Ραμπάτ: Η άγνωστη πρωτεύουσα του Μαρόκου
ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ ΜΑΝΔΡΑΚΟΥ
(Πηγή : http://www.kathimerini.gr/)
Εντονες εικόνες, μεθυστικές μυρωδιές, αυθεντικές γεύσεις... Ο Βόσνιος φωτογράφος Damir Sagolj ταξίδεψε στη λιγότερο γνωστή μαροκινή πόλη και μας τη συστήνει μέσα από ένα μοναδικό φωτογραφικό οδοιπορικό.
Για τους γνωρίζοντες και τους μυημένους, είναι το κρυμμένο διαμάντι του Μαρόκου. Τα τουριστικά λεωφορεία αποβιβάζουν καθημερινά κατά χιλιάδες τους επισκέπτες στο πολυφωτογραφημένο Μαρακές, στην αυτοκρατορική Φες και στην κοσμοπολίτικη Καζαμπλάνκα, όμως η παλιά πόλη του Ραμπάτ είναι η άθικτη όαση ηρεμίας της χώρας, που μέρα με τη μέρα κερδίζει συνεχώς έδαφος στα κιτάπια των tour-operators και των ψαγμένων ταξιδιωτών. Τη low profile πρωτεύουσα του Μαρόκου -μικρή και «μαζεμένη» σε μέγεθος, με τα δαιδαλώδη σοκάκια, την υπέροχη Μεντίνα και την εντυπωσιακή Κάσμπα-, που το 2012 η UNESCO ανακήρυξε Μνημείο Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς, ερωτεύτηκε με την πρώτη ματιά ο Βόσνιος φωτογράφος Damir Sagolj, συνεργάτης του πρακτορείου Reuters. Γοητευμένος από τα ζωντανά χρώματα, τις μεθυστικές μυρωδιές, αλλά κυρίως από την αυθεντικότητά της, σκιαγράφησε με ένα μοναδικό φωτογραφικό οδοιπορικό το πορτρέτο του ιστορικού κέντρου της.
Οχι τυχαία ίσως, Ραμπάτ στα αραβικά σημαίνει «καταφύγιο». Σε αντίθεση με άλλους «εξωτικούς» προορισμούς, ο μαζικός τουρισμός δεν έχει φτάσει ακόμα εδώ. Ασφαλώς αυτό έχει και τα καλά του. Γιατί από το Ραμπάτ απουσιάζουν οι κακόφημες φτωχογειτονιές και οι φορτικοί «κράχτες» της Φες και του Μαρακές. Τα τουριστικά μαγαζιά συνυπάρχουν ανάκατα με εκείνα που απευθύνονται στους ντόπιους, οι τιμές είναι σχετικά φιξ και τα «παζάρια» όχι τόσο διαδεδομένα. Στα σουκ (αγορές) οι ρυθμοί είναι χαλαροί και η ατμόσφαιρα φιλική. Βολτάρεις και παρεμπιπτόντως ψωνίζεις και κάτι. «Το “Κύριε, καλή τιμή για σένα” το άκουσα ελάχιστα. Και κάπως έτσι αγόρασα πράγματα που υπό άλλες συνθήκες θα προσπερνούσα, όπως τέσσερα ζευγάρια δερμάτινες παντόφλες σε χρώματα που δεν ταιριάζουν με κανένα από τα ρούχα μου», γράφει ο Sagolj.
Η Rue Des Consuls
Στην καρδιά της παλιάς πόλης οδηγεί από τα νότια η Rue des Consuls, που τον 17ο αιώνα συνέδεσε το όνομά της με το λευκό σκλαβοπάζαρο των Βερβέρων πειρατών. Εδώ κατέφταναν ξένοι διπλωμάτες για να «αγοράσουν» συμπατριώτες τους και να τους χαρίσουν στην ουσία την ελευθερία τους. Λέγεται μάλιστα πως ένας Γάλλος διπλωμάτης ήταν τόσο καλός σε αυτό, που οι τοπικοί άρχοντες των εκδίωξαν από τη χώρα γιατί τους... χαλούσε τη δουλειά. Αργότερα όλοι οι ξένοι διπλωμάτες υποχρεώθηκαν να ζουν σε ένα δρόμο αντί να κατοικούν διάσπαρτα στην πόλη και κάπως έτσι η Rue de Consuls πήρε το όνομα με το οποίο είναι γνωστή μέχρι σήμερα, αν και πλέον τα σπίτια ανήκουν ως επί το πλείστον σε ισχυρές οικογένειες εμπόρων.
