Το δίλημμα της Theresa May για το Brexit
Καταλήγει στο «το κόμμα ή η χώρα»
Matthias Matthijs
(Πηγή : http://foreignaffairs.gr/)
Αν υπήρχε ένα βραβείο το οποίο άξιζε φέτος η Βρετανίδα πρωθυπουργός Theresa May [1], θα ήταν το βραβείο πολιτικής επιβίωσης.
Μετά από τις γενικές εκλογές τον Ιούνιο που έφεραν το Συντηρητικό Κόμμα της να χάνει την περιορισμένη πλειοψηφία του στην Βουλή των Κοινοτήτων, οι περισσότεροι παρατηρητές της βρετανικής πολιτικής σκέφτηκαν ότι οι ημέρες της ήταν μετρημένες. Η εκπληκτική αναζωογόνηση του Εργατικού Κόμματος υπό τον Τζέρεμι Κόρμπιν [2], μια επισφαλής συμφωνία «εμπιστοσύνης και προσφοράς» με το υπερ-συντηρητικό Δημοκρατικό Κόμμα της Βορείου Ιρλανδίας (DUP) για να στηρίξει την κυβέρνησή της, ατελείωτες εσωτερικές διαμάχες στο υπουργικό συμβούλιο μεταξύ σκληρών και ήπιων υπέρμαχων του Brexit, και συνεχείς συνομωσίες για να την ανατρέψουν, δεν προμήνυαν κάτι καλό για την Βρετανίδα ηγέτιδα εκείνη την εποχή. Μέχρι το τέλος του έτους, ωστόσο, μπόρεσε να επιδείξει μια συμφωνία διαζυγίου με την Ευρωπαϊκή Ένωση βάσει του άρθρου 50, που λίγοι νόμιζαν ότι θα μπορούσε να είναι δυνατή. Αν και πολλοί από τους βουλευτές της ήθελαν να φύγει μέχρι το τέλος του καλοκαιριού, τώρα φωνασκούν για να παραμείνει μέχρι το 2021 τουλάχιστον.
Δυστυχώς για την Μέι, το Brexit πρόκειται να αντιμετωπίσει την πραγματικότητα. Όντως, η συμφωνία διαζυγίου με την ΕΕ δεν ήταν τίποτα περισσότερο από μια διπλωματική άσκηση στην δημιουργική χρηματοοικονομική λογιστική, μια περικοπή των αμοιβαίων δικαιωμάτων των πολιτών και μια μάλλον αινιγματική αφήγηση για το ζήτημα των συνόρων της Βόρειας Ιρλανδίας [3]. Όλες οι σκληρές κουβέντες των Tory για το ότι η ΕΕ θα μπορούσε να «πάει να πνιγεί» με τα χρήματά της και περί τερματισμού της δικαιοδοσίας του Δικαστηρίου των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων (European Court of Justice, ECJ) την πρώτη ημέρα του Brexit, κατέληξαν γρήγορα στο να υπογράψει το Ηνωμένο Βασίλειο μια συμφωνία σε μεγάλο βαθμό με τους όρους της ΕΕ. Τώρα η Μέι θα πρέπει να δείξει στο κόμμα της και στην χώρα της ότι μπορεί να εξασφαλίσει μια μελλοντική εμπορική συμφωνία με την ΕΕ, η οποία θα είναι και ευνοϊκή από οικονομικής πλευράς, αλλά και θα επιτρέψει στο Ηνωμένο Βασίλειο να «αναλάβει τον έλεγχο» [4] των συνόρων του, των χρημάτων του και των νόμων του.
