Tα 10 θερμά σημεία του πλανήτη το 2014
Του Θάνου Π. Ντόκου
(Πηγή : http://news.kathimerini.gr)
Δυστυχώς και για το 2014 το διεθνές σύστημα δεν θα στερείται σημαντικού αριθμού εστιών έντασης, ενδοκρατικών ή διακρατικών συγκρούσεων και άλλων προβλημάτων.
Φαίνεται ότι η Μέση Ανατολή θα διατηρήσει τον διόλου επίζηλο τίτλο της πλέον ταραγμένης περιοχής του πλανήτη, με επίκεντρα τη Συρία (1), την Αίγυπτο (2) και τον Περσικό Κόλπο (3). Περιορισμένες είναι οι δυνατότητες για επίτευξη διπλωματικής λύσης στη διάσκεψη της Γενεύης, ενώ πιθανότερη φαίνεται η συνέχιση της σύγκρουσης στη Συρία. Η στρατιωτική κυβέρνηση φαίνεται να ελέγχει την κατάσταση στην Αίγυπτο, αλλά η ένταση θα παραμείνει σε υψηλά επίπεδα. Η επιτυχημένη ολοκλήρωση των διαπραγματεύσεων με το Ιράν θα μπορούσε να οδηγήσει σε αλλαγή των στρατηγικών ισορροπιών στην περιοχή του Περσικού Κόλπου, αλλά ενδεχόμενη αποτυχία ίσως μας φέρει κοντύτερα σε μια στρατιωτική ενέργεια σχετικά με το πυρηνικό πρόγραμμα της Τεχεράνης. Υψηλή θα παραμείνει η αστάθεια σε Ιράκ και Υεμένη, πολλές οι αβεβαιότητες σχετικά με τη Σαουδική Αραβία και περιορισμένες οι πιθανότητες προόδου στο παλαιστινιακό πρόβλημα. Στη γειτονική μας Τουρκία (4), το 2014 θα είναι έτος εκλογικών αναμετρήσεων, «εμφύλιας» σύγκρουσης στο ισλαμικό στρατόπεδο, πολιτικής αμφισβήτησης του Ταγίπ Ερντογάν, οικονομικής αβεβαιότητας και αναθεώρησης της τουρκικής εξωτερικής πολιτικής.
Το κεντρικό γεγονός για την Ευρώπη θα είναι οι ευρωεκλογές (5), που, όπως όλα δείχνουν, θα οδηγήσουν στο πιο ευρωσκεπτικιστικό (ή, αντίστοιχα, λιγότερο φιλοευρωπαϊκό) Ευρωκοινοβούλιο στην ιστορία του θεσμού. Ο νέος πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, η σύνθεση του Κολεγίου των Επιτρόπων, η πορεία των θεσμικών μεταρρυθμίσεων και η προσπάθεια οριστικής εξόδου από την οικονομική κρίση θα αποτελέσουν κρίσιμους δείκτες για το μέλλον της Ευρώπης. Σημαντικό στρατηγικό στοίχημα για την Ε.Ε. (αλλά και τις ΗΠΑ) θα αποτελέσει η οικοδόμηση μιας πιο συνεργατικής εταιρικής σχέσης με τη Ρωσία (6), με εστίες πιθανής τριβής την Ουκρανία, τη Συρία και το Ιράν. Η εξέλιξη της εσωτερικής πολιτικής αντιπαράθεσης στις ΗΠΑ (7) μεταξύ Ρεπουμπλικανών στο Κογκρέσο και προέδρου Ομπάμα θα καθορίσει το αν οι ΗΠΑ θα μπορέσουν να ξεκινήσουν την πορεία μείωσης του υπέρογκου χρέους τους και αν θα μπορέσουν να διαδραματίσουν κεντρικό ρόλο σε κρίσιμα ζητήματα όπως οι σχέσεις με το Ιράν και το παλαιστινιακό πρόβλημα.
Στη ΒA Ασία θα συνεχιστεί η ένταση στις σχέσεις της Κίνας με την Ιαπωνία και τη Ν. Κορέα, ενώ με ενδιαφέρον αναμένονται οι πολιτικές και οικονομικές εξελίξεις στο εσωτερικό της Κίνας (8). Η πάντοτε αινιγματική Βόρειος Κορέα (9), με νέο ηγέτη που αποδεικνύεται λίαν απρόβλεπτος, θα συνεχίσει να συγκεντρώνει την προσοχή και να προκαλεί ανησυχία σε όλες τις γειτονικές χώρες. Τέλος, η Αφρική (10) θα συνεχίσει να σπαράσσεται από αρκετές εμφύλιες και (λιγότερες) διακρατικές συγκρούσεις, με σημαντικότερη ίσως αυτή που εξελίσσεται στο Σουδάν. Εν κατακλείδι, ταραγμένο προβλέπεται και το 2014 για την ευρύτερη γειτονιά της χώρας μας, η οποία ενδεχομένως να κληθεί να διαχειριστεί ορισμένες από τις ανωτέρω κρίσεις ως προεδρεύουσα της Ε.Ε.
