Ο πάντα επίκαιρος και βεβαρημένος «εκσυγχρονισμός»
Του Στέφανου Κασιμάτη
(Πηγή : http://www.kathimerini.gr)
Στη Γερμανία, όπως βλέπετε στη φωτογραφία της σημερινής στήλης, το Καρναβάλι έχει ήδη ξεκινήσει. Εμείς αργούμε λιγάκι: έχουμε ακόμη δεκαεπτά ημέρες ώς τις 24 του μηνός, Τελώνου και Φαρισαίου, οπότε και ανοίγει επισήμως η περίοδος του Τριωδίου.
Ως τότε όμως, «ζεσταινόμαστε» με προκαρναβαλικές εκδηλώσεις -ακριβέστερα, δηλώσεις -στο πεδίο της πολιτικής.
Διάβασα προ ημερών, φέρ’ ειπείν, δήλωση του Κώστα του Σκανδαλίδη, του λεβέντη και καραμπουζουκλή, του αρχοντοπασόκου, ότι θα επιθυμούσε την αποχώρηση του ΠΑΣΟΚ από την κυβέρνηση και τη σταδιακή σύμπλευση του ιστορικού κινήματος με τον ΣΥΡΙΖΑ του Αλέξη Τσίπρα. Τα σχετικά ρεπορτάζ μάλιστα ανέφεραν ότι με την άποψη αυτή τάσσονται και άλλες εμβληματικές μορφές του ηρωικού παρελθόντος, όπως ο Χρήστος ο Παπουτσής (που προφανώς κάπου υπάρχει ακόμη...), αλλά και προσωπικότητες όπως η Φώφη η Γεννηματά, που κινούνται πλέον μεταξύ φθοράς και αφθαρσίας, κατά την Παύλεια διατύπωση ή, αν προτιμάτε, στην περιοχή που θα λέγαμε «limbo», ακολουθώντας τη Δαντική κοσμολογία του άλλου κόσμου.
Διαμορφώνεται έτσι στο συρρικνούμενο πασοκικό σύμπαν, εν όψει του συνεδρίου, μια τάση με την οποία δεν έχω την παραμικρή αμφιβολία ότι θα συμφωνούσε εκθύμως και αυτός ο Ακης ο Τσοχατζόπουλος – αν, βέβαια, είχε την ευχέρεια να ασχοληθεί με αυτά τα θέματα και δεν προείχαν άλλα ζητήματα στις πνευματικές ενασχολήσεις του. Είναι η τάση του «όπισθεν ολοταχώς», για να χρησιμοποιήσω το σύνθημα μιας άλλης μορφής του κόσμου που έχει περάσει διά παντός στο παρελθόν...
Διόλου παράδοξο είναι ότι καρναβαλιστές ομοίου τύπου συναντούμε και στο κόμμα της Νέας Δημοκρατίας, την κύρια συνιστώσα της κυβέρνησης. Πρόκειται για πολιτικούς οι οποίοι επίσης ανήκουν στον κόσμο που φεύγει, με χαρακτηριστικές τις περιπτώσεις του Προκόπη Παυλόπουλου και του Νικήτα Κακλαμάνη. Είναι πρόσωπα τα οποία έχουν χρεωθεί τεράστιες αποτυχίες -τον Δεκέμβριο του 2008 ο πρώτος, την «Αθήνα, καφενείο της καρδιάς μας» ο δεύτερος- και τώρα στριγκλίζουν καθώς νιώθουν να χάνεται το γνώριμο περιβάλλον μέσα στο οποίο έμαθαν να κάνουν πολιτική. Με την κριτική που ασκούν στον υπουργό Οικονομικών Γιάννη Στουρνάρα, κάποτε ενώνεται από τα βάθη της αβύσσου και η φωνή του Αντώναρου. (Λυπάμαι, αλλά ειλικρινά δεν θυμάμαι ποιο ήταν το μικρό του όνομα...)
Η ουράνια χορωδία όλων αυτών -κάποιοι ήδη ανήκουν, πολιτικά, στις τάξεις των αγγέλων, άλλοι είναι στη διαδικασία της ανάληψής τους εις ουρανούς- επαναφέρει έναν διαχωρισμό των πολιτικών δυνάμεων, ο οποίος σήμερα είναι τελείως εκτός μόδας, εντούτοις παραμένει πάντα επίκαιρος: τη διάκριση μεταξύ «εκσυγχρονισμού» και συντήρησης. Χρησιμοποιώ τον πρώτο όρο εντός εισαγωγικών, διότι επί οκταετίας Κώστα Σημίτη, δυστυχώς, ατύχησε. Ο εκσυγχρονισμός ταυτίσθηκε με επιφανειακές παρεμβάσεις στο κράτος, όπως οι διάφορες διακοσμητικού χαρακτήρα «ανεξάρτητες αρχές», προκειμένου ο Κ. Σημίτης ανενόχλητος να φέρει εις πέρας το επίτευγμα της εισδοχής μας στην ΟΝΕ (χωρίς την οποία ας μη σας πω πού θα βρισκόμασταν τώρα...), ενώ λίγο πιο κάτω από την επιφάνεια, Τσοχατζόπουλοι και βδελυρά πασοκαρία οργίαζαν.
Ωστόσο, αυτή η οριζόντια γραμμή, που διέτρεχε από την αρχή της Μεταπολίτευσης -αλλά και πολύ πριν από αυτήν- τις κάθετες γραμμές μεταξύ κομμάτων ή ιστορικών παρατάξεων, είναι και σήμερα επίκαιρη. Πιστεύω επίκαιρη περισσότερο παρά ποτέ, καθώς η χρεοκοπία στην οποία περιήλθε η χώρα ήταν το αποτέλεσμα της αδυναμίας του πολιτικού συστήματος να ανταποκριθεί στο ουσιαστικό περιεχόμενο του εκσυγχρονιστικού αιτήματος κράτους και οικονομίας και το οποίο σήμερα μας επιβάλλεται στανικώς, με τη μορφή της μόνης συνταγής για τη σωτηρία από την καταστροφή. Η κλάψα του Προκόπη, οι στριγκλιές του Νικήτα και, γενικώς, οι οιμωγές της γραφικής πασοκαρίας (πράσινης, γαλάζιας ή ροζ) εκφράζουν μια τάξη πραγμάτων η οποία σήμερα δεν είναι δυνατόν τοις πράγμασι να υπάρξει – κινείται στο κενό, με την κεκτημένη ταχύτητα του παρελθόντος. Παρά ταύτα, ενόσω το αίτημα του εκσυγχρονισμού δεν εκφράζεται αυθεντικά ως κοινωνικό κίνημα και, συγχρόνως, λείπει η ηγεσία που θα μπορούσε να το εμπνεύσει, η έκβαση του εγχειρήματος να εκσυγχρονισθεί η χώρα με το ζόρι είναι αμφίβολη. Καθόλου δεν μου αρέσει αυτό που λέω, αλλά έτσι είναι – νομίζω...
