Οι... μυστήριοι των Βαλκανίων
Σταύρος Τζίμας
(Πηγή : http://www.kathimerini.gr/)
Την ερχόμενη εβδομάδα το υπουργείο Εξωτερικών διοργανώνει στη Θεσσαλονίκη σύνοδο των επί των Εξωτερικών και των Εσωτερικών υπουργών των όμορων χωρών, ήτοι Βουλγαρίας, ΠΓΔΜ και Αλβανίας, για το προσφυγικό.
Μερικές ημέρες πριν, στο Δυρράχιο της Αλβανίας, είχαν συνέλθει οι ΥΠΕΞ των Δυτικών Βαλκανίων, με βασικά θέματα συζήτησης την εκπόνηση προγραμμάτων διασύνδεσης των βαλκανικών χωρών στους τομείς της ενέργειας και των μεταφορών, αλλά και την προσφυγική κρίση . Ηταν επίσης εκεί και ο επί των Εξωτερικών υπουργός της Τσεχίας Λουμπομίρ Ζαοράλεκ, με την ιδιότητα, όπως λέει, του «επόμενου επικεφαλής της ομάδας του Βίσεγκραντ».Η Ελλάδα απουσίαζε για μία ακόμη φορά από μια διαδικασία από την οποία δεν θα έπρεπε να λείπει. Και δεν θα έπρεπε, γιατί ο ρόλος της είναι κομβικός και στις μεταφορές και στην ενέργεια και, βεβαίως, στο προσφυγικό.
Δεν πήγαμε εκεί διότι δεν μας κάλεσαν, όπως δεν μας κάλεσαν και στις συνόδους για το προσφυγικό στη Βιέννη και στο Ζάγκρεμπ, όπως μας αγνόησαν και σε άλλες συνόδους.
Μπορεί να μας πονάει, αλλά πίσω από τα βόρεια σύνορά μας δεν μας υπολογίζει κανείς πια. Οσους με τον έναν ή τον άλλον τρόπο βοηθήσαμε μετά την κατάρρευση του ανατολικού μπλοκ και τους πολέμους στη Γιουγκοσλαβία, είναι αυτοί που τώρα μάς γυρίζουν την πλάτη... Είναι όλοι τους αγνώμονες; Δεν νομίζω. Απλώς θεωρούν, ακόμα και οι απλοί άνθρωποι, ότι δεν μας έχουν ανάγκη πια. Δεν αποδειχθήκαμε μόνον ανίκανοι σε ρόλο leader, που θα τους οδηγούσαμε στις ευρωπαϊκές δομές, υπονομεύσαμε κιόλας οι ίδιοι τη διπλωματική, πολιτική και οικονομική μας υπεροχή, κάναμε ο,τι μπορούσαμε για να παραμείνουν, (και) με δική μας ευθύνη, ανοιχτές πληγές του παρελθόντος.
Ας μην τρέφουμε αυταπάτες. Η ισχύς της Ελλάδας και η επιρροή της στα Βαλκάνια εξαερώθηκε. Αν στις αρχές της δεκαετίας του 1990 έως και τα τέλη του 2000 ήμασταν στα μάτια τους οι αξιοζήλευτοι Ευρωπαίοι στους οποίους ήθελαν να μοιάσουν, τώρα μας αγνοούν, μας θεωρούν ως χώρα περίπου ίδια με τις δικές τους, και σε κάποιες περιπτώσεις (Βουλγαρία, Σερβία) και σε κατώτερη μοίρα.
Αυτό το κενό έρχονται να καλύψουν τώρα άλλοι, όπως η Αυστρία, ενώ μας κουνούν το δάκτυλο «Πουτινίσκοι» ηγέτες, τύπου Ορμπαν, ή Μπορίσοφ, αυτό ήταν και το νόημα της παρουσίας του Τσέχου ΥΠΕΞ στη σύνοδο του Δυρραχίου. Μας δόθηκε με αφορμή την προσφυγική κρίση μια ευκαιρία να επανακάμψουμε στα Βαλκάνια, αλλά τη σπαταλήσαμε. Αντί να διαχειρισθούμε το πρόβλημα από κοινού με τους γείτονες, που και αυτοί έτρεμαν, όπως και εμείς, μην τους μείνει στα χέρια η καυτή πατάτα, μοιράζαμε κατάρες και διαβήματα ότι κλείνουν τα σύνορά τους, λες και δεν ήμασταν εμείς πρώτοι που φράξαμε με συρματοπλέγματα τα δικά μας στον Εβρο. Τώρα δειλά δειλά προσπαθούμε να ξαναβρούμε τον δρόμο προς βορράν, να επιστρέψουμε εκεί όπου μας σέβονταν και μας εκτιμούσαν οι πάντες, όταν ήμασταν πριν από μερικά χρόνια οι «άρχοντες των Βαλκανίων». Δεν θα είναι καθόλου εύκολο.
