Σοκ στη Σουηδία από πρωτοφανούς έκτασης ταραχές
Πυρπολήθηκαν Ι.Χ. και αστυνομικά τμήματα
The Guardian, Reuters
(Πηγή : http://news.kathimerini.gr)
Οι ταραχές που ξεκίνησαν την περασμένη Κυριακή στη Σουηδία και συνεχίστηκαν επί μέρες ήταν οι χειρότερες που έζησε η χώρα τις τελευταίες δεκαετίες. Εκατοντάδες νέοι πυρπόλησαν αυτοκίνητα και επιτέθηκαν σε αστυνομικά τμήματα σε φτωχές συνοικίες της Στοκχόλμης, όπου διαμένουν κυρίως μετανάστες.
Μόνο το βράδυ της περασμένης Τρίτης σημειώθηκε επίθεση εναντίον αστυνομικού τμήματος στην περιοχή Γιάκομπσεν, στο βορειοδυτικό τμήμα της πόλης, ενώ καταστράφηκαν δύο σχολεία και πυρπολήθηκε ένα κέντρο τεχνών. Και όλα αυτά, παρά την έκκληση που απηύθυνε ο πρωθυπουργός της Σουηδίας, Φρέντρικ Ράινφελντ. Οι Αρχές ανέφεραν ότι πυρπολήθηκαν τουλάχιστον 30 αυτοκίνητα, ενώ οκτώ άνθρωποι συνελήφθησαν.
Το βράδυ της περασμένης Τετάρτης, ομάδες νεαρών σε όλα τα προάστια της Στοκχόλμης πυρπολούσαν αυτοκίνητα και έσπαγαν τζάμια πετώντας πέτρες. Η σουηδική αστυνομία ανέφερε ότι και στην πόλη Μάλμε, στο νότιο τμήμα της χώρας, νεαροί πυρπόλησαν δύο αυτοκίνητα. Αφορμή για τις ταραχές ήταν το γεγονός ότι αστυνομικοί σκότωσαν 69χρονο μετανάστη στο προάστιο Χάσμπι της σουηδικής πρωτεύουσας, στα μέσα του μήνα. Το συμβάν προκάλεσε έντονες αντιδράσεις της κοινής γνώμης, η οποία κατηγορεί την αστυνομία για ωμότητες. «Οι αιτίες είναι πολύ απλές, η ανεργία, το στεγαστικό πρόβλημα, η έλλειψη σεβασμού που επιδεικνύουν οι αστυνομικές αρχές», τόνισε ο Ρουζμπέ Τζαλέ, εκδότης της τοπικής εφημερίδας Nora Sidan, που καλύπτει τα συμβάντα στο Χάσμπι.
Οι ταραχές σε μία από τις πλουσιότερες πρωτεύουσες της Ευρώπης προκάλεσαν σοκ στη χώρα που καυχάται για την κοινωνική δικαιοσύνη. Παράλληλα, οι ταραχές έγιναν αφορμή για να αρχίσει δημόσιος διάλογος για το πώς η Σουηδία αντιμετωπίζει τόσο την ανεργία στους νέους όσο και την αύξηση του αριθμού των μεταναστών. Υστερα από δεκαετίες «σουηδικού μοντέλου» και γενναίων κοινωνικών παροχών, η Σουηδία έχει περιορίσει τον ρόλο του κράτους ήδη από τη δεκαετία του 1990, με αποτέλεσμα να σημειωθεί η μεγαλύτερη αύξηση των κοινωνικών ανισοτήτων σε σχέση με οποιαδήποτε άλλη χώρα του ΟΟΣΑ. Παρότι το βιοτικό επίπεδο στη Σουηδία παραμένει από τα υψηλότερα στην Ευρώπη, οι διαδοχικές κυβερνήσεις δεν έχουν κατορθώσει να περιορίσουν την ανεργία στους νέους και τη φτώχεια, που πλήττουν κυρίως τις κοινότητες των μεταναστών. Σύμφωνα με την αριστερών αποχρώσεων εφημερίδα Aftonbladet, οι ταραχές καταδεικνύουν την «τεράστια αποτυχία» των κυβερνητικών πολιτικών, που ευνόησαν τη δημιουργία γκέτο στα προάστια των σουηδικών πόλεων. «Δεν κατορθώσαμε να δώσουμε σε πολλούς ανθρώπους στα προάστια ελπίδα για το μέλλον», δήλωσε η Αννα Μαργκρέτε Λιβ, του αντιπολιτευόμενου κόμματος της Αριστεράς, στην εφημερίδα Svenska Dagbladet.
Με φόντο την αύξηση του ποσοστού της ανεργίας, το ξενοφοβικό κόμμα των Σουηδών Δημοκρατών έρχεται τρίτο στις δημοσκοπήσεις ενόψει των βουλευτικών εκλογών, που αναμένεται να διεξαχθούν τον επόμενο χρόνο. Σημειωτέον ότι το 15% του πληθυσμού της Σουηδίας έχει γεννηθεί στο εξωτερικό – πρόκειται για το υψηλότερο ποσοστό σε σκανδιναβική χώρα. Σύμφωνα με τα στοιχεία του ΟΟΣΑ, το ποσοστό της ανεργίας σε αυτούς που δεν έχουν γεννηθεί στη Σουηδία ανέρχεται στο 16%, ενώ το αντίστοιχο ποσοστό για όσους έχουν γεννηθεί στη χώρα είναι μόλις 6%.
Παρότι πολλοί από τους ξένους προέρχονται από σκανδιναβικές χώρες που έχουν κοινούς γλωσσικούς και πολιτιστικούς δεσμούς με τη Σουηδία, ο δημόσιος διάλογος αφορά κυρίως στους ξένους που ζητούν άσυλο και προέρχονται από χώρες σε εμπόλεμη κατάσταση. Τον περασμένο χρόνο, από το σύνολο των 103.000 μεταναστών στη Σουηδία, οι 43.000 ήταν αιτούντες για άσυλο, ποσοστό κατά 50% μεγαλύτερο σε σχέση με το 2011. Οι μισοί σχεδόν εξ αυτών ήταν πρόσφυγες από τη Συρία, το Αφγανιστάν και τη Σομαλία.
