Άρθρο για την ενοχλητική σαφήνεια του Βόλφγκανγκ Σόιμπλε

Η ενοχλητική σαφήνεια του Βόλφγκανγκ Σόιμπλε

ΝΙΚΟΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΑΡΑΣ

(Πηγή : http://www.kathimerini.gr/)

Ο ​​Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, ο Γερμανός που οι Ελληνες χαίρονται να μισούν, εξελίσσεται στον απαραίτητο άνθρωπο της Ευρώπης. Είτε συμφωνούμε, είτε διαφωνούμε με τους χειρισμούς του στην ελληνική κρίση και στη διαχείριση της γερμανικής οικονομίας, οφείλουμε να αναγνωρίσουμε ότι είναι σταθερός στις απόψεις του και τις εκφράζει με σαφήνεια.
Κεντρικός πυλώνας της σκέψης του είναι ότι οι κανόνες είναι κανόνες και πρέπει να τηρούνται· εάν οι κανόνες είναι λανθασμένοι, ας αλλάξουν με τον θεσμικό τρόπο, αλλά έως τότε οφείλουμε να τους τηρούμε. Το έχει πει επανειλημμένως όσον αφορά στους Ελληνες, τώρα το λέει για να το ακούσουν οι Βρετανοί.

Σύμφωνα με τον Σόιμπλε, εάν στις 23 Ιουνίου οι πολίτες του Ηνωμένου Βασιλείου επιλέξουν την έξοδο από την Ε.Ε., να μην τρέφουν την ψευδαίσθηση ότι θα απολαμβάνουν τα ίδια προνόμια που έχουν σήμερα η Ελβετία και η Νορβηγία, οι οποίες είναι εκτός Ε.Ε. αλλά συμμετέχουν στην ενιαία αγορά. «Αυτό θα σήμαινε ότι η χώρα (η Βρετανία) θα έπρεπε να τηρεί τους κανόνες μιας λέσχης από την οποία θέλει να φύγει», είπε ο Γερμανός υπουργός Οικονομικών σε συνέντευξη στο περιοδικό Der Spiegel. Το Brexit, πρόσθεσε, θα ήταν μία απόφαση εναντίον της ενιαίας αγοράς. «Το μέσα σημαίνει μέσα. Το έξω σημαίνει έξω». Ακούγεται ψυχρό και αλαζονικό, και ίσως ενισχύσει τη θέση όσων ισχυρίζονται ότι η Ε.Ε. είναι ένα υπερεθνικό τέρας που διακρίνεται για την αλαζονεία, τη γραφειοκρατία και το «δημοκρατικό έλλειμμά» του. Το απόφθεγμα του Σόιμπλε, όμως, διαθέτει μια σαφήνεια που σπανίζει στα ανώτατα κλιμάκια της Ε.Ε. Το διακύβευμα, όπως το θέτει, είναι «μέσα ή έξω;».

Η θέση αυτή έχει σημασία: Οι υπέρμαχοι του «έξω» προσπαθούν να καλύψουν την αδυναμία να προβλέψουν τις συνέπειες της εξόδου, με δηλώσεις όπως αυτή του υπουργού Δικαιοσύνης Μάικλ Γκαβ. «Αφού εδραιώσουμε πλήρη νομική κυριαρχία, θα μπορέσουμε να αποφασίσουμε ποιους κανόνες της Ε.Ε. θέλουμε να διατηρήσουμε... το ένα πράγμα που δεν θα αλλάξει θα είναι το ελεύθερο εμπόριο με την Ευρώπη». Ο Γκαβ και άλλοι οπαδοί του Brexit αγνοούν την προειδοποίηση του Μπαράκ Ομπάμα, ο οποίος τον Απρίλιο είπε ότι εάν η Βρετανία βγει από την Ε.Ε., θα πρέπει να πάει «στο πίσω μέρος της ουράς» για να συνάψει νέες συμφωνίες με τις ΗΠΑ. Τώρα βγαίνει ο άνθρωπος που βρίσκεται στο κέντρο αποφάσεων της ισχυρότερης χώρας της Ε.Ε. και ξεκαθαρίζει ότι η επιλογή της εξόδου θα είναι απόλυτη και δεσμευτική.