Νωρίς και όχι αργότερα, η Μέι θα πρέπει να διευκρινίσει με ακρίβεια τι είδους Brexit θέλει η κυβέρνησή της [5]. Περιέργως, αυτή η συζήτηση δεν έχει γίνει ακόμη, διότι θα είχε εκθέσει τα σφάλματα στην καρδιά του γραφείου της. Η έλλειψη κοινού στόχου από την βρετανική πλευρά ήταν ήδη σε πλήρη θέα κατά την διάρκεια των επίπονων διαπραγματεύσεων του άρθρου 50. Ενώ ο Michel Barnier, ο επικεφαλής διαπραγματευτής της ΕΕ για το Brexit, αποπνέει την γαλλική διπλωματική ευγλωττία και την εύχαρη σαφήνεια, ο David Davis, ο Βρετανός υπουργός για την έξοδο από την ΕΕ, έδωσε την εντύπωση ότι είναι θλιβερά απροετοίμαστος, συνδυάζοντας τις αντιφατικές μπερδεμένες κουβέντες με την αδέξια ασάφεια. Οι προσεχείς μήνες θα αποκαλύψουν τελικά τα ψέματα στο επίκεντρο της υπόθεσης των υπέρμαχων του Brexit για να εγκαταλειφθεί η Ευρωπαϊκή Ένωση, ώστε να τα δουν όλοι. Το Ηνωμένο Βασίλειο θα εγκαταλείψει την ΕΕ τον Μάρτιο του 2019. Αλλά δεν θα υπάρξει ανάκτηση του ελέγχου σε τίποτα, βραχυπρόθεσμα, δεδομένου ότι η μετάβαση θα είναι με το status quo της ΕΕ αλλά χωρίς βρετανική φωνή. Μακροπρόθεσμα, είτε το κόμμα των Tory θα διασπαστεί και οι Εργατικοί θα επανέλθουν στην εξουσία, είτε το Ηνωμένο Βασίλειο θα καταρρεύσει και θα συρρικνωθεί στην Αγγλία και την Ουαλία.
ΜΕΤΑΒΑΤΙΚΗ ΑΚΙΝΗΣΙΑ
Τώρα που η πρώτη φάση της διαδικασίας του Brexit -η συμφωνία διαζυγίου, όπως ορίζεται στο άρθρο 50 της Συνθήκης της Λισαβόνας της ΕΕ- έχει τελειώσει, η εστίαση θα στραφεί στην δεύτερη φάση ή αλλιώς στις συζητήσεις για την μετάβαση προς την τελική διευθέτηση μεταξύ Ηνωμένου Βασιλείου και ΕΕ. Τόσο το Ηνωμένο Βασίλειο όσο και η ΕΕ συμφώνησαν να επιτρέψουν μια μεταβατική περίοδο που θα διαρκέσει μέχρι δύο χρόνια και θα ξεκινήσει στις 30 Μαρτίου 2019, την τελευταία ημέρα συμμετοχής του Ηνωμένου Βασιλείου στην ΕΕ, μετά την οποία η χώρα εγκαταλείπει τις θεσμικές δομές της Ένωσης. Η Theresa May και οι υπουργοί της προτιμούν να μιλούν για μια «περίοδο εφαρμογής» [6] που είναι αυστηρά περιορισμένη χρονικά αντί για μια μεταβατική φάση που θα μπορούσε θεωρητικά να διαρκέσει για πάντα. Στο κάτω-κάτω, μέχρι τώρα τόσο η ΕΕ όσο και το Ηνωμένο Βασίλειο έχουν αφήσει κάποια αμφιβολία ως προς το αν η μετάβαση θα μπορούσε να επεκταθεί –χωρίς να θέλουν να δεσμευθούν- παρότι συμφωνούν καταρχήν ότι θα πρέπει να περιοριστεί στα δύο χρόνια. Αλλά το πρόβλημα με τον όρο «περίοδος εφαρμογής» είναι ότι δεν υπάρχει τίποτα να εφαρμοστεί εφόσον δεν έχουν συμφωνηθεί τα γενικά περιγράμματα των μελλοντικών σχέσεων του Ηνωμένου Βασιλείου με την ΕΕ.
Και οι δύο πλευρές έχουν ριζικά διαφορετικές ιδέες και προσδοκίες για το τι είναι δυνατόν κατά την διάρκεια αυτής της φάσης μετάβασης. Η ΕΕ, από την πλευρά της, θεωρεί την μετάβαση ως μια συμφωνία ακινησίας (standstill), στην οποία το Ηνωμένο Βασίλειο θα εξακολουθεί να είναι μέλος της τελωνειακής ένωσης και της ενιαίας αγοράς της ΕΕ, θα σέβεται το κοινό εξωτερικό δασμολόγιο της ΕΕ, θα πληρώνει στον προϋπολογισμό της ΕΕ σαν να ήταν ένα πλήρες μέλος, θα αποδέχεται όλες τις νέες οδηγίες και τους κανονισμούς και θα διατηρεί αυστηρή ρυθμιστική σύγκλιση προς όλες τις πτυχές της ενιαίας αγοράς. Αυτό σημαίνει επίσης ότι το Ηνωμένο Βασίλειο θα επιτρέπει την ελεύθερη κυκλοφορία των ανθρώπων και δεν θα είναι σε θέση να διαπραγματευτεί τις δικές του εμπορικές συμφωνίες. Ταυτόχρονα, η χώρα δεν θα έχει πλέον θέση στο τραπέζι [των συνομιλιών εντός της ΕΕ] και δεν θα έχει λόγο σε νέες εμπορικές συμφωνίες ή κανονισμούς της ΕΕ. Προκειμένου να αποφευχθούν φαινόμενα μίμησης του Brexit σε άλλα κράτη-μέλη, η ΕΕ είναι ανένδοτη στο ότι η φάση της μετάβασης θα είναι ξεκάθαρα χειρότερη για το Ηνωμένο Βασίλειο από ότι η πλήρης συμμετοχή του.
