Ολυμπιακές ανισότητες στο Ρίο
A.P.
(Πηγή : http://www.kathimerini.gr/)
Μεγάλη διεύρυνση του ανοίγματος της ψαλίδας μεταξύ των ολίγων προνομιούχων και της μεγάλης μάζας των λαϊκών στρωμάτων θα προκαλέσει στο Ρίο ντε Τζανέιρο η διοργάνωση των Θερινών Ολυμπιακών και Παραολυμπιακών Αγώνων τον Αύγουστο και τον Σεπτέμβριο αντιστοίχως, σύμφωνα με έρευνα επιτροπής Βραζιλιάνων εμπειρογνωμόνων.
«Το Ρίο είναι ήδη μια πόλη γεμάτη ανισότητες και μετά τους Αγώνες θα είναι ακόμη πιο άδικη και ανομοιογενής. Θα υπάρχει περισσότερος πλούτος σε λίγες περιοχές, αλλά καμία βελτίωση για τον περισσότερο κόσμο» λέει ο Ορλάντο Σάντος Τζούνιορ καθηγητής του Ομοσπονδιακού Πανεπιστημίου του Ρίο, ο οποίος συμμετείχε στην έρευνα.
Με τίτλο «Ολυμπιακοί Αγώνες Ρίο 2016: Οι Αγώνες του Αποκλεισμού», η 190 σελίδων έρευνα τονίζει τα σημεία όπου πρέπει να εντείνει τους ελέγχους της η Διεθνής Ολυμπιακή Επιτροπή, καταγράφει εκούσια ή ακούσια σφάλματα που συνδέονται με τη διοργάνωση και αμφισβητεί την κληρονομιά που θα αφήσουν οι Αγώνες στους 12 εκατ. κατοίκους της πόλης.
Το πόρισμα της έρευνας που συνέταξε η λεγόμενη «Λαϊκή Επιτροπή για το [Παγκόσμιο] Κύπελλο και τους Ολυμπιακούς» αναφέρεται ιδιαιτέρως στην ασφάλεια που σχετίζεται με τους Αγώνες, στην αστυνομική βία, στις μεταφορές, στις δαπάνες και στη στέγαση.
Σε μια λιτή απάντηση στη δημοσίευση της έρευνας, ο δήμος του Ρίο ντε Τζανέιρο τόνισε ότι τα συγκοινωνιακά έργα που έγιναν για τους Αγώνες (όπως μια επέκταση γραμμής του μετρό και οι λεωφορειακές γραμμές εξπρές) θα ελαττώσουν τον χρόνο κάθε διαδρομής. Πρόσθεσε ακόμη ότι «χάρη στους Ολυμπιακούς», το Ρίο κατάφερε να βελτιώσει την εκπαίδευση, την υγειονομική περίθαλψη και τη στέγαση. Επανειλημμένα έχει τονίσει πως ο συνολικός προϋπολογισμός των Αγώνων που ανέρχεται σε 10 δισ. δολάρια στηρίζεται κατά 57% από ιδιωτικά κεφάλαια και μόνο κατά 43% από κρατικά χρήματα.
Η έρευνα όμως αμφισβητεί τον ισχυρισμό της δημοτικής αρχής περί πλειονότητας των ιδιωτικών κεφαλαίων στη χρηματοδότηση της διοργάνωσης: Συμπεραίνει πως το 62% αφορά σε κρατικά κονδύλια, βασιζόμενη σε έγγραφα της Δημόσιας Ολυμπιακής Αρχής της Βραζιλίας, της υπηρεσίας δηλαδή που δημιουργήθηκε και από τα τρία επίπεδα διοίκησης (κρατικό, περιφερειακό και δημοτικό) ώστε να ελέγχει τις δαπάνες της διοργάνωσης.
Το πόρισμα εξηγεί πως ενώ ο δήμαρχος Ετζουάρντου Πάες ισχυρίζεται ότι ο ιδιωτικός τομέας καλύπτει το 57%, στην πραγματικότητα το ποσοστό είναι κάτω από 38%, καθώς η λογιστική του Δήμου «παραλείπει έξοδα που σχετίζονται άμεσα με τους Αγώνες».
«Στην υπάρχουσα οικονομική δομή που έχει δημιουργήσει η ΔΟΕ, οι Ολυμπιακοί δεν είναι και οι καλύτεροι στην προώθηση της κοινωνικής δικαιοσύνης. Η ΔΟΕ είναι επιχείρηση δισεκατομμυρίων, το οποίο δεν αποτελεί πρόβλημα, όμως η επιχείρηση αυτή οφείλει να εξυπηρετεί και τα ευρύτερα συμφέροντα των Βραζιλιάνων» λέει ο κ. Σάντος.
Στον τομέα της στέγασης, η έρευνα αναφέρει ότι 22.059 οικογένειες έχασαν τα σπίτια τους (συνολικά 77.206 πολίτες) από το 2009 έως το 2015 λόγω έργων υποδομής σχετικών με το Παγκόσμιο Κύπελλο του 2014 και τους Ολυμπιακούς. Εκτιμά δε πως «τουλάχιστον 4.120 οικογένειες έχουν μετακινηθεί, ενώ 2.486 παραμένουν υπό την απειλή μετακίνησης για λόγους αμέσως ή εμμέσως σχετιζόμενους με τους Ολυμπιακούς».
Το δημαρχείο ισχυρίζεται ότι οι περισσότερες μετακινήσεις ήταν άσχετες με τις μεγάλες αθλητικές διοργανώσεις.
«Εσχάτως, οι Ολυμπιακοί χρησιμοποιούνται ως αφορμή για την απομάκρυνση περιθωριοποιημένων κοινοτήτων» λέει ο Αμερικανός πολιτικός επιστήμων Τζουλς Μπόικοφ, που έχει συγγράψει τρία βιβλία σχετικά με τους Ολυμπιακούς. «Το έχουμε συναντήσει και νωρίτερα σε πόλεις όπως το Πεκίνο και το Λονδίνο και ώς ένα βαθμό και στο Βανκούβερ, έχει γίνει κάτι σαν ολυμπιακή παράδοση» προσθέτει.
Η έκθεση τονίζει ότι οι τιμές των ακινήτων κοντά στο Ολυμπιακό Πάρκο έχουν ανέβει τουλάχιστον κατά 200%, έλκοντας κερδοσκόπους και απομακρύνοντας τους από δεκαετίες κατοίκους εκεί.
Ο κ. Μπόικοφ, που συμμετείχε κι αυτός στην έρευνα, λέει ότι η ΔΟΕ θα πρέπει να μοιράσει δωρεάν εισιτήρια για τους Αγώνες σε μια χειρονομία άρσης του αποκλεισμού των φτωχών. Ο δήμαρχος είχε επαινεθεί από τη ΔΟΕ για την εξαγγελία του να αγοράσει και να μοιράσει σε σχολεία και φτωχά παιδιά 1,2 εκατ. εισιτήρια, ωστόσο δεν εκπλήρωσε αυτή την υπόσχεση και ο δήμος αποφεύγει σχετικές ερωτήσεις.