Ξαναγίνεται πολιτικό το πρόβλημα της Ελλάδας
Της Κατερίνας Σώκου
(Πηγή : http://www.kathimerini.gr)
Την ώρα που η ανάκαμψη εδραιώνεται στην Ευρωζώνη, η πρόοδος που έχει σημειώσει η Ελλάδα στην αποκατάσταση της δημοσιονομικής της βιωσιμότητας δοκιμάζεται.
Ανάμεσα στις γραμμές των τελευταίων ενθαρρυντικών εκθέσεων των οικονομολόγων για την ευρωπαϊκή οικονομία, μπορεί να εντοπίσει κανείς την ανησυχία τους για τις πιο αδύναμες χώρες της Ευρωζώνης και ειδικά για την Ελλάδα. Κατά τη χθεσινή αναθεώρηση των προβλέψεων του ΔΝΤ για την παγκόσμια ανάπτυξη, ο επικεφαλής οικονομολόγος του Ταμείου, Ολιβιέ Μπλανσάρ, αναφέρθηκε ξεχωριστά στη Νότια Ευρώπη, σημειώνοντας ότι «παραμένει το πιο ανησυχητικό σημείο» της παγκόσμιας οικονομίας. Το ΔΝΤ εκτιμά ότι η Ευρωζώνη γυρίζει σελίδα και προβλέπει πλέον ανάπτυξη 1% φέτος και 1,4% το 2015, ωστόσο την ίδια στιγμή σημειώνει ότι αυτή παραμένει πολύ αδύναμη και ανομοιογενής.
Ανάμεσα στις γραμμές των τελευταίων ενθαρρυντικών εκθέσεων των οικονομολόγων για την ευρωπαϊκή οικονομία, μπορεί να εντοπίσει κανείς την ανησυχία τους για τις πιο αδύναμες χώρες της Ευρωζώνης και ειδικά για την Ελλάδα. Κατά τη χθεσινή αναθεώρηση των προβλέψεων του ΔΝΤ για την παγκόσμια ανάπτυξη, ο επικεφαλής οικονομολόγος του Ταμείου, Ολιβιέ Μπλανσάρ, αναφέρθηκε ξεχωριστά στη Νότια Ευρώπη, σημειώνοντας ότι «παραμένει το πιο ανησυχητικό σημείο» της παγκόσμιας οικονομίας. Το ΔΝΤ εκτιμά ότι η Ευρωζώνη γυρίζει σελίδα και προβλέπει πλέον ανάπτυξη 1% φέτος και 1,4% το 2015, ωστόσο την ίδια στιγμή σημειώνει ότι αυτή παραμένει πολύ αδύναμη και ανομοιογενής.
Το ζήτημα που προβληματίζει περισσότερο τον κ. Μπλανσάρ σε χώρες όπως η Ελλάδα, είναι η αδύναμη εσωτερική ζήτηση, την ανάκαμψη της οποίας θεωρεί προϋπόθεση, μαζί με τις εξαγωγές, για την επιστροφή μιας βιώσιμη ανάπτυξης. Την αποδίδει, δε, στο υψηλό χρέος και την έλλειψη πιστώσεων λόγω του κατακερματισμού του ευρωπαϊκού τραπεζικού συστήματος. Ειδικά η έλλειψη πιστώσεων επιτείνει το πρόβλημα, καθώς οι αδύναμες τράπεζες δεν μπορούν να στηρίξουν την εγχώρια δραστηριότητα, αφού βρίσκονται παγιδευμένες σ’ ένα φαύλο κύκλο οικονομικά αδύναμων κρατών που καλούνται να συνεχίσουν την προσαρμογή για να μειώσουν τα υψηλά τους χρέη και αδύναμων εγχώριων επιχειρήσεων που δεν μπορούν να βρουν χρηματοδότηση για να αρχίσουν να στηρίζουν την ανάπτυξη.
