Βασιλεύουσα και… προοδευτισμός
Στέλιος Παρασκευόπουλος
(Πηγή : http://www.eboulevard.gr/)
Ο νους μου πηγαίνει σε τιμές μεγάλες της φυλής μας,
στον ένδοξό μας βυζαντινισμό.
Κ. Καβάφης
Χάσαμε τις εμπνεύσεις μας; Αγνοήσαμε τις πολιτιστικές μας καταβολές; Ξεθύμαναν όλως διόλου οι ιστορικές μας αξίες;
Δεν έχω βέβαιες τις απαντήσεις. Ούτε είναι στις προθέσεις μου να κατευθύνω συλλογισμούς. Ερωτήματα και προβληματισμό καταθέτω. Με αρκετή, ωστόσο, δόση θλίψεως για την χωρίς ταυτότητα και με όραμα πορεία της πατρίδας μας∙ χωρίς να υπάρχει στη συλλογική ιστορική συνείδησή μας η πάλαι ποτέ κραταιά Ρωμιοσύνη μας, γεννήτορας οικουμενικής πρότασης πολιτισμού.
Στην ιστορία μας ο μήνας Μάιος συμπεριλαμβάνει την αποφράδα ημέρα του 1453 όπου «εάλω η πόλις». Δεν αναβιώνω τίποτε νοσταλγικές καταστάσεις και λαϊκούς μύθους περί «Μαρμαρωμένου Βασιλιά»∙ αλλά, απλώς αναρωτιέμαι: Τόσο πολύ ξεχάσαμε; Τόσο πολύ ξεπέσαμε; Τόσο πολύ κηρύξαμε παύση με την ιστορική μας συνέχεια;
Στα χαρτιά της ιστορίας είμαστε (ή ήμασταν;) οι μοναδικοί κληρονόμοι ενός παγκόσμιου πλούτου. Μιας χιλιόχρονης οικουμενικής πολιτιστικής κυριαρχίας σε τρεις ηπείρους και πέντε θάλασσες. Την ονόμασαν Βυζαντινή Αυτοκρατορία, στην ουσία Ελληνική Μεσαιωνική Αυτοκρατορία με τον Κωνσταντίνο Παλαιολόγο ως τον τελευταίο Έλληνα Αυτοκράτορα.
Τι κρατήσαμε απ’ αυτόν τον ανεκτίμητο θησαυρό δόξας και ελληνικού μεγαλείου; Εννοώ ως καύχημα, ως έμπνευση και ως πνευματικό οδοδείκτη. Νομίζω, απολύτως τίποτε. Εντέλει, πόσο ανάξιοι απόγονοι ένδοξων προγόνων είμαστε;
Κάπου, νομίζω, μπερδέψαμε τα πράγματα. Κάπου ανακατέψαμε διαφορετικές μεταξύ τους έννοιες. Κάπου υπήρξε μια μεγάλη παρανόηση μεταξύ παλαιών και νέων ιστορικών γεγονότων. Και ήταν τόση η σύγχυση και η υπερευαισθησία μας περί δημοκρατίας (κυρίως), που στο όνομα μιας πλειοδοσίας προοδευτικότητος αποπέμψαμε ως λερό ό,τι είχε σχέση με δικέφαλους αετούς και κορώνες, με εστεμμένους Αυτοκράτορες και με Βασιλεύουσες (την Κωνσταντινούπολη ως την κορωνίδα των πόλεων). Δηλαδή, αποπέμψαμε την ίδια μας την Ιστορία. Και αποπέμφθηκαν - διαπομπεύθηκαν από τη σύγχρονη ιστορική σκέψη όλα εκείνα τα οικουμενικά θησαυρίσματα αντιλήψεων και αξιών που συνέθεσαν τη δοξασμένη ιστορία του Ελληνισμού. Και μέσα στην απύθμενη προοδευτική παραζάλη μας, οδηγηθήκαμε σε τέτοια άκρα που θεωρήθηκε κάτι σαν όνειδος η αναφώνηση σε εκκλησιαστικά τροπάρια «Νίκας τοις Βασιλεύσι»…
Νομίζω πως ένα από τα τραγικά πολιτικά λάθη της μεταπολιτεύσεως ήταν ότι εκχώρησε ελευθέρως στους εθνομηδενιστές της «πολυπολιτισμικής» αριστεράς και της «παγκοσμιοποιημένης» δεξιάς τη διαχείριση, δηλαδή την αποδόμηση – κατάργηση, της Ιστορίας μας, των παραδόσεών μας, της γλώσσας μας και της ορθόδοξης θρησκευτικής μας πίστεως. Ένας εθνομηδενισμός που συνεχίζεται αμείωτος μέχρι στις μέρες μας. Έτσι, κατά τους προοδευτικούς της αποδομήσεως της Ιστορίας μας, το Βυζάντιο όχι μόνο δεν υπήρξε ελληνικό, αλλά οι χρόνοι του συνδέθηκαν με ό,τι πιο σκοταδιστικό και σοβινιστικό…
Αναμφίβολα, η Κωνσταντινούπολη υπήρξε δημιούργημα της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας και επελέγη ως η νέα της διοικητική έδρα στην Ανατολή (Nova Roma) για καθαρά γεωπολιτικούς - εμπορικούς λόγους της εποχής (324 μ.Χ.). Όμως, πολύ σύντομα, επί Μεγάλου Θεοδοσίου (379-395 μ.Χ.) η ορθόδοξη χριστιανική πίστη καθιερώθηκε ως η επίσημη θρησκεία - λατρεία της Αυτοκρατορίας. Και δύο αιώνες αργότερα, επί Ηρακλείου, όταν οι αρχαίες καταβολές της περιοχής (Μεγαριαίων) συναντήθηκαν με την ορθοδοξία, η απόληξη ήταν η καθιέρωση της ελληνικής ως επίσημης γλώσσας του Βυζαντίου (εκτοπίζοντας τη λατινική).
Δεν διαμόρφωσε, λοιπόν, το Βυζάντιο τη συνέχεια του Ελληνισμού με τα μοναδικά χαρακτηριστικά αναβλύσματά του, όπως αυτά της κλασικής ελληνικής γραμματείας, της χριστιανικής ορθοδοξίας και της ελληνικής γλώσσας;
Με λίγα λόγια: η Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία ή το Βυζάντιο, όπως εξελίχθηκε, εκχριστιανισμένο και εξελληνισμένο, αποτέλεσε την πρώτη και μεγάλη Ελληνική Αυτοκρατορία, συνθέτοντας την ιδιαίτερη πλατφόρμα της μείζονος ελληνοσύνης, αυτή της πίστεως και της πατρίδας, δηλαδή το μεγαλύτερο λίκνο του ελληνορθόδοξου πολιτισμού μας.
«Υπέρ πίστεως και πατρίδας», κάλεσε τους πολίτες να πολεμήσουν ο Κωνσταντίνος Παλαιολόγος στην τελευταία του ομιλία στην Αγιά Σοφιά. «Υπέρ πίστεως και πατρίδας», ήταν το σύνθημα των αγωνιστών στην Επανάσταση του 1821. «Αέρας», ήταν η ιαχή των φαντάρων στον πόλεμο του ’40, δηλαδή το πολεμικό έναυσμα των βυζαντινών «αήρ».
Σήμερα, μήπως η πατρίδα μας (ξ)έχασε την πίστη της στην ιστορία της; Και λαός που ξεχνά την ιστορία του μήπως είναι καταδικασμένος σε αφανισμό;
(Φωτο: Γιάννης Λιάκος)