Μάλλον δεν υπάρχει επισκέπτης που έχει καταφέρει να μη χαθεί στα δαιδαλώδη στενά της Μεντίνα. Ολοι οι δρόμοι οδηγούν στους πάγκους με τα μπαχαρικά, όμως η αγορά φημίζεται επίσης για τις δερμάτινες τσάντες και παπούτσια, για τα κοσμήματα, τα ξύλινα χειροποίητα έπιπλα και τα περίτεχνα μεταλλικά φωτιστικά της. Σύμφωνα με έναν τοπικό θρύλο, αν τεντώσεις καλά τα αυτιά σου, θα ακούσεις να αντηχούν ακόμα στα σοκάκια της Μεντίνα φωνές από τα νυχτομάγαζα του πάλαι ποτέ - ανάμνηση των καιρών που το πειρατικό χρήμα έρρεε άφθονο.
Τοπική κουζίνα
Το μεγαλύτερο «λάθος» που μπορεί να κάνει κανείς στην ιστορική συνοικία του Ραμπάτ είναι να... προσέχει τη διατροφή του.
Γι’ αυτό θα ξεκινήσει τη μέρα του με harsha, δηλαδή σιμιγδαλένιες τηγανίτες με βούτυρο και μέλι, ή amalou (τριμμένα αμύγδαλα, μέλι και λάδι argan), ενώ το μεσημέρι θα δοκιμάσει φρέσκο τηγανητό ψάρι ημέρας που θα συνοδεύσει με shlada (σαλάτα με ψιλοκομμένη ντομάτα, αγγούρι, κρεμμύδι, ξίδι, ελαιόλαδο), λουβιά και khubz (μαροκινό ψωμί). Θα γευτεί οπωσδήποτε tangia (ένα είδος παχύρρευστης σούπας με κρέας, λαχανικά και μπαχαρικά, σιγοβρασμένης για ώρες σε κεραμικό σκεύος) με μπόλικο ψωμί, θα ενδώσει σε μια μερίδα -ή και περισσότερες- τηγανητά αρνίσια μάγουλα, γλώσσα και μυαλό, σερβιρισμένα με ψιλοκομμένο κρεμμύδι, και θα κλείσει το γεύμα του με μυρωδάτο χαλβά. Και βέβαια, μέχρι να φύγει από την πόλη, θα πιει κάμποσα λίτρα πράσινο τσάι με μέντα, το αναζωογονητικό αφέψημα που λατρεύουν οι ντόπιοι.
Κάσμπα της Ουντάγια
Εκτός από τη Μεντίνα, το δεύτερο σήμα κατατεθέν του Ραμπάτ είναι η Κάσμπα της Ουντάγια, μια πόλη μέσα στην πόλη όπου ζουν σήμερα περίπου 2.000 άνθρωποι. Πρόκειται για το φρούριο που ανεγέρθηκε τον 12ο αιώνα από τη δυναστεία των Αλμοχάντ και σήμερα αποτελεί περιοχή αμιγούς κατοικίας. Η θέα στον Ατλαντικό από τα ψηλότερα σημεία της είναι εντυπωσιακή - αξίζει τον κόπο μια στάση στην υπέροχη ταράτσα του ξενοδοχείου «Oudaya», ενός κτιρίου του 1918, που έχει αριστοτεχνικά ανακαινιστεί και μετατραπεί σε ξενοδοχείο πολυτελείας. Συνεχίστε περπατώντας τα φιδωτά δρομάκια της Κάσμπα και αναζητήστε το Cafe Maure, ένα από τα δημοφιλέστερα σημεία συνάντησης της πόλης. Τα τραπεζάκια του, που τιμούν συστηματικά οι ντόπιοι, βλέπουν στο λιμάνι, ενώ σερβίρει εξαιρετικό τσάι μέντας και αμυγδαλωτά. Καθίστε αναπαυτικά και παραγγείλετε. Καθώς θα χαζεύετε τις φωτογραφίες της ημέρας στο smartphone σας, θυμηθείτε αυτό που λένε οι λάτρεις του Μαρόκου - και είναι πολλοί: ο μόνος κίνδυνος τελικά γι’ αυτόν που το επισκέπτεται είναι πως θα θέλει να μείνει εκεί για πάντα.
