Το σύνδρομο εξουσίας και οι δέκα τεχνοκράτες
Αλέξης Παπαχελάς
(Πηγή : http://www.kathimerini.gr/)
Μου έχει τύχει αρκετές φορές, ώστε να ξέρω πλέον ότι δεν είναι κάτι τυχαίο. Εχω γνωρίσει αρκετούς ανθρώπους στη ζωή μου τους οποίους σταμάτησα να αναγνωρίζω από την ώρα που ενεπλάκησαν με την πολιτική.
Είναι σαν κάτι να έπαθε ο εγκέφαλός τους, ο οποίος άρχισε να λειτουργεί πολύ διαφορετικά. Τα παραδείγματα πολλά. Οι άνθρωποι του ιδιωτικού τομέα πανηγύριζαν κάποτε γιατί ένας δικός τους άνθρωπος, που είχε συνδέσει το όνομά του με μια πολύ επιτυχημένη ελληνική επιχείρηση, ανέλαβε ένα κρίσιμο πόστο. «Θα δεις, ξέρει από την αγορά. Θα αφήσει έργο πίσω του», μου έλεγαν. Το μόνο που δεν έκανε ήταν να αφήσει έργο. Σταμάτησε να συναντάται με τους ανθρώπους του ιδιωτικού τομέα «για να μην μας παρεξηγήσουν» και λειτουργούσε ως μαυρογιαλούρος. Ξέχασε, με λίγα λόγια, ό,τι είχε μάθει στην πραγματική ζωή και τον ρούφηξε ένα σύστημα συνδικαλιστών, παπάδων, δημάρχων, κομματαρχών που τον μετάλλαξε σε κάτι πολύ διαφορετικό...
Αλλο παράδειγμα, ένας καλός πανεπιστημιακός που είχε την τάση να συμφωνεί με όλους, και ειδικώς όσους τον έκριναν, αλλά τον θεωρούσαμε όλοι αξιοπρεπή και σοβαρό άνθρωπο. Μπήκε στην πολιτική και στο κυνήγι του σταυρού και έγινε πολύ γρήγορα μια καρικατούρα, ο «Σάκης ο πολιτευτής», που έλεγαν παλαιότερα. Δεν είναι ότι πούλησε τον εαυτό του στον διάβολο της πολιτικής. Να το καταλάβω αυτό όταν μπλέκεις με τοπική πολιτική και παθιάζεσαι με τον «σταυρό». Οχι, εδώ μιλάμε για έναν άνθρωπο που έπαψε να καταλαβαίνει τι είναι καλό και τι κακό, τι επιτρέπεται και τι όχι. Είναι τόσοι μα τόσοι εκείνοι που διαφημίσθηκαν ως άνθρωποι της αγοράς ή τεχνοκράτες που μπήκαν στην πολιτική και έδειξαν να ξεχνούν ό,τι ήξεραν, που αναρωτιέσαι τι συμβαίνει. Είναι τόσο μεγάλη η καταστροφική έλξη του συστήματος διαπλοκής και εξουσίας; Δεν υπάρχει άλλος τρόπος να επιβιώσουν; Μήπως ο αέρας ή το νερό έχουν κάτι στη Βουλή και στα υπουργεία;
Η αλήθεια είναι ότι όσοι ενεπλάκησαν με την πολιτική αρχίζουν να υποφέρουν από το σύνδρομο που ο Κώστας Σημίτης περιέγραφε κάποτε ως «διαστολή συνείδησης». Επειδή προφανώς ακούνε πολλά για κομπίνες, λαμογιές και διαπλοκές παθαίνουν ανοσία και τίποτα δεν τους προκαλεί εντύπωση. Θεωρούν, δηλαδή, ότι κάπως έτσι πρέπει να είναι η πολιτική και ο δημόσιος βίος, οπότε το επόμενο βήμα είναι να συμπεριφέρονται και οι ίδιοι όπως οι υπόλοιποι.
Μπορεί να αλλάξει το σύστημα εξουσίας ώστε και να ελκύει ικανούς ανθρώπους και να μην τους αναγκάζει να γίνονται φαύλοι και ανίκανοι για να επιβιώσουν; Δύσκολο ερώτημα. Οι πολιτικοί μας κάνουν τα πάντα για να κρατήσουν την πολιτική και τη διαχείριση του κράτους αντικείμενο κλειστών κομματικών κλαμπ. Στο όνομα του υποκριτικού λαϊκισμού μειώνουν πολύ τους μισθούς για όποιον εργάζεται στο Δημόσιο και μετά μας λένε «άντε βρείτε εσείς κάποιον ικανό με αυτά τα λεφτά». Οταν βάζουν σε μια υπεύθυνη θέση κάποιον γνώστη, του ζητάνε να διαχειρίζεται τα ρουσφέτια και ουδόλως τους ενδιαφέρει το πώς θα λύσει προβλήματα. Ισως μια λύση θα ήταν το ασυμβίβαστο βουλευτικής και υπουργικής ιδιότητος. Σίγουρα θα ήταν καλύτερος υπουργός κάποιος που δεν θα είχε το άγχος του σταυρού και της επανεκλογής.
Το μυστήριο, πάντως, παραμένει για μένα και περιμένω να δω αν οι άνθρωποι που ήταν ικανοί και κανονικοί και παραμένουν έτσι μετά την ανάμειξή τους στην πολιτική θα ξεπεράσουν ποτέ τους δέκα...
