Δαλιδά, σταρ από την πόλη ώς τη σκηνή
ΕΛΙΣ ΚΙΣ
(Πηγή : http://www.kathimerini.gr)
Το φαντασμαγορικό σύνολο, μια κάπα από φτερά στρουθοκαμήλου συνδυασμένη με κεντημένο, βελούδινο μαύρο φορμάκι, σχεδιάστηκε για μια σταρ.
Ενα από τα εκθέματα της έκθεσης «Δαλιδά, μια γκαρνταρόμπα από την πόλη μέχρι τη σκηνή» παρουσιάζεται στο μουσείο μόδας Galliera στο Παρίσι έως και τις 13 Αυγούστου.
Τριάντα ακριβώς χρόνια έχουν περάσει από τις 3 Μαΐου του 1987, την ημέρα που μ’ ένα μικρό σημείωμα, «Η ζωή μου είναι ανυπόφορη... Συγχωρέστε με», η Δαλιδά έβαζε τέλος στη ζωή της με μια γερή δόση βαρβιτουρικών. Ηταν 54 ετών και είχε ζήσει μια έντονη ζωή, μοιρασμένη ανάμεσα σε τεράστια επαγγελματική επιτυχία και προσωπικές τραγωδίες.
Στο Παρίσι, η ζωή της Γιολάντα Κριστίνα Τζιλιότι, της Ιταλίδας με τη γαλλική υπηκοότητα, η οποία γεννήθηκε στο Κάιρο το 1933, «ξεφυλλίζεται» μέσα από τις στυλιστικές της επιλογές, χάρη σε μια πρόσφατη δωρεά του αδελφού της Ορλάντο. Το πρετ-α-πορτέ «μπερδεύεται» με την υψηλή ραπτική, ενώ οι αλλαγές στις σιλουέτες αντικατοπτρίζουν τις τάσεις της μόδας μέσα από την εξέλιξη της Δαλιδά από όμορφη μελαχρινή, με όνειρα για καριέρα στον κινηματογράφο, σε σοφιστικέ ξανθιά show woman. Σε κάθε της «εποχή», η ίδια είχε απόλυτη αίσθηση της δύναμης της εμφάνισής της.
Αυτοπεποίθηση
Από την τονισμένη μέση της δεκαετίας του 1950, με πρωινά φορέματα Carven αλλά και πιο βραδινά, όπως ένα στράπλες κόκκινο βελούδο από τον Αλεξανδρινό Ελληνα σχεδιαστή Ζαν Ντεσέ, μέχρι τα μάξι φορέματα (robes fourreau) του ’70 και του ’80 που αγκάλιαζαν το σώμα, από σχεδιαστές όπως ο Loris Azzaro, η Δαλιδά έδειχνε «θηλυκή» αυτοπεποίθηση. Την ίδια σιγουριά, όμως, εξέπεμπε και με ένα «ανδρογενές» σμόκιν, ενώ για τις εμφανίσεις της σε δημοφιλή τηλεοπτικά σόου-βαριετέ συχνά προτιμούσε λουκ με παγιέτες από τον Michel Fresnay. Εκτός σκηνής, η διάθεσή της παρέμενε πάντα «παριζιάνικη», με παλτά, κάπες αλλά και δερμάτινα κομμάτια από τον αγαπημένο της σχεδιαστή Jean-Claude Jitrois. Στο Κάιρο, όπου ο πατέρας της ήταν πρώτο βιολί στην Οπερα της πόλης, η Γιολάντα ξεκίνησε ως μοντέλο κερδίζοντας τον τίτλο Μις Αίγυπτος το 1954. Ενα χρόνο μετά, στο Παρίσι πλέον, ένα τραγούδι, το «Bambino», έβαζε τα θεμέλια για μια τεράστια καριέρα με 170 εκατομμύρια πωλήσεις δίσκων. «Παγκόσμια» πριν από την εγκαθίδρυση της παγκοσμιοποίησης, η Δαλιδά ηχογράφησε άλμπουμ σε 10 γλώσσες, ενώ ήταν η πρώτη καλλιτέχνις στην ιστορία της μουσικής βιομηχανίας στην οποία απονεμήθηκε διαμαντένιος δίσκος. Ο αριθμός των «χρυσών» της ξεπέρασε τους 70. Ανάμεσα στα τραγούδια που ερμήνευσε το «Parole, parole» (και σε ντουέτο με τον Αλέν Ντελόν), το «Je suis malade» και το «Il venait d’ avoir 18 ans». Μεταξύ των χιτ της και ελληνικές μελωδίες, όπως το «Ντιρλαντά» (διασκευάστηκε σε «Darla dirladada») και ο «Ζορμπάς».
Το 1967, στο Φεστιβάλ του Σαν Ρέμο, η Δαλιδά φοράει μίνι φόρεμα για να ερμηνεύσει το «Ciao amore ciao» του Λουίτζι Τένκο, με τον οποίο έχει μόλις αρραβωνιαστεί. Το τραγούδι δεν καταφέρνει να προκριθεί στον τελικό και ο Τένκο βρίσκεται νεκρός με μία σφαίρα στο κεφάλι στο δωμάτιο του ξενοδοχείου του. Η ιατροδικαστική έρευνα «δείχνει» αυτοκτονία και η Δαλιδά κάνει κι εκείνη μια πρώτη απόπειρα ένα μήνα μετά. Πέφτει σε κώμα, συνέρχεται, και την ίδια χρονιά μένει έγκυος από έναν Ιταλό φοιτητή. Κάνει έκτρωση, αλλά η επέμβαση την αφήνει στείρα.
Σειρά αυτοκτονιών
Το 1970 αυτοκτονεί ο πρώην σύζυγος και μάνατζέρ της, Λουσιέν Μορίς. Η δεκαετία τη βρίσκει μελαγχολική αλλά και έτοιμη να κερδίσει έναν «χαμένο» χρόνο. Μην έχοντας τελειώσει το λύκειο, η Δαλιδά αρχίζει να διαβάζει φιλοσοφία και λογοτεχνία και αποφασίζει ότι θα ερμηνεύει μόνο τραγούδια με ιδιαίτερο στίχο. Το 1975 αυτοκτονεί ένας ακόμη δικός της άνθρωπος, ο καλός της φίλος, 28χρονος τραγουδιστής Μάικ Μπραντ, ενώ το 1983 βάζει τέλος στη ζωή του ο Ρισάρ Σανφρέ, μια αμφιλεγόμενη προσωπικότητα με τον οποίον διατηρούσε δεσμό από το 1972 έως το 1981.
Τα τελευταία χρόνια της ζωής της τα στρας κρύβουν την κατάθλιψη. Υπήρξαν όμως και όμορφες εποχές. Από τις ψηλοτάβανες αίθουσες του Galliera λείπει, π.χ. ένας πολύχρονος σύντροφος. «Ο ήλιος με “ντύνει” καλύτερα απ’ όλους», έλεγε η Δαλιδά, χαρούμενη όταν ξεκουραζόταν στο εξοχικό της στο Πόρτο Βέκιο της Κορσικής.
(Στην φωτογραφία : Kάπα από φτερά στρουθοκαμήλου και κεντημένο βελούδινο μαύρο φορμάκι σχεδιασμένο από τον Michel Fresnay και ραμμένο από τη Mine Barral Verges, ενδυματολόγο των μπαλέτων Moulin Rouge. Το σύνολο φόρεσε η Δαλιδά στον ιδιωτικό σταθμό TF1 το 1980)