MiG-31: Το μαχητικό που ξεπέρασε την εποχή του
Αικατερίνα Τούρισεβα
(Πηγή : http://rbth.gr/)
Τον ρωσικό εναέριο χώρο προστατεύει ένα μοναδικό αεροσκάφος, το οποίο αναχαιτίζει τα πάντα. Από τους καλυπτόμενους από το ανάγλυφο του εδάφους πυραύλους Κρουζ μέχρι δορυφόρους, μέρα και νύχτα, σε οποιεσδήποτε καιρικές συνθήκες και με οποιαδήποτε ταχύτητα κινείται η απειλή.
Σήμερα δεν υπάρχει στον κόσμο, αλλά ούτε και πρόκειται να υπάρξει τα επόμενα 10-15 χρόνια, αεροπορικό σύστημα που μπορεί να συγκριθεί σε καθοριστικές παραμέτρους με το ρωσικό MiG-31, υπογραμμίζουν ειδικοί σε αμυντικά θέματα.
Το διθέσιο υπερηχητικό μαχητικό αναχαίτισης, MiG-31 (Foxhound, δηλαδή «κυνηγόσκυλο», η κωδική ονομασία του ΝΑΤΟ), είναι το πρώτο σοβιετικό πολεμικό αεροσκάφος 4ης γενιάς. Δύο ήταν οι βασικοί λόγοι για τους οποίους αυτό αναπτύχθηκε στα τέλη της δεκαετίας του 1960, ένας εσωτερικός και ένας εξωτερικός. Από τη μια πλευρά, οι ΗΠΑ ενέταξαν στο οπλοστάσιό τους στρατηγικούς πυραύλους Κρουζ και το βομβαρδιστικό FB-111. Τα δυο αυτά συστήματα ήταν ικανά, περνώντας από τον Βόρειο πόλο, να φτάσουν στα σύνορα της ΕΣΣΔ πετώντας σε χαμηλό ύψος, ακολουθώντας το ανάγλυφο του εδάφους και αποφεύγοντας τον εντοπισμό τους από τους σοβιετικούς δορυφόρους. Από την άλλη πλευρά, στον ρωσικό βορρά υφίστατο ένα μεγάλο κενό στο δίκτυο ραντάρ των συνόρων.
Δύναμη αποτροπής απέναντι στις ΗΠΑ
Για την κάλυψη αυτού του κενού, και την υποδοχή πιθανών «περίεργων επισκέψεων», αποφασίστηκε να βρεθούν στον ουρανό της Αρκτικής αεροσκάφη τα οποία θα ήταν ικανά να ελέγχουν ένα ευρύ τμήμα εναέριου χώρου σε οποιοδήποτε υψόμετρο. Τέτοια αεροσκάφη έγιναν τα νέα MiG, τα οποία αναπτύχθηκαν από το σχεδιαστικό γραφείο που έφερε το όνομα του διάσημου σχεδιαστή αεροσκαφών Αρτιόμ Μικογιάν (σήμερα ονομάζεται «Ρωσική αεροναυπηγική εταιρία MiG»). Μετά την ένταξή τους σε ρόλο επιφυλακής, τα αμερικανικά κατασκοπευτικά αεροπλάνα μείωσαν σημαντικά την εντατικότητα των πτήσεών τους κατά μήκος των συνόρων της ΕΣΣΔ.
Σήμερα, τη στιγμή που το θέμα της προστασίας των συμφερόντων της Ρωσίας στην περιοχή της Αρκτικής γίνεται όλο και πιο επίκαιρο, η «αρκτική εμπειρία» του MiG μπορεί να προσφέρει σπουδαίες υπηρεσίες στους σχηματισμούς του ρωσικού στρατού στο βορρά.
Μοναδικό ραντάρ
Το MiG-31 είναι ικανό να εμπλέκει και να καταρρίπτει οποιουσδήποτε στόχους, από πυραύλους τύπου Κρουζ μέχρι δορυφόρους που κινούνται σε χαμηλό ύψος. Μια ομάδα αναχαιτιστικών ελέγχει μεγάλο τμήμα του εναέριου χώρου κατευθύνοντας προς το στόχο μαχητικά και επίγεια αντιαεροπορικά μέσα.
Λόγω των μοναδικών δυνατοτήτων του ηλεκτρονικού εξοπλισμού του, οι ρώσοι πιλότοι αποκάλεσαν το αεροσκάφος «ιπτάμενο ραντάρ». Τη βάση του αποτελεί το σύστημα ελέγχου πυρός «Ζασλόν» (Φράγμα), το πρώτο στον κόσμο ραντάρ μαχητικού με ηλεκτρονική σάρωση δύο αξόνων. Η διαφορά του από το κλασσικό ραντάρ είναι ότι επιτρέπει να μετατοπίζει τις δέσμες των ακτινών ανίχνευσης, ενώ η κεραία του παραμένει σταθερή, καθώς και να σχηματίζει τον απαραίτητο αριθμό ακτινών παρακολουθώντας αρκετούς στόχους ταυτόχρονα.