Το Ηνωμένο Βασίλειο, ωστόσο, βλέπει την φάση μετάβασης αρκετά διαφορετικά. Ο Liam Fox, ο Βρετανός υπουργός Εμπορίου, θέλει άμεσα και ζωηρά να ξεκινήσει προπαρασκευαστικές εργασίες για νέες εμπορικές συμφωνίες με την Αυστραλία, την Ινδία, τη Νέα Ζηλανδία και τις Ηνωμένες Πολιτείες, για να αναφέρουμε μόνο μερικές χώρες. Ο Michael Gove, ο υπουργός Περιβάλλοντος, προτιμά η χώρα του να εγκαταλείψει την κοινή αλιευτική πολιτική αμέσως μετά την έναρξη της μεταβατικής φάσης. Ο υπουργός Εξωτερικών Μπόρις Τζόνσον επιμένει ότι η ρυθμιστική απόκλιση από την ΕΕ μπορεί να ξεκινήσει την ημέρα του Brexit, διαφορετικά η χώρα κινδυνεύει να γίνει ένα «υποτελές κράτος» [7] που θα κυβερνάται από τις Βρυξέλλες. Οι περισσότεροι υπέρμαχοι της σκληρής γραμμής του Brexit επιθυμούν επίσης να σταματήσουν την ελεύθερη κυκλοφορία των ανθρώπων αμέσως μετά την έξοδο του Ηνωμένου Βασίλειου από την ΕΕ. Η Μέι θα πρέπει πιθανώς να τους απογοητεύσει για όλα τα παραπάνω. Η φάση της μετάβασης θα δει το Ηνωμένο Βασίλειο να διατηρεί όλες τις υποχρεώσεις που απορρέουν από την ένταξη στην ΕΕ, αλλά να χάνει τα δικαιώματα ψήφου του. Πόσω δε μάλλον να πάρει πίσω τον έλεγχο.
Ο υπουργός για την Έξοδο από την ΕΕ, David Davis, η Βρετανίδα πρωθυπουργός Theresa May, ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Jean-Claude Juncker και ο επικεφαλής διαπραγματευτής της Ευρωπαϊκής Ένωσης για το Brexit , Michel Barnier, σε συνάντηση στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή στις Βρυξέλλες, στο Βέλγιο, τον Δεκέμβριο του 2017. ERIC VIDAL / REUTERS
ΝΟΡΒΗΓΙΑ-ΠΛΗΝ Ή ΚΑΝΑΔΑΣ-ΣΥΝ;
Μόλις η πραγματικότητα της μεταβατικής φάσης γίνει αντιληπτή, η συζήτηση στο Ηνωμένο Βασίλειο κατά το επόμενο έτος θα επικεντρωθεί πιθανώς σε δύο σενάρια που επί του παρόντος δεν είναι ακόμη στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων στις Βρυξέλλες: Το Norway -Minus και το Canada-Plus. Η ιδέα πίσω από το Norway-Minus (ή «ήπιο» Brexit) είναι ότι η Βρετανία θα μπορούσε να έχει όλα τα οφέλη του να είναι στην ενιαία αγορά -δηλ. την ελεύθερη κυκλοφορία αγαθών, υπηρεσιών και κεφαλαίων- αλλά θα μπορούσε να ελέγχει τη μετανάστευση από την ΕΕ. Η Νορβηγία επίσης δεν είναι μέλος της τελωνειακής ένωσης, επομένως το Όσλο είναι σε θέση να καθορίσει την δική του εξωτερική εμπορική πολιτική, αλλά τα αγαθά του εισάγονται χωρίς δασμούς στην ΕΕ. (Μολονότι η Νορβηγία έπρεπε να αποδεχθεί την ελεύθερη κυκλοφορία των ανθρώπων από και προς την ΕΕ, το Ηνωμένο Βασίλειο θα θέλει να ελέγξει τα μεταναστευτικά ρεύματα, εξ ου και το «μείον»)
