Τα Σκόπια να κάνουν τον δικό τους συμβιβασμό
ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΕΛΛΙΣ
(Πηγή : http://www.kathimerini.gr)Ο υπουργός Εξωτερικών της Ελλάδας επισκέπτεται σήμερα τα Σκόπια. Είναι μια ευκαιρία για τη νέα ηγεσία της γειτονικής χώρας να εκπέμψει κάποια θετικά μηνύματα στην πολύχρονη διελκυστίνδα Αθήνας - Σκοπίων που σημαίνει πιο ρεαλιστική προσέγγιση και διάθεση συμβιβασμού.
Ο πρωθυπουργός Ζάεφ και ο υπ. Εξωτερικών Ντιμιτρόφ έχουν πιο θετική εικόνα στις σημαντικές δυτικές πρωτεύουσες σε σύγκριση με τους προκατόχους τους. Ειδικότερα ο δεύτερος, ο οποίος έσπευσε ήδη να επισκεφθεί την Αθήνα, διατηρεί πολλαπλούς διαύλους επικοινωνίας με την Ουάσιγκτον και τις Βρυξέλλες, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για τη διαχείριση του ζητήματος από την ελληνική πλευρά το προσεχές διάστημα. Ωστόσο, οι διεθνείς συνομιλητές του οφείλουν να γνωρίζουν ότι παρά την εικόνα του εκσυγχρονιστή που εκπέμπει, τα εθνικιστικά χαρακτηριστικά είναι υπαρκτά. Χρησιμοποιεί ηπιότερο δημόσιο λόγο αλλά στην ουσία οι θέσεις του στο ζήτημα της ονομασίας παραμένουν σκληρές.
Οπως είχε «δεσμευθεί» και ο Νίκολα Γκρούεφσκι, η νέα ηγεσία της γείτονος διεμήνυσε ότι η όποια συμφωνία για το όνομα θα τεθεί σε δημοψήφισμα, κάτι που καθιστά εξαιρετικά δύσκολη την υιοθέτησή της. Και αυτό είναι βέβαιο ότι το αντιλαμβάνονται ο μεσολαβητής του ΟΗΕ και οι «ισχυροί» της διεθνούς κοινότητας που έχουν επιρροή στα Σκόπια. Ενα τέτοιου είδους δημοψήφισμα προσφέρεται για την ενίσχυση «σκληρών πατριωτικών» θέσεων. Οσοι πραγματικά επιθυμούν λύση, οφείλουν να ενθαρρύνουν διαδικασίες που θα επιτρέψουν υιοθέτηση, όχι απόρριψή της. Μάλιστα, εάν θεωρητικά ο εθνικιστής Γκρούεφσκι επέλεγε να υποστηρίξει τον όποιο συμβιβασμό, αυτός θα μπορούσε να γίνει ευκολότερα αποδεκτός από την κοινωνία, ενώ εάν τον υποστηρίξει ο Ζάεφ και έχει «απέναντι» τον Γκρούεφσκι και τους ομοϊδεάτες του, δύσκολα θα «περάσει». Σε κάθε περίπτωση, όσοι στη διεθνή κοινότητα επιθυμούν να επουλωθεί οριστικά και χωρίς ηττημένους αυτή η πληγή, θα πρέπει να παροτρύνουν τα Σκόπια να κάνουν ένα βήμα.
Η Αθήνα έκανε το δικό της πριν από δέκα χρόνια με την πολιτικά τολμηρή μετακίνηση από την αρχική –για πολλούς ξένους «μαξιμαλιστική»– θέση υπέρ μιας ονομασίας που δεν θα περιελάμβανε τον όρο «Μακεδονία», στην υιοθέτηση μιας μετριοπαθούς προσέγγισης και αποδοχής μιας σύνθετης ονομασίας με γεωγραφικό προσδιορισμό. Ηταν ένα σημαντικό βήμα συμβιβασμού, όχι εύκολο για τον Κώστα Καραμανλή και για την Ντόρα Μπακογιάννη. Αντιθέτως, η κοινή γνώμη της γειτονικής χώρας έχει τα τελευταία 25 χρόνια βομβαρδισθεί με εθνικιστική προπαγάνδα και ακραίες θέσεις. Στο πλαίσιο αυτό, δεν μπορεί να περνάει απαρατήρητη και η ωμή παραβίαση της ενδιάμεσης συμφωνίας από επίσημους αξιωματούχους της ΠΓΔΜ που συμμετέχουν σε εκδηλώσεις αλυτρωτικού χαρακτήρα, όπως συνέβη πρόσφατα στο Τορόντο.
Η σημερινή ελληνική κυβέρνηση, όπως και προηγούμενες, επιδεικνύει ειλικρινή συμβιβαστική διάθεση. Ελπίζεται ότι, με την ενθάρρυνση της διεθνούς κοινότητας, η νέα κυβέρνηση της ΠΓΔΜ θα τολμήσει να κάνει το δικό της συμβιβαστικό βήμα ανοίγοντας τον δρόμο για την πλήρη ομαλοποίηση των σχέσεών της με την Ελλάδα, και την ένταξή της στην Ε.Ε. και στο ΝΑΤΟ.