Παγανιστικές αναβιώσεις
Του Κώστα Ιορδανίδη
(Πηγή : http://www.kathimerini.gr)
Είναι το Πάσχα των Ελλήνων και οι εβδομάδες που προηγούνται της Αναστάσεως η μεγάλη στιγμή της Ορθοδοξίας. Είναι η εποχή που μία κοινωνία ιδεολογικά και πολιτιστικά «ουδέτερη» όχι απλώς στρέφεται, αλλά συντάσσεται, εν μέρει, με τη δρώσα μειονότητα των Χριστιανών, την οποία το ισχύον σύστημα αντιμετωπίζει με ανεκτικότητα και κάποτε στρέφεται ευθέως εναντίον της, όπως είχε συμβεί στο πρόσφατο παρελθόν.
Αυτά συνέβαιναν επί δεκαετίες και θα έλεγε κανείς πως περιττεύει κάθε αναφορά στο θέμα. Αλλά στη διάρκεια των τελευταίων ημερών, ο Μητροπολίτης Πειραιώς κύριος Σεραφείμ σε μία καθαρά πολιτική παρέμβασή του ανέδειξε την παγανιστική διάσταση του κόμματος της Χρυσής Αυγής – με προβολή επιχειρημάτων ιερατικού περιεχομένου, περίπου ακατάληπτων για μία κοινωνία στην οποία επικρατεί ο αγνωστικισμός.
Οντως η Χρυσή Αυγή αποτελεί κίνημα παγανιστικό. Οχι απλώς από την άποψη της χρήσεως συμβόλων και ανασυστάσεως τελετουργιών. Αλλά διότι το σύστημα αναφοράς –το εκτός της καθημερινότητος– συντίθεται από τον εντοπισμό και την προβολή φυλετικών αρχετύπων, τη λατρεία του σώματος, την ιδεολογική και φυλετική καθαρότητα. Είναι ο παγανισμός τάση ενοποιήσεως σκέψεως και συμπεριφοράς, σε αποκαθαρμένο περιβάλλον, με σταχυολόγηση στοιχείων, τα οποία παραπέμπουν σε ένα μεγαλείο εκπεσόν λόγω της επαφής με αλλότριες και εχθρικές δυνάμεις. Πρόκειται κατά βάσιν για κίνημα αμυντικό, που εμφανίζεται όταν μία κοινωνία αισθάνεται απειλούμενη. Είναι ο μύθος της αιώνιας επιστροφής μιας συγκεκριμένης εθνικής κοινότητος, καθοδηγούμενης από ένα «κόμμα» που έχει τα χαρακτηριστικά Τάγματος μυημένων οπαδών.
Το υπάρχον πολιτικό σύστημα δεν είναι δυνατόν να αναχαιτίσει τη Χρυσή Αυγή με μέσα συμβατικά. Οι θεωρίες του προέδρου του ΠΑΣΟΚ Ευάγγελου Βενιζέλου περί κομμάτων του συνταγματικού τόξου έχουν αξία όταν αναπτύσσονται εντός πανεπιστημιακών αμφιθεάτρων. Η απαγόρευση δραστηριοτήτων «κοινωνικού περιεχομένου» που οργανώνει η Χρυσή Αυγή δεν πρόκειται να μειώσει την επιρροή της στο εκλογικό σώμα. Το αντίθετο μάλλον θα συμβεί.
Η δυτική κοινωνία σήμερα ιδεολογικά εξαντλείται γύρω από δύο σημεία αναφοράς: τον «φιλελευθερισμό», στον οποίο αποδίδεται η παρούσα οικονομική εξαθλίωση και τη «δημοκρατία», που τείνει να καταντήσει στην Ελλάδα συνώνυμη της αναρχίας και του χάους. Το κυριότερο είναι ότι οι δύο προαναφερθείσες έννοιες δεν δημιουργούν «μύθο» και εφαρμοζόμενες καθημερινώς στην πράξη, δημιουργούν αταξία και ανασφάλεια. Τα παράγωγα του Διαφωτισμού δεν είναι δυνατόν να αντιμετωπίσουν αρχέγονες τάσεις, όταν υπό ιδιάζουσες συνθήκες περνούν στο προσκήνιο της πολιτικής. Θεωρητικά, η απάντηση στην παγανιστική αντίληψη μπορεί να προέλθει από την επανασύσταση της χριστιανικής κοινωνίας σε επίπεδο διανοητικό και όχι συναισθηματικό. Θα επρόκειτο για εξέλιξη επαναστατική και ως εκ τούτου ανεπιθύμητη για την κρατούσα τάξη, διεθνώς. Η Εκκλησία μπορεί να δράσει μόνον στο επίπεδο που προσδιόρισε ο Μητροπολίτης Σεραφείμ. Ας προετοιμασθούμε για μία εκλογική διόγκωση της Χρυσής Αυγής, την οποία η ηγετική ομάδα της θα είναι μάλλον αδύνατον να διαχειρισθεί.