Κανείς δεν μπορεί να είναι σίγουρος για τη Σκωτία
LIBBY BROOKS / THE GUARDIAN
(Πηγή : http://www.kathimerini.gr)
Η Σκωτία, αρχές του καλοκαιριού του 2014, είναι γεμάτη ανθρώπους που κάνουν πράγματα για πρώτη φορά. Λαμβάνουν μέρος σε εκστρατείες, πηγαίνουν σε δημόσιες συζητήσεις, μιλούν για το μέλλον τους με ένα πάθος που δεν είχαν δείξει ποτέ.
Εκατό ημέρες πριν από το δημοψήφισμα για την απόσχιση ή μη της Σκωτίας από το Ηνωμένο Βασίλειο, η αναμονή της ψήφου επηρεάζει βαθύτατα τον πληθυσμό. Εως πρόσφατα, τόσο η βρετανική κυβέρνηση όσο και τα μέσα ενημέρωσης του Λονδίνου εξέφραζαν βεβαιότητα ότι οι Σκωτσέζοι θα πουν ένα ηχηρό «όχι» στην απόσχιση. Τώρα κανείς δεν είναι πια τόσο σίγουρος.
«Από τις 7 το πρωί έως τις 10 το βράδυ της 18ης Σεπτεμβρίου θα είμαστε απολύτως κυρίαρχοι», λέει ο εμβληματικός άνδρας του Κόμματος για την Ανεξαρτησία της Σκωτίας (SNP), Τζιμ Σίλαρς. «Θα έχουμε για πρώτη φορά στην Ιστορία την ισχύ στα χέρια μας. Το κρίσιμο ερώτημα είναι αν στις 10 μ.μ. και ένα λεπτό θα συνεχίσουμε να κρατάμε την ισχύ ή θα την έχουμε επιστρέψει».
Η σοβαρότητα των δημοσίων συζητήσεων και η «ποιότητα» των ακροατηρίων είναι το πιο εντυπωσιακό και συγκινητικό στοιχείο της εκστρατείας. Σε περιοχές όπως το Μπέναρτι, που ήταν προπύργιο του Εργατικού Κόμματος, η ψήφος υπέρ της ανεξαρτησίας δεν είναι αυτονόητη, αλλά αποτέλεσμα αμφιταλαντεύσεων. «Ολη η οικογένειά μου ψήφιζε πάντα Εργατικούς, αλλά νομίζω ότι το κόμμα έχει αλλάξει», είπε μια κοπέλα, της οποίας το στυλό έγραφε «Αγαπώ το Λονδίνο». H κοπέλα είχε μόλις αποφασίσει να ψηφίσει υπέρ της ανεξαρτησίας.
Πολλοί υποστηρικτές της παραμονής στο Ηνωμένο Βασίλειο θεωρούν ότι η δική τους εκστρατεία χρειάζεται περισσότερο νεύρο. Αυτό προσπαθεί να μεταλαμπαδεύσει ο πρώην υπουργός Σκωτίας, Τζιμ Μέρφι, ο οποίος μόλις ξεκίνησε περιοδεία με τίτλο «100 πόλεις σε 100 ημέρες». Κάποιοι πιστεύουν ότι οι υπέρμαχοι της παραμονής στο Ηνωμένο Βασίλειο θα κρατήσουν χαμηλό προφίλ ώς την τελευταία ημέρα, αλλά όταν έρθει η ώρα, θα εμφανιστούν μαζικά στις κάλπες, όπως γινόταν τη δεκαετία του ’80, όταν ένα μέρος του εκλογικού σώματος δεν παραδεχόταν ανοικτά ότι προτιμούσε το Συντηρητικό Κόμμα.
Πάντως, η ενέργεια που ακτινοβολεί το κίνημα υπέρ της ανεξαρτησίας –και πρόκειται για κίνημα που υπερβαίνει κομματικές, ηλικιακές και ταξικές γραμμές– είναι αισθητή. Ο μηχανισμός του κόμματος SNP παίζει σημαντικό ρόλο, ενώ η επίσημη εκστρατεία του χρηματοδοτείται από υποστηρικτές του SNP, αλλά ούτε και ο πιο ουδέτερος μπορεί να ισχυριστεί ότι πρόκειται απλά για υπόθεση ενός κόμματος.
Το κίνημα είναι προοδευτικό και ενσωματώνει τη συνεχιζόμενη συζήτηση για το μέλλον της Αριστεράς στη Σκωτία, ενώ περιέχει διαφορετικές ομάδες, που απευθύνονται π.χ. στις φτωχότερες γειτονιές της Σκωτίας ή στις γυναίκες. Είναι πολλά αυτά που συμβαίνουν σε πείσμα της επίσημης εκστρατείας και όχι εξαιτίας αυτής.
Συνοψίζοντας τους κινδύνους που περικλείει η δυναμική αυτή, ο ιερέας Νταγκ Γκέιλ είπε ότι «όταν είναι κανείς μέρος μιας ενθουσιώδους εκστρατείας, μπορεί να πείσει τον εαυτό του ότι κερδίζει. Αλλά είναι πολλοί αυτοί που μένουν ανεπηρέαστοι».
Σύμφωνα με την τελευταία δημοσκόπηση, οι αναποφάσιστοι ανέρχονται σε ποσοστό 33%. Η λύση που προτιμούν, η μέγιστη αυτονομία, δεν περιλαμβάνεται στο ψηφοδέλτιο, κάτι που τους υποχρεώνει να λάβουν μια δύσκολη απόφαση ανάμεσα στα δύο άκρα.