Παρόλο που το Norway-Minus δεν πρόκειται να προσφερθεί -οι αξιωματούχοι της ΕΕ έχουν επαναλάβει ότι δεν θα υπάρξει «επιλογή θεμάτων»- το Ηνωμένο Βασίλειο θα μπορούσε να διαπραγματευτεί μια τελική συμφωνία Brexit παρόμοια με αυτή που έχει σήμερα η Νορβηγία. Το πρόβλημα με ένα τέτοιο σενάριο είναι ότι παραβιάζει την υπόσχεση του στρατοπέδου εκείνων υπέρ της εξόδου από την ΕΕ να «αναλάβουμε τον έλεγχο των συνόρων μας, των χρημάτων μας και των νόμων μας», καθώς τίποτε από αυτά δεν θα υλοποιηθεί. Είναι επίσης δύσκολο να δούμε ένα σενάριο Νορβηγίας χωρίς αυστηρά σύνορα στην Ιρλανδία, κάτι που λογικά θα συνεπαγόταν η έξοδος από την τελωνειακή ένωση.
Όμως, τι γίνεται με το Canada-Plus (ή το «σκληρό» Brexit); Η μόνη μακροπρόθεσμη σχέση που ικανοποιεί τα περισσότερα αιτήματα των υπέρ του Brexit –έλεγχος της μετανάστευσης, το Ηνωμένο Βασίλειο να εμπορεύεται ελεύθερα με τον υπόλοιπο κόσμο και το τέλος της αρμοδιότητας του ECJ- είναι [το Ηνωμένο Βασίλειο] να εγκαταλείψει τόσο την τελωνειακή ένωση όσο και την ενιαία αγορά και να υπογράψει μια εμπορική συμφωνία με την ΕΕ παρόμοια με αυτή που υπέγραψε ο Καναδάς πέρυσι. Όμως, το Ηνωμένο Βασίλειο θα θέλει η συμφωνία του να προχωρήσει πολύ περισσότερο από ό, τι η Ολοκληρωμένη Οικονομική και Εμπορική Συμφωνία (Comprehensive Economic and Trade Agreement, CETA) μεταξύ του Καναδά και της ΕΕ όσον αφορά την απελευθέρωση υπηρεσιών -συμπεριλαμβανομένων των «διαβατηρίων» για τις χρηματοπιστωτικές επιχειρήσεις ή όσο πιο κοντά στα τα οφέλη του πλήρους μέλους της κοινής αγοράς (εξ ου και το «συν»).
Είναι αρκετά εύκολο να φανταστεί κανείς μια συμφωνία ελεύθερων συναλλαγών για τα αγαθά, αλλά είναι πολύ πιο δύσκολο να υλοποιηθεί μια ευρεία συμφωνία για τις υπηρεσίες χωρίς την ελεύθερη κινητικότητα των εργαζομένων. Στην πραγματικότητα, οι βρετανικές επιχειρήσεις πρόκειται να χάσουν πάρα πολλά σε ένα σενάριο Καναδά, ακόμη και αν ορισμένες βασικές υπηρεσίες μπορεί να συμπεριληφθούν στην τελική συμφωνία. Είναι επίσης δύσκολο να φανταστεί κανείς ότι μια τέτοια διαπραγμάτευση θα διεξαχθεί σε λιγότερο από δύο χρόνια. Τούτο συνεπάγεται την παράταση της μεταβατικής περιόδου τουλάχιστον για δύο ακόμη έτη, βγάζοντας την χώρα πολύ πέρα από τις επόμενες εθνικές εκλογές, που έχουν προγραμματιστεί για τον Ιούνιο του 2022. Οι περισσότεροι σκληροπυρηνικοί των Tory δεν θα δέχονταν μια τέτοια καθυστέρηση.
