Εθνικιστικές κορώνες στην επέτειο της Αλβανίας
Οι εορτασμοί για τα εκατό χρόνια της χώρας και το εσωτερικό προεκλογικό σκηνικό
Του Σταύρου Tζίμα
(Πηγή : http://news.kathimerini.gr)
Αν δεν υπήρχαν οι αλυτρωτικές δηλώσεις του Σαλί Μπερίσα περί Μεγάλης Αλβανίας, εκείνο το οποίο θα έμενε -τουλάχιστον εδώ στην Ελλάδα- από τους εορτασμούς για τα 100 χρόνια από την ανεξαρτησία της γειτονικής χώρας θα ήταν η εικόνα που έκανε τον γύρο του κόσμου: το ποδοπάτημα των συγκεντρωμένων για ένα κομμάτι της τεσσάρων τόνων γενέθλιας τούρτας στην πλατεία Σκεντέρμπεη!
Το θέαμα ήταν πράγματι εντυπωσιακό, με μικρούς και μεγάλους να εφορμούν στο γλύκισμα, προσπαθώντας να γεμίσουν, με σαντιγί, κατσαρόλες και κουβάδες και πολλούς να διαπληκτίζονται δίνοντας μάχη για ένα κομμάτι.
Και θα ήταν συναρπαστικό, έως αποκρουστικό, εάν η κυβέρνηση είχε υλοποιήσει τον σχεδιασμό για σφαγή στην κεντρική πλατεία των Τιράνων χιλίων αρνιών και κριαριών. Η διεθνής κατακραυγή για το βάρβαρο οθωμανικό έθιμο εμπόδισε τη δημόσια εκδοροσφαγή των κοπαδιών, αλλά τα άτυχα ζώα δεν γλίτωσαν, αφού σφαγιάσθηκαν... εν κρυπτώ. Σύμφωνα με τον υπουργό Γεωργίας Γκεντς Ρούλι, το κρέας διανεμήθηκε στους φτωχούς, όμως η αντιπολίτευση καταγγέλλει ότι δόθηκε σε εκλογικές περιφέρειες, στις οποίες το κυβερνητικό κόμμα υστερεί, προς άγραν ψήφων.
Τώρα στον δημόσιο διάλογο, ειδικά στο Διαδίκτυο, έχει φουντώσει το «μυστήριο» γύρω από το πού σφαγιάσθηκαν τα αρνιά και τα κριάρια και λιγότερο για το τι είπε ο Μπερίσα για τη Μεγάλη Αλβανία και αν ματαίωσε την επίσκεψή του στις γιορτές ο κ. Δημήτρης Αβραμόπουλος. Γιατί στη γειτονική χώρα απόψεις όπως αυτές του πρωθυπουργού, δεν εντυπωσιάζουν. Αλυτρωτικές αντιλήψεις διατρέχουν τα τελευταία χρόνια την αλβανική κοινωνία με ταχύτατους ρυθμούς, συγκροτώντας μάλιστα ισχυρό ρεύμα επιθετικού εθνικισμού με έντονα ανθελληνικά χαρακτηριστικά. Εκφράζονται, επί του παρόντος, μέσα από ένα νεοσύστατο κόμμα, που ονομάζεται «Ερυθρόμαυρη Συμμαχία», που έχει ως πολιτική πλατφόρμα το όραμα της Φυσικής Αλβανίας, τα όρια της οποίας τα τοποθετεί σε αυτά της Μεγάλης Αλβανίας, που διδάσκονται οι Αλβανοί ακόμα και σήμερα στα σχολικά εγχειρίδια.
Ομως και άλλες μικρότερες οργανώσεις και κόμματα, όπως αυτό των Τσάμηδων, δραστηριοποιούνται σε «πατριωτική» τροχιά, με πυρήνα της πολιτικής τους τον αλυτρωτισμό και επηρεάζουν σημαντικά την ατζέντα της εκάστοτε κυβέρνησης αλλά και των κομμάτων εξουσίας. Ο Σαλί Μπερίσα, τα τελευταία τουλάχιστον χρόνια, δεν μας έχει συνηθίσει σε εθνικιστικές κορώνες. Φαίνεται, ωστόσο, ότι οι πιέσεις που δέχεται ενόψει των εκλογών από το ανερχόμενο τόξο των εθνικιστών, τον εξωθούν σε ρητορική που δηλητηριάζει το κλίμα με τους γείτονες.
Αντιδράσεις
«Οι εκλογές κάνουν τον Μπερίσα σοβινιστή. Θέλει ψήφους από τη νεολαία», έγραψε η εφημερίδα Skip των Τιράνων, σχολιάζοντας τις επίμαχες δηλώσεις του. Η περιφερειακή σταθερότητα, όμως, δεν μπορεί να συναρτάται από τις ψήφους που ο κ. Μπερίσα ή ο κ. Ράμα διεκδικούν, πλέοντας στα σκοτεινά ύδατα του εθνικισμού και του αλυτρωτισμού. Η Αλβανία αποτελεί παράγοντα ισορροπίας στο ευμετάβλητο περιβάλλον της δυτικής Βαλκανικής και επομένως η προοπτική των διμερών σχέσεων δεν μπορεί να θυσιάζεται στον βωμό εκλογικών σκοπιμοτήτων.
Ανεξαρτήτως προθέσεων, αν, δηλαδή, ο ίδιος ο Αλβανός πρωθυπουργός πιστεύει πραγματικά όσα είπε ή το έκανε για να χαϊδέψει αυτιά στο εκλογικό σώμα, οι δηλώσεις του ήταν ατυχείς και μακριά από τη γλώσσα της λογικής που πρέπει να διακρίνει έναν πολιτικό, όταν μάλιστα αυτός ηγείται μιας χώρας νευραλγικής σημασίας για την ηρεμία της ευρύτερης περιοχής.
Οι Ελληνες εξοργιστήκαμε, και ορθώς, με την αναφορά στην Πρέβεζα και ο κ. Αβραμόπουλος ματαίωσε την επίσκεψη, στέλνοντας μήνυμα στα Τίρανα. Οι πληροφορίες αναφέρουν ότι η Αθήνα σκοπεύει να κρατήσει σε επίπεδο ρητορικής χαμηλούς τους τόνους, αλλά συνάμα με «διακριτικά μέτρα» να καταστήσει σαφές στην αλβανική πλευρά ότι υπάρχουν όρια στην ανοχή. Αλλά και οι Βρυξέλλες δεν έμειναν αδιάφορες. Ο επίτροπος για τη Διεύρυνση της Ε.Ε. κ. Φούλε ήταν ιδιαίτερα αυστηρός απέναντι στην αλβανική ηγεσία.