Το «Ζασλόν» μπορεί να εντοπίζει 24 στόχους σε απόσταση 200 χλμ. Ο υπολογιστής του επιλέγει τους 4 πιο επικίνδυνους στόχους και κατευθύνει προς αυτούς πυραύλους αέρος-αέρος μεγάλης εμβέλειας. Εναντίον άλλων 4 στόχων (ο μέγιστος αριθμός στόχων για ταυτόχρονη επίθεση είναι 8) εξαπολύει πυραύλους μέσου και μικρού βεληνεκούς, είτε μεταδίδει τα δεδομένα στοχοποίησής τους σε άλλα μαχητικά και σε επίγεια αντιαεροπορικά συστήματα.
Οι ειδικοί θεωρούν ότι δεν υπάρχει σήμερα στον κόσμο, αλλά και δεν θα υπάρξει μέσα στα επόμενα 10-15 χρόνια αεροπορικό σύστημα συγκρίσιμο με το MiG-31. Όλα τα σύγχρονα μαχητικά (εκτός από τα αεροσκάφη 5ης γενιάς) δεν είναι υπερηχητικά σε πλήρη βαθμό, επειδή η διάρκεια της πτήσης σε υπερηχητική ταχύτητα περιορίζεται στα 5-15 λεπτά λόγω διαφόρων περιορισμών οι οποίοι υπαγορεύονται από την κατασκευή του αεροσκάφους. Αντίθετα, η διάρκεια της πτήσης του MiG-31 με υπερηχητική ταχύτητα, περιορίζεται μόνο από την ποσότητα των καυσίμων. Επιπλέον, το MiG-31 είναι ικανό να περνά το φράγμα του ήχου τόσο σε οριζόντια πτήση, όσο και την ώρα που παίρνει ύψος, τη στιγμή που τα περισσότερα υπερηχητικά αεροσκάφη περνούν το 1 Mach εφορμώντας προς τα κάτω.
Το εκσυγχρονισμένο MiG-31Μ
Η παραγωγή του MiG-31 άρχισε το 1981 στο εργοστάσιο «Σόκολ» στην πόλη Γκόρκι (σήμερα, Νίζνι Νόβγκοροντ). Ως τα τέλη του 1994 είχαν κατασκευαστεί περισσότερα από 500 τέτοια αεροσκάφη, και έκτοτε η παραγωγή τους ουσιαστικά σταμάτησε. Σήμερα απέμειναν σε υπηρεσία περίπου 100. Οι εργασίες βαθύ εκσυγχρονισμού του MiG-31, οι οποίες ξεκίνησαν το 1984, οδήγησαν στη δημιουργία του MiG-31Μ. Αυτό αποτέλεσε το αποκορύφωμα της ανάπτυξης της πολεμικής αεροναυπηγικής στην ΕΣΣΔ, ενώ αρκετά από τα στοιχεία που αφορούν την ανάπτυξη του τύπου αυτού παραμένουν απόρρητα μέχρι τώρα. Είναι γνωστό ότι το MiG-31Μ ξεπερνά σε μέγιστη ταχύτητα όλα τα αεροσκάφη της κατηγορίας του κατά περίπου 500 χλμ. Τον Αύγουστο του 1995 το αεροσκάφος παρουσιάστηκε στο αεροπορικό σαλόνι «MAKS-95» στο Ζουκόβσκι και προκάλεσε ενθουσιώδη σχόλια. Ωστόσο το MiG-31Μ δεν μπήκε σε σειριακή παραγωγή.
Παρ’ όλα αυτά τόσο στο εργοστάσιο «Σόκολ», όσο και στα εργοστάσια επισκευής αεροσκαφών έχει διατηρηθεί ο μηχανικός εξοπλισμός, το προσωπικό και η τεχνογνωσία που χρειάζεται για επανέναρξη των εργασιών. Σύμφωνα με εκτιμήσεις των αμυντικών αναλυτών, η διατήρηση της βάσης αυτής θα μειώσει περισσότερο από το 1/3 το χρόνο και τις παραγωγικές δαπάνες για την αποκατάσταση των τόσο σημαντικών -για την προστασία του εναέριου χώρου ως τα σύνορα με το διάστημα- αεροσκαφών.
Τακτικά και τεχνικά χαρακτηριστικά του MiG-31
Μέγιστο βάρος απογείωσης: 46,2 τόνοι
Μέγιστη ταχύτητα πτήσης: 3000 χλμ./ώρα (σε μεγάλο ύψος), 1500 χλμ./ώρα (σε χαμηλό ύψος)
Οροφή υψόμετρου πτήσης: 20,6 χλμ.
Μέγιστο βάρος πολεμικού φορτίου: 9 τόνοι
Το σύστημα ραντάρ
Στο αναβαθμισμένο σύστημα «Ζασλόν-Μ», το οποίο άρχισε να παραδίδεται στην ΠΑ από το 2008, η μέγιστη εμβέλεια εντοπισμού εναέριων στόχων έχει αυξηθεί ως τα 320 χλμ.
Πηγές: Ροσσίσκαγια Γκαζέτα, vpk-news.ru