Αν και το σενάριο της Νορβηγίας είναι μακράν το λιγότερο ενοχλητικό από οικονομική άποψη -και ως εκ τούτου το προτιμώμενο αποτέλεσμα για τις επιχειρήσεις- εκθέτει τις υποσχέσεις της καμπάνιας Brexit για «ανάκτηση του ελέγχου» ως καθαρά ψέματα. Το σενάριο του Καναδά θα έδινε τουλάχιστον στο Ηνωμένο Βασίλειο την ψευδαίσθηση της κυριαρχίας, καθώς θα επέτρεπε στο Λονδίνο να ελέγχει τη μετανάστευση, θα άφηνε το μεγαλύτερο μέρος της δικαιοδοσίας του ECJ στους βρετανικούς νόμους και θα επέτρεπε στην χώρα να υπογράψει εμπορικές συμφωνίες και να αναβιώσει το παλιό όνειρο της αποκατάστασης μιας μορφής της Βρετανικής Κοινοπολιτείας. Αλλά το βραχυπρόθεσμο οικονομικό κόστος θα είναι σημαντικό και το δυνητικό μακροπρόθεσμο κέρδος αβέβαιο. Είναι επίσης ένα σενάριο που θα διαρκέσει δέκα χρόνια για να υλοποιηθεί πλήρως. Μέχρι τότε, το Εργατικό Κόμμα θα μπορούσε να επανέλθει στην εξουσία και να επιλέξει να κάνει το μεταβατικό στάδιο σχεδόν μόνιμο.
ΣΥΓΚΡΟΥΣΗ ΝΟΜΙΜΟΦΡΟΣΥΝΗΣ
Η υπογραφή της συμφωνίας του άρθρου 50 με την ΕΕ δεν έχει λύσει το κεντρικό δίλημμα της Μέι για το Brexit. Αφενός, εάν θέλει να σεβαστεί την Συμφωνία της Μεγάλης Παρασκευής που έφερε ειρήνη στην Βόρεια Ιρλανδία και να τηρήσει την υπόσχεσή της να διατηρήσει τα σύνορα με την Ιρλανδία ανοιχτά και χωρίς τελωνειακούς ελέγχους, η κυβέρνηση της Μέι θα καταστήσει αδύνατο το Brexit, εκτός αν η Βόρεια Ιρλανδία ψηφίσει υπέρ μιας επανένωσης με τη Δημοκρατία της Ιρλανδίας, φύγει από το Ηνωμένο Βασίλειο και παραμένει μέλος της ΕΕ. Είναι δύσκολο να φανταστούμε ότι η Σκωτία δεν θα ακολουθήσει τον ίδιο δρόμο στην περίπτωση αυτή. Στην συνέχεια επιστρέφουμε στο σενάριο του «πρώην Ηνωμένου Βασιλείου της Αγγλίας και της Ουαλίας» (former United Kingdom of England and Wales, FUKEW) [8]. Από την άλλη πλευρά, επιλέγοντας να παραμείνει στην τελωνειακή ένωση και την ενιαία αγορά, η Μέι μπορεί πιθανώς να κρατήσει την χώρα της ενωμένη, αλλά το Συντηρητικό Κόμμα της θα διασπαστεί, καθώς η πλειοψηφία του κόμματός της δεν θα δεχτεί ποτέ να είναι ένα «υποτελές κράτος» των Βρυξελλών .
Το να κρατηθεί η χώρα ενιαία θα έρθει με το σημαντικό πολιτικό κόστος του να επιτρέψει την ελεύθερη κυκλοφορία του εργατικού δυναμικού και να ανεχθεί την πλήρη δικαιοδοσία του ECJ, χωρίς να έχει Βρετανούς δικαστές στην έδρα του στο Λουξεμβούργο. Από εμπορική άποψη, είναι ακόμα χειρότερα. Όχι μόνο το Ηνωμένο Βασίλειο δεν θα μπορέσει να υπογράφει τις δικές του εμπορικές συμφωνίες, αλλά θα πρέπει επίσης να καταπιεί κάθε μελλοντική εμπορική συμφωνία που θα συνάπτει η ΕΕ με τρίτες χώρες χωρίς να έχει λόγο στο ζήτημα. Η Τουρκία είναι ένα παράδειγμα. Η Άγκυρα οφείλει τώρα να επιτρέπει στα καναδικά προϊόντα να εισέρχονται ατελώς στην χώρα, αλλά δεν υπάρχει καμία υποχρέωση από την πλευρά του Καναδά να ανταποκριθεί, καθώς η Τουρκία δεν είναι μέλος της ΕΕ.
