Η Βρετανία δεν διακινδυνεύει να χάσει τους Ρώσους επενδυτές από το City
ΡΟΥΜΠΙΝΑ ΣΠΑΘΗ
(Πηγή : http://www.kathimerini.gr)
Η επιβολή οικονομικών κυρώσεων κατά της Ρωσίας ενδέχεται να μην είναι ουδόλως ανώδυνη απόφαση για την Ευρωπαϊκή Ενωση.
Οι οικονομικές κυρώσεις, που συνήθως συνεπάγονται αμφίδρομες επιπτώσεις στην περίπτωση εμπορικών εταίρων με στενούς και πολύπλευρους οικονομικούς δεσμούς, μπορούν να επιβαρύνουν εξίσου τις δύο πλευρές. Το θέμα φαίνεται να απασχολεί ειδικότερα τη Βρετανία, που δικαιολογημένα ανησυχεί για τις επιπτώσεις στο City του Λονδίνου, όπως προκύπτει από έγγραφο της βρετανικής κυβέρνησης που διέρρευσε στη βρετανική εφημερίδα The Guardian. Οι οικονομικοί δεσμοί της Γηραιάς Αλβιώνος με τη Μόσχα είναι, άλλωστε, σύνθετοι.
Το επίμαχο έγγραφο φωτογράφισε Βρετανός ρεπόρτερ ενώ βρισκόταν στα χέρια κυβερνητικού αξιωματούχου που συμμετείχε σε συνάντηση του βρετανικού Συμβουλίου Εθνικής Ασφαλείας. Αποκαλύπτει τις προθέσεις της βρετανικής κυβέρνησης να αποτρέψει οποιαδήποτε μορφή οικονομικών κυρώσεων θα μπορούσε να αποκλείσει τους Ρώσους από το οικονομικό κέντρο του Λονδίνου. Με κατηγορηματικές διατυπώσεις όπως «καμία υποστήριξη, προς το παρόν, σε εμπορικές κυρώσεις ή αποκλεισμό των Ρώσων από το οικονομικό κέντρο του Λονδίνου», αλλά και εντολές όπως «συστρατευθείτε με άλλες χώρες της Ε.Ε. που τάσσονται υπέρ της επιβολής περιορισμών στη χορήγηση βίζας για τους Ρώσους αξιωματούχους», το έγγραφο προδίδει ανάγλυφα την ανησυχία της βρετανικής κυβέρνησης και πίσω από αυτήν των βρετανικών οικονομικών κύκλων.
Οπως σχολιάζουν πολιτικοί και οικονομικοί αναλυτές, η βρετανική κυβέρνηση θεωρεί την ευημερία του χρηματοπιστωτικού συστήματος της χώρας θέμα εθνικής ασφάλειας και ενδεχομένως μεγαλύτερης προτεραιότητας από άλλα εθνικά συμφέροντα γεωπολιτικής φύσεως, όπως είναι η συμμετοχή της Βρετανίας στην Ε.Ε. Είναι ενδεικτικό ότι για να περιφρουρήσει το οικονομικό κέντρο του Λονδίνου, ο Βρετανός υπουργός Οικονομικών, Τζορτζ Οσμπορν, έχει προσφάτως αναφέρει ουσιαστικά ως όρο για την παραμονή της Βρετανίας στην Ε.Ε. την αναμόρφωση της Συνθήκης της Λισσαβώνας κατά τρόπο που να αποτρέπει την επιβολή ρυθμίσεων στις χρηματοπιστωτικές υπηρεσίες του City.