Προκειμένου να σπάσει αυτός ο φαύλος κύκλος, και με δεδομένο ότι οι Ευρωπαίοι αρνούνται πεισματικά να υιοθετήσουν τις προτροπές του Ταμείου για ένα νέο «κούρεμα» του ελληνικού χρέους, το ΔΝΤ καλεί την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα να χρηματοδοτήσει απ’ ευθείας μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις στις αδύναμες χώρες. Μάλιστα, καθώς ο κ. Μπλανσάρ ανησυχεί περισσότερο για τον αποπληθωρισμό στην Ευρωζώνη παρά γι’ αυτόν της Ιαπωνίας, η οποία έχει μακρό σχετικό ιστορικό, προέτρεψε την ΕΚΤ «να λάβει κάθε μέτρο προκειμένου να τον αποτρέψει», συμπεριλαμβανομένης της νέας μείωσης των επιτοκίων εφόσον ο πληθωρισμός παραμείνει πολύ χαμηλός τους επόμενους δύο μήνες. Οπως είπε χαρακτηριστικά, «μία νομισματική πολιτική που θα υποστηρίζει την ανάπτυξη παραμένει κρίσιμη στην Ευρωζώνη και η ενίσχυση των ισολογισμών των τραπεζών είναι το πιο ουσιαστικό βραχυπρόθεσμό βήμα», με την τραπεζική ένωση να έπεται χρονικά.
Η επικεφαλής του ΔΝΤ Κριστίν Λαγκάρντ αναφέρθηκε ρητά την περασμένη εβδομάδα στην Ισπανία, η οποία φλερτάρει τους τελευταίους μήνες με τον αποπληθωρισμό, ωστόσο η Ελλάδα ήταν η μόνη χώρα της Ευρωζώνης που βρέθηκε σε αποπληθωρισμό ολόκληρο το περσινό έτος. Η Ελλάδα βέβαια είναι πολύ μικρή για να επηρεάσει τον μέσο όρο της Ευρωζώνης, ωστόσο ο αποπληθωρισμός περιπλέκει την έξοδο από την κρίση, καθώς αυξάνει το βάρος του ήδη υπέρογκου δημόσιου χρέους και δυσκολεύει τους πολίτες στην αποπληρωμή των δικών τους χρεών.
Φαίνεται ότι το βάρος της αντιμετώπισης της κρίσης της Ευρωζώνης πέφτει για μία ακόμη φορά στην ΕΚΤ, καθώς η πολιτική της διαχείριση εξακολουθεί να μη συμβάλλει σε αυτό. Η Berenberg Bank προειδοποίησε χθες ότι αν οι διεθνείς δανειστές δεν επιδείξουν ευελιξία, η ελληνική κυβέρνηση θα μπορούσε να καταρρεύσει λόγω της λιτότητας. Την ώρα που τα επιτόκια του δημοσίου χρέους υποχωρούν και η εμπιστοσύνη αυξάνεται στις υπόλοιπες αδύναμες χώρες της Ευρωζώνης, η γερμανική τράπεζα εκτιμά ότι η Ελλάδα μένει πίσω, καθώς η διαμάχη με την τρόικα για τις εναπομείνασες μεταρρυθμίσεις επιβαρύνει το κλίμα. Οπως σημειώνει, η Ελλάδα παραμένει ευάλωτη και πιθανώς να χρειαστεί περισσότερο χρόνο για να εξέλθει από την κρίση. Οσο όμως παραμένει το αδιέξοδο με την τρόικα, το πρόβλημα της Ελλάδας ξαναγίνεται πολιτικό, υπονομεύοντας περαιτέρω τις προσπάθειες της Ελλάδας. Στον φαύλο κύκλο που περιέγραψε ο κ. Μπλανσάρ, προστίθεται η πολιτική αβεβαιότητα, και στην ελληνική περίπτωση, αυτός είναι ένας μεγαλύτερος κίνδυνος από τον αποπληθωρισμό ή οποιονδήποτε άλλο αστάθμητο οικονομικό παράγοντα.