Εν ολίγοις, το 2018, η Μέι θα πρέπει να επιλέξει μεταξύ του κόμματός της και της χώρας της. Η ειρωνεία είναι ότι είναι ηγέτις ενός κόμματος του οποίου το επίσημο όνομα είναι «Συντηρητικό και Συνδικαλιστικό Κόμμα» (Conservative and Unionist Party). Θα μπορούσε όντως να προεδρεύσει της διάλυσης του Ηνωμένου Βασιλείου στην μακρόπνοη προσπάθειά της να κατευνάσει τους Συντηρητικούς σκληροπυρηνικούς. Ως εκ τούτου, το 2018 θα είναι η χρονιά που θα δείξει στο βρετανικό εκλογικό σώμα, και ίσως ακόμη και στην πλειοψηφία της Βουλής των Κοινοτήτων, ότι η ένταξη στην ΕΕ -ειδικά το είδος της ένταξης που απολάμβανε το Ηνωμένο Βασίλειο, δηλαδή με την εξαίρεση από το ενιαίο νόμισμα και την χωρίς σύνορα ζώνη Σένγκεν- ήταν εξαιρετικά ανώτερη από οποιαδήποτε από τις εναλλακτικές λύσεις βρίσκονται στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων.
Η πραγματική τραγωδία είναι ότι η άλλη αναπόφευκτη εναλλακτική πιθανότατα δεν θα συμβεί παρά μέχρι να είναι πολύ αργά και το Brexit θα έχει γίνει πραγματικότητα. Το άρθρο 50 είναι ανελέητο από αυτή την άποψη. Μόλις ξεκινήσει το ρολόι των δύο ετών, είναι πολιτικά πολύ δύσκολο να σταματήσει. Τίποτα, φυσικά, δεν μπορεί να εμποδίσει το Ηνωμένο Βασίλειο να υποβάλει εκ νέου αίτηση ένταξης στην ΕΕ στο μέλλον, ίσως υπό μια κυβέρνηση Εργατικών. Αλλά η χώρα είναι πιθανό να αντιμετωπιστεί αυτή την φορά από μια πιο σκεπτικιστική ήπειρο από όσο την δεκαετία του 1960, όταν ο Γάλλος πρόεδρος Charles de Gaulle άσκησε δύο φορές βέτο στην αίτησή της προς την Ευρωπαϊκή Οικονομική Κοινότητα. Το Ηνωμένο Βασίλειο δεν θα έχει ξανά την γλυκιά συμφωνία που απόλαυσε από το 1973 έως το 2016.
* Ο MATTHIAS MATTHIJS είναι επίκουρος καθηγητής Διεθνούς Πολιτικής Οικονομίας στην Σχολή Προωθημένων Διεθνών Σπουδών του Πανεπιστημίου Johns Hopkins.
(Στην φωτογραφία : Η Βρετανίδα πρωθυπουργός, Theresa May, στο γραφείο του υπουργικού συμβουλίου υπογράφει την επίσημη επιστολή προς τον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Donald Tusk, επικαλούμενη το άρθρο 50 και την πρόθεση του Ηνωμένου Βασιλείου να εγκαταλείψει την ΕΕ, στο Λονδίνο, τον Μάρτιο του 2017. CHRISTOPHER FURLONG / REUTERS)
Copyright © 2017 by the Council on Foreign Relations, Inc.
All rights reserved.
Στα αγγλικά: https://www.foreignaffairs.com/articles/united-kingdom/2017-12-19/theres...
Σύνδεσμοι:
[1] https://www.foreignaffairs.com/articles/united-kingdom/2017-06-09/mays-b...
[2] https://www.foreignaffairs.com/articles/united-kingdom/2017-06-14/genera...
[3] https://www.foreignaffairs.com/articles/western-europe/2017-09-04/brexit...
[4] https://www.reuters.com/article/britain-eu-johnson/whole-uk-needs-to-tak...
[5] https://www.foreignaffairs.com/articles/united-kingdom/2016-07-18/which-...
[6] https://www.theguardian.com/politics/blog/live/2017/sep/22/theresa-may--...
[7] https://www.reuters.com/article/us-britain-eu-johnson/foreign-minister-w...
[8] https://www.foreignaffairs.com/articles/united-kingdom/2017-03-29/pullin...
