που μπορεί να παρεμβληθεί στον νέο δικομματισμό, του ΣΥΡΙΖΑ και της ΝΔ, όπως αυτός καταγράφηκε -άγνωστο αν παγιώθηκε κιόλας- στις δύο τελευταίες εκλογικές αναμετρήσεις.
Η συζήτηση μπορεί να αποκτήσει πρόσθετο ενδιαφέρον, αν η ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ αποφασίσει να αλλάξει το εκλογικό σύστημα, καταργώντας τη σημερινή πριμοδότηση του πρώτου κόμματος με 50 έδρες. Η πιθανή αυτή κίνηση θα αλλάξει άρδην τα δεδομένα. Τα εκλογικά σίγουρα, ίσως και τα πολιτικά.
Η σημερινή πολιτική σκηνή θα αναδιαταχθεί. Τα σημερινά κόμματα εξουσίας, ακόμη κι αν μείνουν ενωμένα, θα μικρύνουν. Δεν αποκλείεται κάποιο κομμάτι τους να αποσχιστεί και να θελήσει να δοκιμάσει μόνο του τις δυνάμεις του. Όταν ο περιθωριακός πολιτικά Βασίλης Λεβέντης μπαίνει στη Βουλή με το ισχύον εκλογικό σύστημα, πόσοι μπορεί να τον μιμηθούν με επιτυχία, αν το όριο εισόδου πέσει στο 2%; Η πρόσθετη πολυδιάσπαση θα έρθει νομοτελειακά.
Μέσα σε ένα τέτοιο σκηνικό υπάρχει χώρος που μπορεί να βγει ενισχυμένος; Υπάρχει χώρος μεταξύ του ΣΥΡΙΖΑ και της ΝΔ που μπορεί να εκμεταλλευθεί την πολυδιάσπαση και να πάρει καλύτερη θέση; Και υπό ποιες προϋποθέσεις;
Υπάρχουν δύο δεδομένα. Το πρώτο: ο χώρος αυτός -Κεντροαριστερά, Σοσιαλδημοκρατία ή όπως αλλιώς μπορεί να αποκληθεί- έχει καταληφθεί εκλογικά από τον ΣΥΡΙΖΑ στο μεγαλύτερο ποσοστό του. Κάποιο κομμάτι του, το πιο φιλελεύθερο, διεκδίκησε και η ΝΔ στις τελευταίες εκλογές, καθώς είχε δημιουργηθεί η ψευδής εντύπωση του «ντέρμπι». Και το δεύτερο δεδομένο: ό,τι απομένει εκπροσωπείται από το ΠΑΣΟΚ και το Ποτάμι.
Αν αλλάξει ο εκλογικός νόμος και ο χώρος αυτός παραμείνει χωρισμένος σε δύο ή περισσότερα κομμάτια, δεν θα έχει καμία ελπίδα να αξιοποιήσει το πλεονέκτημα, που δίνει η αναλογική στους μικρούς. Και η πίεση για συνεργασία με τον ΣΥΡΙΖΑ θα αυξηθεί. Ήδη υπάρχουν Ευρωπαίοι πολιτικοί, ενεργοί ή απόμαχοι, που δυσκολεύονται να κατανοήσουν γιατί η ελληνική Σοσιαλδημοκρατία δεν συνεργάζεται κυβερνητικά με τον ΣΥΡΙΖΑ (ο τελευταίος που εξέφρασε αυτήν την απορία ήταν ο πρώην πρωθυπουργός της Ιταλίας Μάσιμο Ντ' Αλέμα)!
Έτσι, αν ο χώρος της ελληνικής Σοσιαλδημοκρατίας παραμείνει πολυδιασπασμένος, οι δυνατότητές του να επηρεάσει τις εξελίξεις θα είναι απο περιορισμένες έως ανύπαρκτες. Αυτή τη στιγμή δεν υπάρχουν προϋποθέσεις συνεργασίας. «Από τα πάνω» δεν μπορεί να γίνει κάτι. Μια προσπάθεια θα μπορούσε να γίνει «από τα κάτω». Όμως, για να μην έχει την τύχη των «58», χρειάζεται καλή προετοιμασία. Μια μεικτή ομάδα εργασίας θα μπορούσε να αναζητήσει, για παράδειγμα, δέκα σημεία σύγκλισης των δύο κομμάτων. Στην πραγματική πολιτική. Κι εκεί θα φανεί αν έχει κάτι να πει ο χώρος αυτός, που να τον διαφοροποιεί επί της ουσίας από τον ΣΥΡΙΖΑ και την ΝΔ. Αν η προσπάθεια αυτή πάει καλά, η πίεση στις ηγεσίες για συνεργασία θα αυξηθεί. Διαφορετικά, ο χώρος θα φυτοζωεί αφήνοντας όλο το πεδίο ελεύθερο στον νέο δικομματισμό ΣΥΡΙΖΑ-ΝΔ.
Οι εκλογές μόλις έγιναν, κυβέρνηση έχουμε και θα έχουμε μάλλον για αρκετό διάστημα. Μαζί με ό,τι θα κάνει (ή δεν θα κάνει) η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ, θα φαίνεται και τι μπορεί να κάνει η αντιπολίτευση. Η ΝΔ, με όποιον αρχηγό, θα έχει τραύματα. Ο ενδιάμεσος χώρος έχει μια ευκαιρία. Χρόνος υπάρχει για να αποδείξει ότι μπορεί να την εκμεταλλευθεί.
