Μετά το χτύπημα στον Ιππόδρομο
ΙΩΑΝΝΗΣ Ν. ΓΡΗΓΟΡΙΑΔΗΣ
(Πηγή : http://www.kathimerini.gr/)
Η είδηση της τρομοκρατικής επιθέσεως αυτοκτονίας στην πλατεία του Ιπποδρόμου της Κωνσταντινουπόλεως και η σύνδεσή της με το «Ντάες» δεν εξέπληξαν κανέναν από τους ειδικούς.
Το προηγούμενο των τρομοκρατικών επιθέσεων στο Ντιγιάρμπακιρ, στο Σουρούτς και την Αγκυρα, αλλά και η ύπαρξη πυρήνων τζιχαντιστικών ή φίλα προσκείμενων οργανώσεων στην Κωνσταντινούπολη και άλλες πόλεις της Τουρκίας καθιστούσαν πιθανότατο –αν όχι ζήτημα χρόνου– ένα τρομοκρατικό χτύπημα στη μεγαλύτερη πόλη της Τουρκίας.
Η επιλογή της ιστορικότερης περιοχής της Πόλεως για την επίθεση έγινε με σκοπό να καταδειχθεί η αδυναμία της Τουρκίας να εξασφαλίσει την ασφάλεια των πολιτών και επισκεπτών της και να δεχθεί βαρύ πλήγμα ο τουρκικός τουρισμός. Αξιοσημείωτη αλλά όχι απρόσμενη είναι και η απουσία Τούρκων πολιτών μεταξύ των θυμάτων. Στην πλατεία του Ιπποδρόμου συρρέουν καθημερινώς χιλιάδες ξένων τουριστών και σχετικώς μικρός αριθμός Τούρκων. Αλλωστε και σε προηγούμενες τρομοκρατικές επιθέσεις του «Ντάες» οι στόχοι ήταν συγκεκριμένοι: Τούρκοι και Κούρδοι κοσμικοί που αντιτίθεντο στην τουρκική πολιτική στη Συρία. Από την πλευρά του το «Ντάες» φαίνεται να ενδιαφέρεται να διαφυλάξει τη δημοφιλία ή και ανοχή που απολαμβάνει σε τμήμα του σουνιτικού στοιχείου της Τουρκίας, αποφεύγοντας επιθέσεις που θα έπλητταν μέλη του.
Σύμφωνα με δημοσκόπηση που δημοσιεύθηκε τον περασμένο Αύγουστο, μετά την επίθεση στο Σουρούτς, μόνον 70,7% των Τούρκων θεωρούν το «Ντάες» τρομοκρατική οργάνωση, ενώ 11,3% δεν το θεωρούν τρομοκρατική οργάνωση και 18% δεν έχουν γνώμη. Πέραν των απόψεών του για το «Ντάες», ο μέσος Τούρκος πολίτης που πρεσβεύει το σουνιτικό Ισλάμ και ψηφίζει το Κόμμα Δικαιοσύνης και Αναπτύξεως (ΑΚΡ) δεν αισθάνεται ότι αποτελεί στόχο των τζιχαντιστών. Αυτό εξηγεί εν μέρει και το ότι οι τρομοκρατικές επιθέσεις μεταξύ των δύο εκλογικών αναμετρήσεων του 2015 δεν κόστισαν στο κυβερνών Κόμμα Δικαιοσύνης και Αναπτύξεως (ΑΚΡ), αλλά μάλλον το ωφέλησαν, καθώς ανέδειξαν την ανάγκη πολιτικής σταθερότητος και ισχυρής κυβερνήσεως.
Η τρομοκρατική επίθεση στον Ιππόδρομο υπογραμμίζει για άλλη μια φορά και τα αδιέξοδα της τουρκικής εξωτερικής πολιτικής στη Συρία και το Ιράκ. Πέραν της παρουσίας εκατομμυρίων προσφύγων στο έδαφός της και της απώλειας του περιφερειακού ρόλου που απολάμβανε πριν από τις εξεγέρσεις του 2011, η Τουρκία παραμένει ευάλωτη και εκτεθειμένη στις τρομοκρατικές διαθέσεις διαφόρων ομάδων. Το τίμημα παραμένει ακριβό. Ο τουρκικός τουρισμός που είχε ήδη δεχθεί βαρύ πλήγμα με τη ραγδαία επιδείνωση των ρωσοτουρκικών σχέσεων, θα υποστεί τις συνέπειες ενός τρομοκρατικού χτυπήματος στο πιο προβεβλημένο τουριστικώς σημείο της Κωνσταντινουπόλεως. Εξάλλου η δράση του «Ντάες» υποδαυλίζει ακόμη περισσότερο τις εσωτερικές διαιρέσεις της Τουρκίας, οι οποίες το τελευταίο διάστημα έχουν ενταθεί λόγω της πολωτικής στρατηγικής του κυβερνώντος κόμματος και της αναζωπυρώσεως των συγκρούσεων μεταξύ των τουρκικών δυνάμεων ασφαλείας και του ΡΚΚ. Τα μέλη της κοσμικής τάξεως και της κουρδικής μειονότητος που αισθάνονται απειλούμενα από τη δράση των τζιχαντιστών αμφισβητούν τις προθέσεις της κυβερνήσεως να λάβει αυστηρά μέτρα και να πατάξει την τζιχαντιστική τρομοκρατία. Ωστόσο δεν υπάρχουν εύκολες λύσεις. Παρά την κατά το παρελθόν επιδειχθείσα αμφιθυμία, μια πιθανή μεταβολή της στάσεως της τουρκικής κυβερνήσεως, με σκοπό την εξάρθρωση των πυρήνων της τζιχαντιστικής τρομοκρατίας στην Τουρκία μπορεί βραχυπρόθεσμα να οδηγήσει σε νέες, μεγαλύτερες τρομοκρατικές επιθέσεις.
* Αναπληρωτής καθηγητής του Τμήματος Πολιτικής Επιστήμης και Δημόσιας Διοίκησης του Πανεπιστημίου Μπίλκεντ.
