Ανοχή στην τρομοκρατία
Ηλίας Μαγκλίνης
(Πηγή : http://www.kathimerini.gr)
Η φασαρία που προέκυψε όλη την εβδομάδα με το θεατρικό έργο στο Εθνικό (το οποίο κατεβαίνει αύριο) όπου χρησιμοποιούνται, μεταξύ άλλων, αποσπάσματα από το πόνημα του Σάββα Ξηρού, είναι κάτι πολύ σύνθετο. Οι υπερασπιστές της επιλογής αυτής επικαλούνται ξένες παραγωγές όπως τη βερολινέζικη θεατρική ομάδα Rimini Protokoll η οποία είχε παρουσιάσει το βιβλίο-μανιφέστο του Χίτλερ «Ο Αγών μου», καθώς και τον Ελβετό σκηνοθέτη Μίλο Ράου ο οποίος είχε αξιοποιήσει την ομολογία του ακροδεξιού Αντερς Μπέρινγκ Μπρέιβικ, εκτελεστή της τρομοκρατικής επίθεσης στη Νορβηγία το 2011. Το επιχείρημα είναι ότι, σε αυτές τις περιπτώσεις, το θέατρο «δεν εξάγνισε αυτά τα κείμενα, απλώς τα χρησιμοποίησε».
Πράγματι, έτσι είναι. Με μια σημαντική διαφορά όμως: ο Μπρέιβικ δεν βρήκε μαζικούς υποστηρικτές ούτε η κοινωνία στην οποία χτύπησε επέδειξε μια αδικαιολόγητη ανοχή στις πράξεις του. Πολύ περισσότερο, αυτό ισχύει για τον Αδόλφο Χίτλερ – κι ας μην πέσουμε στην παγίδα να θυμηθούμε μερικές εξαιρέσεις ακραίων περιθωριακών ή/και νοσταλγών του ναζισμού. Δεν υπάρχει αναλογία.
Πραγματικά, η διάχυση που είχε μέσα στην ελληνική κοινωνία η ανοχή ή και απροκάλυπτη συμπάθεια και υποστήριξη της δράσης του Σάββα Ξηρού και των συντρόφων του δεν συγκρίνεται με τους λιγοστούς ακραίους που μπορεί να είδαν με θετικό πρόσημο τα εγκλήματα του Μπρέιβικ και το γενοκτονικό μίσος του Χίτλερ. Το ότι τα τελευταία χρόνια είδαμε μιαν αύξηση στις ομάδες μίσους δεν συγκρίνεται με αυτό που συνέβαινε στην ελληνική κοινωνία από τα πρώτα χρόνια της μεταπολίτευσης έως σήμερα – και, όπως έχουμε δει, ακόμα και με στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ, μερικά από τα οποία είναι σήμερα μέλη του ελληνικού Κοινοβουλίου.
Η ανοχή, η συμπάθεια ή και ανοιχτή υποστήριξη προς τα μέλη της 17Ν έχει βάθος και διάρκεια, συνεπώς, όταν ανεβαίνει μια παράσταση βασισμένη, εν μέρει, σε τέτοια τεκμήρια, είναι απολύτως λογικό να υπάρχει αντίδραση ειδικά από τους συγγενείς των θυμάτων: όταν όλα αυτά τα χρόνια αντιμετωπίζονται με σκωπτική διάθεση και ο πόνος τους απαξιώνεται, επόμενο είναι να βλέπουν σε μια τέτοια καλλιτεχνική προσπάθεια την ύβριν απέναντι στον νεκρό τους. Η χρήση του λόγου της 17Ν στη χώρα μας δεν ήταν ποτέ μεμονωμένη επιλογή μα κάτι πολύ διαδεδομένο. Το έργο το έχουμε ξαναδεί.
