Της Ζέζας Ζήκου
(Πηγή : http://www.kathimerini.gr)
Έγγραφο της Ευρωπαϊκής Ενωσης για δραστικό «κούρεμα» των κυπριακών καταθέσεων, που δημοσιοποίησαν χθες οι Financial Times, προκάλεσε σάλο εν όψει των κρίσιμων εκλογών που πραγματοποιούνται την προσεχή Κυριακή στην Κύπρο.
Το έγγραφο, το οποίο μάλιστα φέρει την ένδειξη «εμπιστευτικό», που ετοιμάστηκε ενόψει της χθεσινής συνόδου των υπουργών Οικονομικών της Ευρωζώνης (Eurogroup) και μοιράστηκε σε αξιωματούχους της Ε.Ε., εξετάζει το ενδεχόμενο επιβολής «κουρέματος» στους καταθέτες στην Κύπρο, καθώς και στους κατόχους ομολόγων. Επίσης, σύμφωνα με το δημοσίευμα των F.T., το έγγραφο προκρίνει δραστική μείωση του τραπεζικού τομέα της Κύπρου ως μία από τις πιθανές λύσεις για τη διάσωσή της. Πάντως, χθες το Eurogroup ανέβαλε για τον Μάρτιο την απόφαση για τη διευθέτηση του προβλήματος διάσωσης της Κύπρου από την οικονομική καταστροφή.
Ενα ακόμη σενάριο, που διατύπωσε ο νέος επικεφαλής του Eurogroup και υπουργός Οικονομικών της Ολλανδίας Γερούν Ντάισελμπλουμ, προβλέπει τη δημιουργία ειδικού λογαριασμού, στον οποίο θα μεταφέρονται στο μέλλον τα έσοδα της Κύπρου από τα κοιτάσματα φυσικού αερίου. Ο κ. Ντάισελμπλουμ υποστήριξε πως τα έσοδα αυτά θα μπορούσαν να ληφθούν υπ’ όψιν στις συνομιλίες για την οικονομική διάσωση της Κύπρου και στις εκτιμήσεις για τη βιωσιμότητα του κυπριακού χρέους. Στο πλαίσιο ομιλίας του ενώπιον της Κάτω Βουλής του ολλανδικού Κοινοβουλίου, ο επικεφαλής του Eurogroup τόνισε ότι «πρέπει αρχικά να περιμένουμε τις πρώτες εξορύξεις, να δούμε πόσο είναι, τι είδους αέριο είναι και τι ποιότητας προτού προλάβουμε να το συμπεριλάβουμε στο πρόγραμμα». Εχουν προηγηθεί εκτιμήσεις Ευρωπαίων αξιωματούχων, που θεωρούν ότι η Κύπρος θα μπορούσε να εξασφαλίσει από το φυσικό αέριο έσοδα ύψους 18 δισ. ευρώ και ενδεχομένως πολύ περισσότερα, δηλαδή από 100% έως 300% του κυπριακού ΑΕΠ. Σημειωτέον ότι στα 17,5 δισ. ευρώ έχει εκτιμηθεί το συνολικό κόστος του προγράμματος διάσωσης της Μεγαλονήσου, όσο είναι περίπου το ΑΕΠ της χώρας. Μία ημέρα πριν από την πρόταση Ντάισελμπλουμ, η Λευκωσία είχε υπογράψει συμφωνία με τη γαλλική ενεργειακή Total για έρευνες υδρογονανθράκων στα οικόπεδα 10 και 11 της κυπριακής ΑΟΖ. Εχουν, άλλωστε, προηγηθεί ανάλογες συμφωνίες με την ιταλο-κορεατική κοινοπραξία ENI - KOGAS για έρευνες στα οικόπεδα 2, 3 και 9.
Η λύση, λοιπόν, που αναφέρεται στο χθεσινό «έγγραφο» των Financial Times προβλέπει απώλειες στις μη ασφαλισμένες καταθέσεις στις κυπριακές τράπεζες, καθώς και στους επενδυτές κατόχους κυπριακών ομολόγων. Εάν τελικά εφαρμοστεί η πρόταση αυτή θα οδηγήσει σε μείωση του πακέτου διάσωσης της Κύπρου στα 5,5 δισ. ευρώ από τα 16,7 δισ. ευρώ που προβλέπονταν αρχικά, ενώ παράλληλα θα διαμορφώσει το κρατικό χρέος στο 77% του ΑΕΠ της χώρας έναντι 140% του αρχικού σεναρίου.
Ωστόσο, παρά τις χθεσινές διαψεύσεις τόσο του υπουργού Οικονομικών της Κύπρου Β. Σιαρλή όσο και του αρμόδιου επιτρόπου Ολι Ρεν, η εύλογη ανησυχία παραμένει. Ο εκπρόσωπος της Κομισιόν στην ανακοίνωσή του αναφέρει πως η επιβολή «κουρέματος» στους επενδυτές κατόχους κυπριακών ομολόγων και η συμμετοχή των καταθετών στην αναδιάρθρωση του χρέους της χώρας δεν αποτελούν μέρος της πρότασης της Κομισιόν για τη διάσωση της νήσου. Από την πλευρά της, η εκπρόσωπος Τύπου της κεντρικής τράπεζας της Κύπρου, Αλίκη Στυλιανού, τόνισε ότι «ούτως ή άλλως μια τέτοια ενέργεια θα ήταν αντισυνταγματική».
Οπως επισημαίνεται στο δημοσίευμα των Financial Times στόχος της συμμετοχής των ανασφάλιστων καταθετών στο πρόγραμμα διάσωσης είναι οι καταθέσεις ξένων επενδυτών, ιδίως από τη Ρωσία. Αλλωστε, προσθέτει, αρκετοί Ρώσοι έχουν χρησιμοποιήσει την Κύπρο ως φορολογικό παράδεισο τα τελευταία χρόνια. Με τον τρόπο αυτόν θα δινόταν απάντηση στην κριτική που προέρχεται κυρίως από τη Γερμανία (και τον κ. Σόιμπλε) για χρήση της Κύπρου για ξέπλυμα μαύρου χρήματος και φοροδιαφυγή. Σημειώνεται, ωστόσο, στο δημοσίευμα ότι η συμμετοχή των καταθετών δεν είχε συμπεριληφθεί σε άλλα προγράμματα κρατικών διασώσεων -Ελλάδα, Ιρλανδία, Πορτογαλία- λόγω ανησυχιών περί κατάρρευσης τραπεζών.
Επίσης, ένα ακόμη από τα σενάρια που διακινούνται, αφού το πρώτο θεωρείται επικίνδυνο, είναι η συμμετοχή στο πρόγραμμα μικρότερων ομολογιούχων αλλά όχι καταθετών, με στόχο τη συρρίκνωση του τραπεζικού τομέα σε ορίζοντα δεκαετίας. Και το τρίτο είναι να επιτραπεί στην Κύπρο να πουλήσει τις μετοχές των τραπεζών που περνούν στο κράτος στον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας, όταν επιτραπεί στο Ταμείο Διάσωσης να παράσχει απευθείας ανακεφαλαιοποίηση για τις τράπεζες.