Ο Σόιμπλε έκανε παρόμοιες παρεμβάσεις και πριν από έναν χρόνο, όταν η συμμετοχή της Ελλάδας στην Ευρωζώνη κρεμόταν από μία κλωστή. Είτε «έβλεπε» την μπλόφα της ελληνικής πλευράς, είτε το ήθελε προσωπικά, ενθάρρυνε τους Ελληνες συνομιλητές του να συμφωνήσουν στην έστω προσωρινή έξοδο της χώρας από την Ευρωζώνη. Από νωρίς σκεφτόταν ότι η έξοδος της Ελλάδας θα μπορούσε να είναι λύση, αλλά είχε εισπράξει την άρνηση προηγούμενης ελληνικής κυβέρνησης και της καγκελαρίου Αγκελα Μέρκελ. Με τις βαρουφάκειες ταρζανιές πέρυσι, ο Σόιμπλε βρήκε την ευκαιρία να επαναφέρει την «πρόταση». Το αποτέλεσμα ήταν να τρομάξει ο Αλέξης Τσίπρας και να συμφωνήσει σε νέο μνημόνιο για να εξασφαλίσει την παραμονή της Ελλάδας στην Ευρωζώνη.

Χάρηκε ο Σόιμπλε ή λυπήθηκε; Δεν γνωρίζουμε. Ισως να μη γνωρίσουμε και εάν θα χαρεί με το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος στη Βρετανία· ξέρουμε, όμως, ότι δεν θα τον βρει απροετοίμαστο το ενδεχόμενο της βρετανικής εξόδου. «Οι συνάδελφοί μου στην Ευρωζώνη και εγώ θα κάνουμε ό,τι είναι δυνατόν για να περιορίσουμε τις συνέπειες. Προετοιμαζόμαστε για όλα τα ενδεχόμενα σενάρια», είπε στο Spiegel. Φαίνεται να προτιμάει την παραμονή της Βρετανίας στην Ε.Ε. αλλά θέτει ξεκάθαρα το θέμα: Εάν οι Βρετανοί υπερψηφίσουν το «έξω», η χώρα τους θα βρεθεί «έξω» και η Ε.Ε. θα μάθει να ζει με αυτό. Στους Βρετανούς θα εναπόκειται να δουν πώς θα πορευτούν εκτός Ε.Ε.

Ο Βόλφγκανγκ Σόιμπλε είναι 74 χρόνων, μέλος της Βουλής από το 1972, και δεν έχει απαντήσει ακόμη εάν θα είναι υποψήφιος στις εκλογές του 2017. Θεωρείται πιστός στη Μέρκελ και όχι κάποιος που θα ήθελε την ανατροπή της. Είναι ο «elder statesman» που λένε οι Αγγλοι, ο βετεράνος πολιτικός που δικαιούται να λέει τα πράγματα όπως τα βλέπει. Μπορεί να ενοχλεί πολλούς αλλά παραμένει προσηλωμένος σε μια Ευρώπη λειτουργική – ανταγωνιστική, με οικονομική ανάπτυξη. Εάν οι μέθοδοί του είναι ο σωστός δρόμος γι’ αυτό, δεν είναι σίγουρο. Θετικό, όμως, είναι ότι, αντίθετα με άλλους, ο Σόιμπλε παρουσιάζει την κατάσταση όπως είναι, όχι όπως θα θέλαμε να είναι. Είτε οι Βρετανοί επιλέξουν την έξοδο, είτε υπερψηφίσουν με μικρή διαφορά την παραμονή τους στην Ε.Ε., η Ενωση πρέπει να ξυπνήσει, τονίζει ο Σόιμπλε. «Θα πρέπει να το εκλάβουμε αυτό ως προειδοποίηση ότι δεν μπορούμε να συνεχίσουμε όπως είμαστε».