Δευτέρα 13 Ιουνίου 2016

Άρθρο του Αλ. Παπαχελά για την αναθεώρηση του Συντάγματος


Η αναθεώρηση του Συντάγματος
ΑΛΕΞΗΣ ΠΑΠΑΧΕΛΑΣ
Η ​​αναθεώρηση του Συντάγματος είναι πολύ σοβαρή υπόθεση. Ορθώς άνοιξε τώρα. Ο κύκλος της μεταπολίτευσης ολοκληρώθηκε. Η χώρα χρειάζεται να λύσει μερικά από τα προβλήματά της μέσα από θεσμικές αλλαγές.
Υπάρχουν ζητήματα, όπως η ασυλία των υπουργών και βουλευτών, που έχουν σχεδόν... σαπίσει, καθώς περιμένουν εδώ και χρόνια τη λύση τους.
Ελπίζει κανείς πως έχουμε ωριμάσει αρκετά ως λαός, ώστε να ξέρουμε τι φταίει και τι πρέπει να αλλάξει.
Οφείλω να ομολογήσω ότι με τρομάζει, από μία άποψη, το εγχείρημα της αναθεώρησης. Τα συντάγματα δεν θα έπρεπε να αλλάζουν τόσο συχνά, εκτός και αν το επιβάλλουν πραγματικά ιστορικές συνθήκες. Στο παρελθόν οι αναθεωρήσεις ήταν φλύαρες και εξυπηρέτησαν, δυστυχώς, πολιτικά αιτήματα της στιγμής και μόνον. Δεν γνώριζα, έως ότου μου το επισήμανε ένας βετεράνος της πολιτικής, ότι τα υπηρεσιακά συμβούλια στο Δημόσιο πρέπει να απαρτίζονται από πλειοψηφία δημοσίων υπαλλήλων...
Εχω όμως κι έναν ακόμη φόβο. Η αναθεώρηση στη λάθος στιγμή και στα λάθος χέρια μπορεί να αποδειχθεί καταστροφική. Η αλλαγή του Συντάγματος από μια Βουλή όπου επικρατούν τα άκρα εντός και ο ανεξέλεγκτος λαϊκισμός εκτός, μπορεί να έχει αρνητικές επιπτώσεις, που θα μας συνοδεύουν για πολύ καιρό.
Αυτά ως προς τις αναστολές όσον αφορά το εγχείρημα της αναθεώρησης. Επειδή όμως είναι εξαιρετικά κρίσιμη υπόθεση, καλό θα ήταν να τοποθετηθούν όσοι έχουν άποψη αλλά και, το κυριότερο, εμπειρία. Πρώην πρωθυπουργοί, οι οποίοι έχουν ισχυρή και τεκμηριωμένη άποψη για το θέμα, θα ήταν καλό να συνεισφέρουν στον δημόσιο διάλογο. Αν δεν ζήσεις άλλωστε στο πετσί σου τις αδυναμίες διακυβέρνησης αυτού του τόπου, δεν μπορείς εύκολα να συνειδητοποιήσεις το πρόβλημα.
Ο νυν πρωθυπουργός πρέπει και αυτός να προχωρήσει πέρα από τις στενές ιδεολογικές ή κομματικές του απόψεις. Καταλαβαίνει τη σημασία της υπόθεσης, αλλά η πίεση για να προταθεί ως παρακαταθήκη και μόνον ένα ουτοπικό «αριστερό» Σύνταγμα θα είναι μεγάλη.
Η «Κ» χαίρεται γιατί μέσα από τις στήλες της άνοιξαν τη σχετική συζήτηση κάποιοι άνθρωποι που νοιάζονται τον τόπο και ξόδεψαν πολύ χρόνο για να συντάξουν μια δική τους πρόταση αναθεώρησης. Μπορεί να συμφωνεί ή να διαφωνεί κανείς μαζί τους, είναι όμως μια πολύ σοβαρή προσπάθεια.
Τι θα βγει μέσα από όλη αυτήν τη διαδικασία; Είναι δύσκολο να προβλέψει κάποιος, γιατί εξαρτάται από το τι είδους Βουλή θα είναι η επόμενη – Βουλή «αγανακτισμένων» ή Βουλή μεταρρυθμιστών; Και λίγα πράγματα όμως να αλλάξουν, όπως η καθιέρωση μόνιμου εκλογικού νόμου (στα βασικά του σημεία), η θεραπεία του προβλήματος της ασυλίας και μερικά ακόμη, κέρδος θα είναι.
Ας αναλογισθούμε, τέλος, ότι χάσαμε μια μεγάλη ευκαιρία τη δεκαετία του 2000. Αν ο Γιώργος Παπανδρέου είχε συμφωνήσει στην αλλαγή του άρθρου 16 για την παιδεία, που ήταν δική του αρχικώς ιδέα, ίσως η χώρα να είχε αποκτήσει σήμερα 2-3 καλά ιδιωτικά πανεπιστήμια, όπως έχουν ήδη κάνει η Κύπρος και η Τουρκία.