Σκοτάδι στο «παλάτι» του Γκρούεφσκι
ΣΤΑΥΡΟΣ ΤΖΙΜΑΣ
(Πηγή : http://www.kathimerini.gr)
ΣΚΟΠΙΑ - ΑΠΟΣΤΟΛΗ. Οι μέρες του Νίκολα Γκρούεφσκι μακριά από την εξουσία είναι δύσκολες και η ατμόσφαιρα στο κομματικό παλάτι, ένα υπερσύγχρονο επιβλητικό επταώροφο κτίριο στο κέντρο των Σκοπίων, καταθλιπτική.
Δεν είναι μόνο ότι έχασε τις εκλογές και μαζί το «μαχαίρι και το πεπόνι», ο επί μια δεκαετία παντοδύναμος εθνικολαϊκιστής ηγέτης κινδυνεύει τώρα να πάει και φυλακή. Οι εναντίον του κατηγορίες από την ανεξάρτητη εισαγγελία είναι βαριές και οι ποινικές διώξεις έχουν πάρει τον δρόμο προς τα δικαστήρια. Το αν θα καταδικαστεί και ποια θα είναι η ποινή του, θα εξαρτηθεί, εν πολλοίς, από τις δημοτικές εκλογές του Οκτωβρίου. Εάν ο κυβερνητικός συνασπισμός Ζάεφ-Αχμέτι υπερισχύσει, γίνεται απόλυτος κυρίαρχος του πολιτικού παιγνιδιού και θα μπορεί να προχωρήσει στο ξήλωμα του συστήματος εξουσίας Γκρούεφσκι, ανοίγοντας τις δικαστικές διαδικασίες που είναι πολύ πιθανό να τον στείλουν στη φυλακή. Ο Ζάεφ, εξάλλου, προεκλογικά είχε καταστήσει σαφές ότι δεν πρόκειται να χαριστεί επ’ ουδενί στον Γκρούεφσκι εφόσον κριθεί από τα δικαστήρια ένοχος.
Το κομματικό «οχυρό»
Στην αντίθετη περίπτωση, αν δηλαδή το αποτέλεσμα είναι νικηφόρο για το VMRO DPMNE και κυρίως εάν κερδίσει τον δήμο της πόλης των Σκοπίων, όπου διαθέτει έναν δραστήριο δήμαρχο, τότε θα φανεί πως η πολιτική δυναμική του Ζάεφ ανακόπηκε νωρίς και επομένως δεν διαθέτει την πολιτική νομιμοποίηση να προχωρήσει στα σχέδιά του. Ακόμα όμως και αν πρωτεύσει με μικρή διαφορά ο Ζάεφ, ο Γκρούεφσκι, με ασπίδα προστασίας το εκλογικό αποτέλεσμα και κινητοποιώντας τους οπαδούς του, θα μπορεί να ελπίζει ότι δεν θα βρεθεί πίσω από τα κάγκελα. Επί του παρόντος, οργανώνει την πολιτική άμυνά του από το κομματικό «οχυρό» το οποίο φτιάχτηκε την εποχή της παντοδυναμίας του, μόλις πριν από δύο χρόνια, «κατ’ εικόνα και καθ’ ομοίωση» της αισθητικής και της μεγαλομανίας των φαραωνικών κτισμάτων και ανδριάντων στις όχθες του Βαρδάρη.
Λέγεται ότι κόστισε τεράστια ποσά –στα Σκόπια επιμένουν ότι το δικό τους VMRO DPMNE διαθέτει τη μεγαλύτερη ακίνητη περιουσία από οποιοδήποτε άλλο κόμμα στη Δυτική Ευρώπη, ακόμα και από το CDU της Μέρκελ στη Γερμανία– και όσοι πέρασαν την πόρτα του μιλάνε για χλιδή και διακόσμηση με έντονα πατριωτικά χαρακτηριστικά, με τα πορτρέτα-πίνακες του Γκρούεφσκι να δεσπόζουν. Δεν λείπουν ωστόσο και οι υπαινιγμοί για τις πηγές χρηματοδότησης του θηριώδους αυτού οικοδομήματος, το οποίο τα τελευταία χρόνια εξέπεμπε αλαζονεία και έναν πρωτόγονο εθνικισμό, αλλά τώρα που η εξουσία πέρασε σε άλλα χέρια, μειώθηκαν στο ελάχιστο εκείνοι που μπαινοβγαίνουν και η λάμψη του έχει ξεθωριάσει...
