Η γαλλική επαρχία έχει χάσει την αίγλη της
ADAM NOSSITER / THE NEW YORK TIMES
(Πηγή : http://www.kathimerini.gr)
Κλειστά καταστήματα θα δει ο διαβάτης στην πόλη Αλμπί της Νότιας Γαλλίας, στην πλατεία που περιβάλλει τον καθεδρικό ναό του 13ου αιώνα, ο οποίος θεωρείται ένας από τους εθνικούς θησαυρούς της χώρας.
Παρότι τα τουριστικά καταστήματα και οι αλυσίδες παραμένουν ανοικτά, από το Αλμπί απουσιάζουν παντοπωλεία, καφέ και κρεοπωλεία, τα οποία αποτελούσαν το επίκεντρο της καθημερινής ζωής της γαλλικής επαρχίας.
Η παρακμή του Αλμπί αποτελεί κοινό φαινόμενο σε εκατοντάδες κοινότητες όλης της Γαλλίας. Η χώρα χάνει τον πυρήνα της, τις ιστορικές επαρχιακές κωμοπόλεις, σκηνικό των μυθιστορημάτων του Μπαλζάκ. Η μεγάλη υπερηφάνεια που νιώθουν οι Γάλλοι για τον γαλλικό τρόπο ζωής συνοδεύεται σήμερα από άγχος για τη σταδιακή εξαφάνισή του. Την αγωνία αυτή επιδιώκει να εκμεταλλευθεί η επικεφαλής του ακροδεξιού Εθνικού Μετώπου Μαρίν Λεπέν.
Η προστασία του γαλλικού τρόπου ζωής βρέθηκε έτσι στο επίκεντρο της προεκλογικής εκστρατείας της Λεπέν, η οποία έσπευσε να κατονομάσει τις επιβουλές: το Ισλάμ, η μετανάστευση και η παγκοσμιοποίηση. Η οφθαλμοφανής παρακμή πολλών κέντρων ιστορικών κωμοπόλεων της Γαλλίας είναι συνυφασμένη με τις αγωνίες αυτές. Ερευνα για το εμπορικό κέντρο των γαλλικών πόλεων έδειξε ότι τα κλειστά καταστήματα διπλασιάστηκαν τα τελευταία 15 χρόνια, για να φθάσουν στο 10,4% του συνόλου. «Αν δεν γίνει κάτι σύντομα, ένα μεγάλο μέρος της γαλλικής ψυχής θα χαθεί οριστικά. Η Γαλλία χρειάζεται ένα “σχέδιο Μάρσαλ” για την περιφέρεια», έλεγε πρόσφατα στην εφημερίδα Le Figaro ο επιχειρηματίας Σαρλ Μπαϊγκμπεντέρ.
«Το φαινόμενο της απώλειας ζωτικότητας των αστικών κέντρων της γαλλικής επαρχίας είναι ιδιαίτερα ανησυχητικό. Τα καταστήματα προσφέρουν πολλά στη ζωή της πόλης, ενώ η απουσία τους πλήττει τους κατοίκους», αναφέρει κυβερνητική έκθεση, που βασίστηκε σε μελέτες στις πόλεις Βισί, Αζέν, Λιμόζ, Μπουρζ, Αράς, Μπεζιέ, Οσέρ, Καλαί και άλλες.
Ο τοπικός ιστοριοδίφης Φλοριάν Ζουρντέν δημοσίευσε ηλεκτρονικό χάρτη στο Διαδίκτυο που αποκαλύπτει ότι 40% των καταστημάτων που απέμειναν στο Αλμπί πωλούν ρούχα σε τουρίστες. Μόλις ένας παραδοσιακός γαλλικός φούρνος έχει απομείνει στην πόλη, ενώ δεν υπάρχει πλέον κρεοπωλείο.Ο Ζουρντέν θυμάται ότι, όταν έφθασε στο Αλμπί από το Παρίσι το 2013, ένιωσε έκπληξη: «Οπου και αν κοιτούσα, έβλεπα καταπληκτικά παλαιά κτίρια που παρέμεναν ακατοίκητα. Τελικά κατάλαβα τι συμβαίνει, όταν είδα ότι τα περισσότερα καταστήματα του κέντρου είχαν κλείσει».