Μετάβαση
Από την Ελλάδα δεν υπάρχουν απευθείας πτήσεις για Μαρόκο. Συγχρόνως, αν και το Ραμπάτ έχει αεροδρόμιο, ο καλύτερος τρόπος για να το προσεγγίσετε είναι να πετάξετε προς τη δημοφιλέστερη Καζαμπλάνκα, που βρίσκεται σε απόσταση 100 χλμ. και εξυπηρετείται από περισσότερες διεθνείς εταιρείες. Από την Αθήνα θα φτάσετε στην Καζαμπλάνκα με τις ευρωπαϊκές αεροπορικές εταιρείες που πετούν... δυτικά, ήτοι με την Alitalia (www.alitalia.com), την Air France (www.airfrance.com) και την Iberia (www.iberia.com), μέσω Ρώμης, Παρισιού και Μαδρίτης αντίστοιχα.
Κάνοντας αναζήτηση για τα μέσα/τέλη Νοεμβρίου, μια καλή τιμή εισιτηρίου που θα πετύχετε είναι τα 340 ευρώ κατ’ άτομο, με φόρους, μετ’ επιστροφής, ενώ για την ίδια περίοδο, ψάχνοντας πτήσεις για το αεροδρόμιο του Ραμπάτ, θα ταξιδέψετε με την Air France μέσω Παρισιού με 398 ευρώ. Σε κάθε περίπτωση, καλό είναι να είστε προσεκτικοί στα δρομολόγια και στις ανταποκρίσεις που θα επιλέξετε, αφενός για να κάνετε μόνο μία ενδιάμεση στάση και αφετέρου για να μη χρειαστεί να περιμένετε στα αεροδρόμια πολλές ώρες. Για τη μεταφορά σας από/προς το αεροδρόμιο μπορείτε να συνεννοηθείτε με το ξενοδοχείο που θα επιλέξετε.
Διαμονή
Riad Dar El Kébira (1, Rue des Consuls, Impasse Belghazi, Ferrane Znaki, Medina, Τ/+212 5377 24906, www.darelkebira.com). Πολυτελές ξενοδοχείο με σπα στην καρδιά της Μεντίνα, στο οποίο θα απολαύσετε ζεστή φιλοξενία και αυθεντικό μαροκινό πρωινό. Aπό 99 ευρώ το δίκλινο.
Riad Dar Soufa (7 derb Souaff, Τ/+212 6731 94537). Μια όμορφη μαροκινή κατοικία, 20 λεπτά με τα πόδια από το κέντρο της πόλης. Ευρύχωρα δωμάτια, πλούσιο πρωινό και καλή σχέση ποιότητας-τιμής. Από 60 ευρώ το δίκλινο.
Riad L’Alcazar (4 Ιmpasse Benabdellah, Bab Laalou, Hassan, T/+212 6611 52991, www.lalcazar.com). Βρίσκεται στο κέντρο της πόλης, έχει μια φανταστική ταράτσα με θέα, χαμάμ, πολύ εξυπηρετικό προσωπικό και νόστιμο πρωινό. 120 ευρώ το δίκλινο.
Riad Oudaya (46 Rue Sidi Fateh, T/+212 5377 02392). Ομορφα διακοσμημένα δωμάτια, ζεστοί και φιλόξενοι κοινόχρηστοι χώροι, πισίνα και ταράτσα με θέα που μαγεύει και όπου σερβίρεται το πλούσιο πρωινό. Από 106 ευρώ το δίκλινο.
Για κρατήσεις που αφορούν τη διαμονή σας επισκεφθείτε τo:
www.booking.com
Καιρός
To Ραμπάτ βρίσκεται στη δυτική ακτή του Μαρόκου και βρέχεται από τον Ατλαντικό ωκεανό. Εχει ήπιο καιρό και αποτελεί ιδανικό προορισμό καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους. Το φθινόπωρο και την άνοιξη η μέση θερμοκρασία είναι 20-22 βαθμοί Κελσίου και μόνο τον Ιούλιο και τον Αύγουστο ανεβαίνει στους 26-27 βαθμούς την ημέρα για να πέσει στους 15-16 βαθμούς το βράδυ, λόγω του δροσερού αέρα που φέρνει ο Ατλαντικός. Ακόμη και οι χειμώνες του Ραμπάτ είναι ευχάριστοι, καθώς πολύ σπάνια θα πέσει η θερμοκρασία κάτω από τους 8 βαθμούς Κελσίου, ενώ συνήθως είναι γύρω στους 17 με 18.