Η ώρα της δικαστικής κρίσης για τον Γκρούεφσκι δεν έχει φτάσει και ο ίδιος πηγαινοέρχεται ανενόχλητος στο κοινοβούλιο, δέχεται ξένους αξιωματούχους, με πρόσφατη περίπτωση αυτήν του Νίκου Κοτζιά, τον οποίο ευχαρίστησε για τη μη ανάμειξη της Ελλάδας στα εσωτερικά της χώρας του κατά την πρόσφατη πολιτική κρίση, διαμορφώνει την τακτική και στρατηγική του κόμματος, και πιθανότατα θα ηγηθεί της προεκλογικής εκστρατείας.
Oι δημοτικές εκλογές
Μετά τις κρίσιμες δημοτικές εκλογές, όμως, όλα μπορεί να αλλάξουν, ανάλογα με το αποτέλεσμα και πάντως στο εσωτερικό του VMRI DPMNE άρχισαν οι συζητήσεις για εκσυγχρονισμό του κόμματος, τον φιλοευρωπαϊκό προσανατολισμό του, που όμως, για την ώρα, λόγω των ρευστών εξελίξεων δεν έχει λάβει τη μορφή της ανοιχτής αμφισβήτησης του ηγετικού του προφίλ και της αναζήτησης νέου αρχηγού.
Εξάλλου και στο εξωτερικό δεν του έχουν μείνει πλέον και πολλοί υποστηρικτές καθώς, πλην του Σέρβου προέδρου Βούτσιτς, του Πούτιν και ενδεχομένως του Ερντογάν, Ευρωπαίοι και Αμερικανοί τον έχουν ξεγράψει από καιρό, θεωρώντας τον επικίνδυνο, ο οποίος διεγείρει με τον εθνικισμό του το διεθνοτικό ρήγμα Σλαβομακεδόνων και Αλβανών, που διασχίζει τη χώρα προκαλώντας αποσταθεροποιητικές δονήσεις στον βαλκανικό περίγυρο.
Τι ρόλο έπαιξε το Βελιγράδι;
Με τον σχηματισμό της κυβέρνησης Ζάεφ-Αχμέτι και την απομάκρυνση από την εξουσία του Γκρούεφσκι, το καπάκι της χύτρας στην κρίση της FYROM δείχνει να έχει κλείσει προσωρινά. Εχει όμως πολλές σκοτεινές πτυχές. Τι συνέβη και το Βελιγράδι αποφάσισε να αποσύρει μέσα σε μια νύχτα το σύνολο του προσωπικού της πρεσβείας του από τα Σκόπια, καταγγέλλοντας «κατασκοπευτικές δραστηριότητες» εις βάρος της εκεί πρεσβείας του; Μήπως, όπως συζητείται στους διαδρόμους των δυτικών διπλωματικών αποστολών, οι Σέρβοι ανακάλεσαν τους διπλωμάτες τους λόγω εμπλοκής, φανερής ή κρυφής, κάποιων εξ αυτών στην εισβολή οπαδών του Γκρούεφσκι τη νύχτα της 27ης Απριλίου και τον άγριο ξυλοδαρμό βουλευτών του Ζάεφ και του Αλί Αχμέτι; Ενας μάλιστα εξ αυτών, σύμβουλος της σερβικής πρεσβείας, εθεάθη να φωτογραφίζει την ώρα των επεισοδίων στα πίσω έδρανα της Βουλής. Τα ερωτήματα είναι πολλά γύρω από το τι έγινε στα παρασκήνια τις κρίσιμες μέρες και νύχτες της κρίσης από την οποία απειλήθηκε η σταθερότητα της περιοχής. Κάπου εδώ όμως το ρεπορτάζ προσκρούει στον σκοτεινό κόσμο της κατασκοπείας, όπου τα όρια της αλήθειας και του ψέματος δύσκολα μπορεί να γίνουν ορατά. Οπως μας έλεγαν πάντως στα Σκόπια, μετά τις εκλογές «δεν θα πλήξουμε καθόλου» απ’ όσα έρθουν στο φως.