Ο Ζουρντέν μετακόμισε στο Αλμπί για να απολαύσει τη μοναδική αρχιτεκτονική και να ξεφύγει από τους φρενήρεις ρυθμούς του Παρισιού. «Αντί για ηρεμία, βρήκα μια κατάσταση στασιμότητας και απραξίας. Συνειδητοποίησα ότι όφειλα να αφυπνίσω τους συμπολίτες μου. Η πανέμορφη επισκοπική μας έδρα απειλείται», έγραψε ο Ζουρντέν στο δημοφιλές μπλογκ του.
Τα περισσότερα καταστήματα στους κεντρικούς δρόμους του Αλμπί είναι κλειστά, ενώ τη λειτουργία του διέκοψε και το δημοτικό σχολείο της πόλης το 2013. «Οι φωνές των παιδιών δεν θα ηχήσουν πια», έγραφε στην πρώτη της σελίδα η τοπική εφημερίδα La Depeche du Midi. Τις προηγούμενες δεκαετίες, η κλειστή αγορά του Αλμπί αποτελούσε το επίκεντρο της εμπορικής και κοινωνικής ζωής της κωμόπολης. Σήμερα, η αγορά είναι κλειστή και οι είσοδοί της φραγμένες με μεταλλικά πλέγματα.
«Νιώθεις λες και ο χρόνος έχει παγώσει. Οι δρόμοι είναι άδειοι. Είναι προφανές ότι βρισκόμαστε σε μια πόλη που πεθαίνει», λέει ο Ζουρντέν σχολιάζοντας έναν από τους περιπάτους του στο κέντρο του Αλμπί. Η κεντροδεξιά δήμαρχος του Αλμπί, όμως, διαφωνεί. «Η μείωση της αστικής ζωτικότητας είχε σχετικά μικρή επίπτωση στην πόλη μας», λέει η δήμαρχος Στεφανί Γκιρό-Σομέγ, που σπεύδει να κατηγορήσει τον Ζουρντέν για υπερβολή. «Πρόκειται για εξωγήινο, ο οποίος ήρθε εδώ για να προκαλέσει εντύπωση», λέει η δήμαρχος.
«Πολιτιστική κακοτυχία»
Η αυξημένη κίνηση στα λιγοστά εμπορικά καταστήματα του κέντρου του Αλμπί οφείλεται στους επισκέπτες του Σαββατοκύριακου από άλλες πόλεις της περιοχής. Ο εστιάτορας Φαμπιέν Λακόστ, μέλος του δημοτικού συμβουλίου με τον συνδυασμό του Σοσιαλιστικού Κόμματος, λέει ότι η παρακμή του Αλμπί οφείλεται σε πολιτιστική κακοτυχία. Οι δημοτικές αρχές ενέκριναν πριν από μερικά χρόνια την κατασκευή σύγχρονου πολιτιστικού κέντρου λίγο έξω από την πόλη. Λίγα χρόνια αργότερα, το πρώτο μεγάλο εμπορικό κέντρο κατασκευάσθηκε εκεί κοντά, ενώ το παράδειγμα ακολούθησαν και πολυεθνικές αλυσίδες σούπερ μάρκετ.
Η επικράτηση του εμπορικού κέντρου στη Γαλλία συνοδεύθηκε από τη ραγδαία αύξηση των αποδοχών εργαζομένων την περίοδο 1945-75, με την αγοραστική δύναμη του μέσου βιομηχανικού εργάτη να αυξάνεται την περίοδο αυτή κατά 170%. Η αύξηση της ζήτησης δεν μπορούσε πια να καλυφθεί από τις μικρές οικογενειακές επιχειρήσεις. Σήμερα, η Γαλλία διαθέτει τη μεγαλύτερη συγκέντρωση μεγάλων εμπορικών επιφανειών στην Ευρώπη.
«Δεν υπάρχει μπαρ, δεν υπάρχει καφέ ούτε και τραπεζάκια στην πλατεία. Βρισκόμαστε στη Νότια Γαλλία! Είναι σκάνδαλο!» λέει ο Λακόστ.
(Στην φωτογραφία : Ο ποταμός Ταρν διαρρέει το Αλμπί, που, παρότι δημοφιλές για τους τουρίστες, δεν έχει ξαναβρεί τη χαμένη αίγλη του παρελθόντος)