Το ζήτημα, όμως, δεν αφορά αποκλειστικά τη Βρετανία αλλά ολόκληρη την Ε.Ε., καθώς στη χώρα έχει έδρα το 60% της ευρωπαϊκής χρηματοπιστωτικής βιομηχανίας. Και φυσικά η αλληλεξάρτηση ανάμεσα στις οικονομίες της Ε.Ε. αφενός και της Ρωσίας αφετέρου δεν περιορίζεται στο City. Η Eurostat υπολογίζει πως το 33% των κοινοτικών εισαγωγών σε πετρέλαιο προέρχονται από τη Ρωσία και η Υπηρεσία Ενεργειακής Ενημέρωσης (ΕΙΑ) εκτιμά πως το 84% των ρωσικών εξαγωγών πετρελαίου προορίζεται για τις ευρωπαϊκές χώρες όπως και το 76% των εξαγωγών ρωσικού φυσικού αερίου. Την ίδια στιγμή, όμως, το διμερές εμπόριο βρίσκεται σε συνεχή άνοδο τα τελευταία χρόνια, με το σύνολο των εμπορικών συναλλαγών προϊόντων και υπηρεσιών να έχει εκτιναχθεί το 2012 στο ιστορικό ρεκόρ των 400 δισ. ευρώ. Μολονότι ο τρίτος κατά σειρά εμπορικός εταίρος της Μόσχας είναι η μεγαλύτερη ευρωπαϊκή οικονομία, η Γερμανία, για την εκτός Ευρωζώνης Βρετανία η Ρωσία ήταν το περασμένο έτος η δεύτερη εκτός Ε.Ε. αγορά για τις εξαγωγές βρετανικών αυτοκινήτων, καθώς απορρόφησε το 9,5% του συνόλου τους. Κι ενώ οι εισαγωγές της Βρετανίας από τη Ρωσία υπερβαίνουν τις εξαγωγές της σε αυτήν, η σημασία της ρωσικής αγοράς για τις βρετανικές εξαγωγές αναβαθμίζεται. Η αύξηση των βρετανικών εξαγωγών στη Ρωσία τη δεκαετία 2001-2011 έφθασε στο 430% ενώ στο ίδιο διάστημα οι εισαγωγές της από τη Ρωσία αυξήθηκαν κατά 270%.
Το 2011 οι ρωσικές επενδύσεις στη Βρετανία έφθασαν στο ουδόλως ευκαταφρόνητο ποσό των 11 δισ. δολαρίων. Τη χρονιά αυτή η Βρετανία υπήρξε μάλιστα η έκτη κατά σειρά χώρα αποδέκτης των ρωσικών επενδύσεων, με πρώτη την Κύπρο, πάλαι ποτέ προσφιλή προορισμό των ρωσικών κεφαλαίων. Και από επενδυτικής πλευράς, πάντως, η σχέση είναι αμφίδρομη, με τη Βρετανία να έχει σημαντικές επενδύσεις στη Ρωσία κυρίως μέσω των πετρελαϊκών δραστηριοτήτων της ΒΡ. Ο βρετανικός πετρελαϊκός κολοσσός διατηρεί ακόμη ποσοστό της τάξης του 20% στη μεγαλύτερη ρωσική πετρελαϊκή, τη Rosneft, που με τη σειρά της ενισχύει την κερδοφορία της. Πρόσφατες εκτιμήσεις υπολογίζουν, άλλωστε, σε περισσότερες από 600 τις βρετανικές επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στη Ρωσία.
Η απειλή της Gazprom για το αέριο
Με τη διακοπή παροχής φυσικού αερίου απειλεί την Ουκρανία ο ρωσικός ενεργιακός κολοσσός της Gazprom, εάν η νέα κυβέρνηση δεν αποπληρώσει οφειλές 1,89 δισ. δολαρίων. Παράλληλα, είναι αδιευκρίνιστες οι προθέσεις της Ρωσίας σε ό,τι αφορά την εκταμίευση των τελευταίων 13 δισ. δολαρίων από το δάνειο του 2013 με την τότε κυβέρνηση Γιανουκόβιτς. Η Ε.Ε. προσφέρει, υπό όρους βέβαια, πακέτο βοήθειας 11 δισ. ευρώ για να αποτραπεί μία χρεοκοπία της Ουκρανίας. Το έλλειμμα τρεχουσών συναλλαγών της φθάνει το 9% του ΑΕΠ και το δημοσιονομικό έλλειμμα το 8%, οπότε απαιτείται χρηματοδότησή τους. Η χειμαζόμενη από τις πολιτικές αναταράξεις χώρα αντιμετωπίζει ακόμα την πτώση του νομίσματός της, της γρίβνας, τη συρρίκνωση των συναλλαγματικών διαθεσίμων της Κεντρικής Τράπεζας, τη μαζική φυγή καταθέσεων και τις βραχυπρόθεσμες εκκρεμότητες στις διεθνείς αγορές.
