Το σενάριο Grexit παραμένει το λιγότερο πιθανό
HUGO DIXON / REUTERS
(Πηγή : http://www.kathimerini.gr)
Η μεγάλη νίκη του ΣΥΡΙΖΑ στις προχθεσινές εκλογές έχουν φέρει πιο κοντά την Ελλάδα σε ένα σενάριο εξόδου της Ελλάδας από την Ευρωζώνη.
Αλλά το σενάριο ενός Grexit εξακολουθεί να μην είναι η πιο πιθανή εξέλιξη εφόσον υπάρχουν ακόμη πιθανότητες για να καταλήξει αυτό το ριζοσπαστικό αριστερό κόμμα σε μια συμφωνία με τους Ευρωπαίους πιστωτές, προκειμένου να αποφευχθεί μια εθνική χρεοκοπία. Απαραίτητη προϋπόθεση είναι να επιδείξουν ωριμότητα και οι δύο πλευρές.
Ο Αλέξης Τσίπρας, ηγέτης του ΣΥΡΙΖΑ, έχει δώσει μια σειρά υποσχέσεων που δεν θα έχει τη δυνατότητα να υλοποιήσει στα στενά όρια του δανειοδοτικού προγράμματος της χώρας. Επιδιώκει την αύξηση των συντάξεων και του κατώτατου μισθού στο άμεσο μέλλον, την επαναπρόσληψη δημοσίων υπαλλήλων, τη ματαίωση μέτρων για την απελευθέρωση της αγοράς εργασίας και τη μείωση των τεράστιων υποχρεώσεων της Αθήνας ως προς τα υπόλοιπα κράτη-μέλη της Ευρωζώνης. Το πρόβλημα είναι ότι οι πιστωτές της Ελλάδας, με τη Γερμανία να πρωτοστατεί, δεν θα είναι διατεθειμένοι να συνεχίσουν να δανείζουν στη χώρα εάν δεν σημειωθεί πρόοδος στις οικονομικές μεταρρυθμίσεις και δεν υπάρξει ισοσκελισμένος προϋπολογισμός.
Εάν όλες οι πλευρές λειτουργούσαν με γνώμονα τη λογική, τότε θα υπήρχε προοπτική για την επίτευξη ενός συμβιβασμού. Εξάλλου, η πλειονότητα των Ελλήνων πολιτών επιθυμούν να παραμείνει η χώρα εντός Ευρωζώνης. Ορθώς θεωρούν πως μια έξοδος από το ευρώ θα οδηγήσει τη χώρα στην παρακμή, όπου η εξαθλίωση και η πολιτική αντιπαλότητα θα αλληλοτροφοδοτούνται.
Παράλληλα, κανένας Ευρωπαίος ηγέτης δεν επιθυμεί την έξοδο της Ελλάδας από την Ευρωζώνη. Θα αποτελούσε μια τεράστια πολιτική αποτυχία, με κίνδυνο να αποχωρίσει η χώρα και από την Ευρωπαϊκή Ενωση και ίσως να εισχωρήσει στη σφαίρα επιρροής της Ρωσίας. Παρά τα προληπτικά μέτρα που ελήφθησαν τα τελευταία χρόνια εξακολουθεί να ελλοχεύει κίνδυνος μετάδοσης της κρίσης. H έξοδος της Ελλάδας από την Ευρωζώνη θα ήταν πρωτοφανές γεγονός, οι επιπτώσεις του οποίου δεν είναι δυνατόν να προβλεφθούν.
Ο ΣΥΡΙΖΑ έχει δεσμευτεί να καταργήσει το ολιγαρχικό καθεστώς που επικρατεί στην οικονομία και να παράξει τη φοροδιαφυγή. Εάν ο κ. Τσίπρας αποδείξει πως είναι αποφασισμένος να υλοποιήσει αυτές τις δεσμεύσεις, τότε θα κερδίσει κάποια εύνοια από τους Ευρωπαίους εταίρους. Το πρόβλημα είναι ότι θα δυσανασχετήσουν εάν ματαιώσει τις μεταρρυθμίσεις που έχουν πραγματοποιηθεί στην αγορά εργασίας – ένας από τους λίγους τομείς όπου έχει σημειωθεί κάποια πρόοδος μέσα στα τελευταία χρόνια.
Ενα ακόμη ανοικτό ερώτημα είναι πώς θα διαχειριστεί η κυβέρνηση τον προϋπολογισμό για το τρέχον οικονομικό έτος. Η εξερχόμενη κυβέρνηση δεν κατάφερε να καταλήξει σε συμφωνία με τους πιστωτές της χώρας. Ο ΣΥΡΙΖΑ αντιμετωπίζει ακόμη μεγαλύτερη πρόκληση καθώς τα φορολογικά έσοδα παρουσίασαν μεγάλη πτώση κατά τη προεκλογική περίοδο. Συν τοις άλλοις, ο κ. Τσίπρας κέρδισε τις εκλογές με ένα κυβερνητικό πρόγραμμα που περιλαμβάνει αύξηση των κρατικών δαπανών και όχι περικοπές.
Αλλά ακόμη και σε αυτό το κεφάλαιο υπάρχουν περιθώρια συμβιβασμού. Εάν ο κ. Τσίπρας επιδείξει καλές προθέσεις σε άλλους τομείς, οι Ευρωπαίοι θα μπορούσαν να συμφωνήσουν σε έκτακτα μέτρα στήριξης για το τρέχον οικονομικό έτος ώστε να αντιμετωπιστούν φαινόμενα υπερβολικής φτώχειας. Θα μπορούσαν, επίσης, να συμφωνήσουν η Ελλάδα να μην παρουσιάζει τα υψηλά πλεονάσματα που έχουν συμφωνηθεί σήμερα.
Βέβαια, όλα τα παραπάνω προϋποθέτουν μια «κωλοτούμπα» από τον κ. Τσίπρα, με πιθανό αποτέλεσμα να κατηγορηθεί για προδοσία από τους οπαδούς του ΣΥΡΙΖΑ. Δεν είναι ακόμη καθόλου ξεκάθαρο εάν είναι προετοιμασμένος για έναν τέτοιο πολιτικό ελιγμό.
Εάν, όμως, ο ηγέτης του ΣΥΡΙΖΑ δεν είναι προετοιμασμένος να καταλήξει σε συμβιβασμό, η Ελλάδα θα κηρύξει χρεοκοπία και θα αναγκαστεί να επιβάλει φραγμούς στην ελεύθερη κίνηση κεφαλαίων για να μην καταρρεύσουν οι τράπεζες.
Ειδάλλως, οι πολίτες της χώρας μπορεί να αναγκάσουν την κυβέρνηση να οπισθοδρομήσει από αυτή τη γραμμή, προσφέροντας μια τελευταία επιλογή για την παραμονή της χώρας στο ευρώ. Διαφορετικά, η δραχμή θα παρουσιαστεί στον ορίζοντα.
