Οι επικίνδυνες ακροβασίες του Κάμερον
CHRIS HUHNE / THE GUARDIAN
(Πηγή : http://www.kathimerini.gr)
Η προσπάθεια του Βρετανού πρωθυπουργού Ντέιβιντ Κάμερον να εμποδίσει την εκλογή του Ζαν-Κλοντ Γιουνκέρ ως προέδρου της Κομισιόν ήταν αδέξια και ατελέσφορη, αλλά αφήνει το στρατηγικό πεδίο σχετικά αμετάβλητο.
Η ευρωπαϊκή πολιτική της Βρετανίας θα συνεχίσει να είναι εσωστρεφής και να καθορίζεται κυρίως από τις εσωτερικές ισορροπίες στο κυβερνών κόμμα των Συντηρητικών. Καθώς οι πιθανότητες των Τόρις να κερδίσουν την απόλυτη πλειοψηφία στις εκλογές του 2015 εμφανίζονται περιορισμένες, ο κίνδυνος να πραγματοποιηθεί δημοψήφισμα με το ερώτημα της παραμονής ή απόσυρσης της Βρετανίας από την Ε.Ε. το 2015 είναι επίσης περιορισμένος, αρκεί να μην κλονιστεί ο ηγέτης των Φιλελεύθερων Νικ Κλεγκ.
Ο πρωθυπουργός διέπραξε σειρά τακτικών λαθών στην υπόθεση Γιουνκέρ. Πρώτα απ’ όλα, η μάχη για κανένα αξίωμα δεν είναι τόσο σημαντική ώστε να θυσιαστεί κανείς στα χαρακώματα, συντροφιά μόνο με τον Ούγγρο πρωθυπουργό Βίκτορ Oρμπαν, ο οποίος δεν έχει και τη φήμη του καλύτερου δημοκράτη. Eπειτα, ο Κάμερον αναζήτησε υποστήριξη κυρίως στη Γερμανίδα καγκελάριο Aγκελα Μέρκελ. Αυτό εμπεριείχε εξαρχής μεγάλο ρίσκο, δεδομένου ότι η κ. Μέρκελ ανήκει στο κεντροδεξιό Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα, όπως και ο Γιουνκέρ, από το οποίο αποσύρθηκαν οι Τόρις.
Φορολογικός παράδεισος
Πιθανότερος σύμμαχος κατά του Γιουνκέρ θα ήταν ο Σοσιαλιστής πρόεδρος της Γαλλίας, Φρανσουά Ολάντ, ο οποίος αμφισβητεί τον ευρωπαϊσμό του πρώην πρωθυπουργού του Λουξεμβούργου, θεωρώντας ότι ενσαρκώνει αυτό που οι Γάλλοι αποκαλούν «φορολογικό παράδεισο». Από το 1995 έως το 2013, ο Γιουνκέρ υπερασπιζόταν το τραπεζικό απόρρητο και θέσπιζε φορολογικούς νόμους στα μέτρα των πολυεθνικών. Επιχειρήσεις όπως οι Apple, Amazon, eBay και Skype έχουν τα ευρωπαϊκά τους στρατηγεία στο μικροσκοπικό δουκάτο. Το Λουξεμβούργο βρέθηκε πέρυσι στο μικροσκόπιο του ΟΟΣΑ –μαζί με Κύπρο, Σεϋχέλλες και Βρετανικές Παρθένους Νήσους– για την απροθυμία του να δώσει πληροφορίες γύρω από τη φορολογία προσώπων και επιχειρήσεων.
Παρόλα αυτά, η ήττα του Κάμερον με την εκλογή του Γιουνκέρ, με ψήφους 26-2, δεν σημαίνει ότι η στρατηγική του για επαναδιαπραγμάτευση της σχέσης της Βρετανίας με την Ε.Ε. ενόψει του δημοψηφίσματος που έχει υποσχεθεί για το 2017 είναι καταδικασμένη σε αποτυχία. Ο πρωθυπουργός ήταν αρκετά συνετός ώστε να ζητήσει μάλλον διακοσμητικές αλλαγές, που δεν απαιτούν αναθεώρηση των ευρωπαϊκών συνθηκών, όπως ακριβώς έπραξε ο Εργατικός προκάτοχός του Χάρολντ Ουίλσον ενόψει του δημοψηφίσματος του 1975.
Εξάλλου, δεν είναι βέβαιο ότι οι Τόρις θα κληθούν να υλοποιήσουν τη δέσμευσή τους. Τα γραφεία στοιχημάτων παίζουν 1 προς 4 το ενδεχόμενο να εξασφαλίσει το κυβερνών κόμμα απόλυτη πλειοψηφία στις εκλογές του 2015, επομένως είναι δύσκολο να γίνει δημοψήφισμα αν Εργατικοί και Φιλελεύθεροι μείνουν σταθεροί στην αντίθεσή τους. Ο Κλεγκ βρίσκεται υπό ισχυρή πίεση να αλλάξει γραμμή, αλλά θα γίνει δέκτης σφοδρών αντιδράσεων από το εσωτερικό του κόμματός του αν υποκύψει.
Αλλά ακόμη και αν οι Τόρις πραγματοποιήσουν το δημοψήφισμα, οι πιθανότητες να το χάσουν και να επικρατήσει η έξοδος από την Ε.Ε. είναι μικρές. Η τελευταία δημοσκόπηση έδειχνε τα δύο στρατόπεδα να ανταγωνίζονται στήθος με στήθος. Αν η κυβέρνηση Κάμερον είναι σε θέση να ισχυρισθεί πειστικά ότι εξασφάλισε σημαντικές υποχωρήσεις από τις Βρυξέλλες, οι ψηφοφόροι θα τοποθετηθούν, πιθανότατα, υπέρ του στάτους κβο. Οπως ήδη πράττουν οι μεγάλες εργοδοτικές και συνδικαλιστικές οργανώσεις, οι ξένοι επενδυτές, ο Λευκός Οίκος και άλλοι σύμμαχοί μας.
Ωστόσο, ο κίνδυνος εξόδου της Βρετανίας από την Ενωση παραμένει πραγματικός. Ενα δημοψήφισμα θα δίχαζε τα ηγετικά στελέχη των Συντηρητικών ανάμεσα στα δύο στρατόπεδα, του «ναι» και του «όχι», όπως συνέβη με την Εργατική κυβέρνηση Ουίλσον το 1975. Πολλοί βουλευτές των Συντηρητικών θα τοποθετηθούν υπέρ του «όχι» για να κατευνάσουν τους ευρωσκεπτικιστές ψηφοφόρους τους. Αν οι αντιευρωπαϊστές χάσουν, δεν θα φύγουν από τους Τόρις γιατί δεν έχουν πού αλλού να πάνε. Αν όμως νικήσουν, η χώρα θα είναι τόσο διαφορετική, ώστε όλα θα γίνουν δυνατά. Η μικρή Αγγλία θα μείνει μόνη με τα φαντάσματά της και ο κ. Γιουνκέρ θα είναι το τελευταίο από τα προβλήματά της.
