Η Κύπρος 39 χρόνια μετά...
Του Πασχου Μανδραβελη
(Πηγή : http://news.kathimerini.gr)
«Θα τα ξαναφτιάξωμεν!». Ο υπουργός Εξωτερικών της Κυπριακής Δημοκρατίας Γιάννης Κασουλίδης έδειξε έκπληκτος, σχεδόν προσβεβλημένος στην ερώτηση Ελληνα δημοσιογράφου αν το μέλλον της Κύπρου είναι δυσοίωνο χωρίς την ατμομηχανή του τραπεζικού τομέα.
«Εμείς ορθοποδήσαμεν το 1974 από εισβολήν και κατοχήν, θα μάς κάμψει η κρίσις;», συμπλήρωσε.
Αυτή είναι μια βασική διαφορά της στάσης των Κυπρίων απέναντι στην κρίση, σε σχέση με τους Ελλαδίτες αδελφούς τους. Εκεί που οι τελευταίοι βλέπουν μαυρίλα, οι Κύπριοι βλέπουν ευκαιρίες. Μπορεί να κατέρρευσε η δεύτερη μεγαλύτερη τράπεζά τους και να παίζεται το μέλλον της πρώτης, μπορεί να χάθηκαν επενδύσεις και καταθέσεις εκατομμυρίων ευρώ, ο νεαρός υπουργός Οικονομικών. Χάρης Γεωργιάδης βλέπει δυνατότητες εξόδου από την κρίση ακόμη και το πρωί που ξυρίζεται. «Εβλεπα στο Bloomberg ένα ρεπορτάζ για τις παγκόσμιες χρηματαγορές», διηγήθηκε σε μια ομάδα Ελλήνων δημοσιογράφων που επισκέφθηκαν πρόσφατα το νησί, «και βγήκε να μιλήσει ένας Βρετανός αναλυτής. Στο κάτω μέρος της οθόνης είχε το όνομα και την έδρα της εταιρείας του: Limassol, Cyprus».
Δεν είναι παράδοξο που οι εταιρείες του χρηματοπιστωτικού τομέα παραμένουν στη μεγαλόνησο, παρά τη χρεοκοπία του τραπεζικού συστήματος. Οι ηλεκτρονικές τεχνολογίες κάνουν αδιάφορη την έδρα. Χρηματοπιστωτικές υπηρεσίες μπορούν να προσφέρονται από κάθε άκρη της γης, και στη σκληρά δοκιμαζόμενη από την κρίση Κύπρο, συνεχίζουν να παράγονται εκεί. Αυτό είναι για όλους, όσους συναντήσαμε στην Κύπρο, ένα ελπιδοφόρο σημάδι. Δεν ακούσαμε κλαψουρίσματα γι’ αυτά που χάθηκαν, μόνο σκέψεις και ιδέες γι’ αυτά που πρέπει να κερδηθούν.
Ψύχραιμα και κόσμια
Το δεύτερο «παράδοξο» στην αντιμετώπιση της κρίσης (για τα δικά μας μάτια) είδαν όλοι οι Ελλαδίτες στο ΡΙΚ τον περασμένο Μάρτιο, όταν το καζάνι έβραζε. Οι συζητήσεις ήταν κόσμιες και ψύχραιμες. Το κομμουνιστικό ΑΚΕΛ και η ελάχιστη ακροδεξιά της νήσου δεν διανοήθηκαν να χαρακτηρίσουν τους πολιτικούς τους αντιπάλους «προδότες», «γερμανοτσολιάδες», «Κουίσλινγκ» κι άλλα επικίνδυνα επίθετα που κυριάρχησαν στον ελληνικό δημόσιο διάλογο. Για την ακρίβεια δεν εμφανίστηκαν οι «Αγανακτισμένοι». Περπατήσαμε με τον ευθυτενή και τετράγωνο στις απόψεις του κυβερνητικό εκπρόσωπο της Κύπρου κ. Χρήστο Στυλιανίδη στο κέντρο της Λευκωσίας. Δεν υπήρξε ούτε μία αποδοκιμασία. Αντιθέτως οι πολίτες πλησίαζαν το στέλεχος της κυβέρνησης τον ρωτούσαν όχι για το τι έγινε, αλλά για το τι γίνεται και τι μπορεί να γίνει. Και να σκεφθεί κανείς ότι ο κ. Στυλιανίδης πάντα χαρακτηριζόταν για τις καθαρές του απόψεις· «το στοίχημα σήμερα του ελληνισμού είναι να ανακτήσει την αξιοπιστία του κι αυτό σημαίνει να τηρήσουμε τις υποχρεώσεις μας, να τιμήσουμε τις υπογραφές μας». Ολόκληρου του ελληνισμού και όχι μόνο της Κύπρου...
«Η αισιοδοξία μας βασίζεται από τη μια στις δικές μας άοκνες προσπάθειες, αλλά και στην υπευθυνότητα των κοινωνικών εταίρων, των πολιτικών δυνάμεων και του Κοινοβουλίου. Που στηρίζεται την ίδια ώρα, από την υπομονή και τη σύνεση που επιδεικνύεται από το ευρύτερο κοινωνικό σύνολο, ειδικά αυτών που έχουν υποστεί τις πιο οδυνηρές συνέπειες της οικονομικής κρίσης», θα πει σε συνέντευξή του ο πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας κ. Νίκος Αναστασιάδης. Βάσιμη η αισιοδοξία του, διότι σε αντίθεση με την Ελλάδα των 30 πανελλαδικών απεργιών τα τρία τελευταία χρόνια, στην Κύπρο δεν υπήρξε ούτε μία μέρα απεργίας.
Η στρατηγική της κυβέρνησης, ενός μικρού νησιού με μεγάλη γεωπολιτική σημασία, μοιάζει να είναι σωστή. Σε ένα περιβάλλον που διαρκώς εκρήγνυται (Λίβανος, Συρία, Αίγυπτος κ.λπ.) η Κύπρος πρέπει να γίνει μια αξιόπιστη νησίδα σταθερότητας. Αυτό σημαίνει επίλυση του εθνικού ζητήματος που ταλανίζει το νησί από τη δεκαετία του ’60. Δεν είναι μόνο το στοίχημα της σταθερότητας. Η επίλυση του Κυπριακού θα έχει βραχυπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα οικονομικά οφέλη.
Κατ’ αρχήν όλοι ξέρουν ότι η καλύτερη προοπτική για το κυπριακό φυσικό αέριο είναι ένας αγωγός που θα συνδεθεί με τον «δικό μας» TAP, βόρεια της Κύπρου, κάπου στην Τουρκία. Αυτό σημαίνει ότι ο αγωγός πρέπει να περάσει από τα εδάφη που είναι σήμερα υπό κατοχήν και πρέπει με κάποια λύση να γυρίσουν στην Κυπριακή Δημοκρατία. Η άλλη λύση του σταθμού υγροποίησης του φυσικού αερίου και μεταφοράς του διά θαλάσσης είναι εφικτή, αλλά έχει μικρότερες αποδόσεις από τον αγωγό και όσο το νησί είναι διχοτομημένο έχει μεγαλύτερο κόστος για την Κυπριακή Δημοκρατία.
Οποιοι κι αν επενδύσουν τα δισεκατομμύρια ευρώ για τη δημιουργία του σταθμού υγροποίησης θα το κάνουν με μακροχρόνια προοπτική· οι επενδύσεις αυτές δεν είναι σαν τα χρηματοοικονομικές επιχειρήσεις που μπορούν να φύγουν σε μια μέρα. Επομένως στους λογαριασμούς των επενδυτών θα μπει και μια ρήτρα κινδύνου, η οποία στην ουσία είναι κόστος για την Κύπρο. Αλλο ποσοστό από την εκμετάλλευση ζητεί κάποιος αν είναι να επενδύσει στη Νορβηγία κι άλλο στη Νιγηρία, επειδή ακριβώς οι κίνδυνοι για την επένδυσή του είναι διαφορετικοί. Αυτή η ρήτρα θα είναι μικρή αν το Κυπριακό βαίνει προς λύση, μηδενική αν το νησί γίνει όαση σταθερότητας, μεγάλη όσο υπάρχει η πιθανότητα κάποτε -έστω μακροπρόθεσμα- η Κύπρος να αναφλεγεί.
Βραχυπρόθεσμα οφέλη
Αλλά υπάρχουν και άμεσα βραχυπρόθεσμα οικονομικά οφέλη από τη λύση. Ο γνωστός δικηγόρος της μεγαλονήσου κ. Παύλος Αγγελίδης δημοσίευσε ένα σημαντικό άρθρο στην εφημερίδα «Πολίτης» (30/6/2013) που συζητήθηκε πολύ. «Από μόνη της η συμφωνία για λύση άρει κάθε αμφιβολία για ανεμπόδιστη εκμετάλλευση των υδρογονανθράκων και θα απογειώσει τις προοπτικές της κυπριακής οικονομίας. Θεωρώ ότι η χρηματοδότηση για την επανοικοδόμηση της Κυπριακής Δημοκρατίας θα υπερβεί κατά πολύ το δάνειο που έχουμε συνάψει μέσω τρόικας, αλλά είναι πολύ πιθανό ότι θα βρεθούν πολλοί επενδυτές για εξαγορά των κυπριακών τραπεζών, αλλά και εγκαθίδρυση νέων χρηματοοικονομικών επενδυτικών οργανισμών. Η εκκίνηση της επανοικοδόμησης από μόνη της θα λύσει σε πολύ μεγάλο βαθμό το ογκούμενο συνεχώς ενεργειακό ποσοστό...».
Πραγματικά! Αν επισκεφθεί κανείς μια από τις πιο όμορφες παραλίες της Μεσογείου θα δει τα κτίρια της Αμμοχώστου να χάσκουν γυμνά και θα διακρίνει ότι μόνο η ανοικοδόμηση (εκ του μηδενός πλέον) αυτής της πόλης μπορεί να δώσει την αναγκαία ώθηση στην κυπριακή οικονομία. Αρκεί να φύγουν τα κατοχικά συρματοπλέγματα και να κυκλοφορήσουν άνθρωποι με ελπίδα για το αύριο, σε ένα νησί που κανείς δεν θα φοβάται για τίποτε...
