Σύνοδος Κορυφής Ελλάδος-Τουρκίας στην Αθήνα: Μια σύνοδος που μπορεί να κρύβει προβλήματα
Του Σάββα Καλεντερίδη
Μακάρι οι πολιτικοί και οι διπλωμάτες που σχεδίασαν και αποφάσισαν τη Σύνοδο Κορυφής της Αθήνας μεταξύ Ελλάδος και Τουρκίας, στις 5-6 Δεκεμβρίου, να έλαβαν όλα εκείνα τα απαραίτητα μέτρα που θα αποτρέψουν την ακύρωση των όποιων αποτελεσμάτων της Συνόδου Κορυφής του Καΐρου και και της δυναμικής που τείνει να αναπτυχθεί μεταξύ Ελλάδος-Κύπρου-Αιγύπτου.
Αν και το έχουμε ξαναγράψει αρκετές φορές σ’ αυτήν εδώ τη στήλη, ακριβώς επειδή είναι εξαιρετικά κρίσιμη η γεωπολιτική συγκυρία, είμαστε υποχρεωμένοι να το επαναλάβουμε για άλλη μια φορά.
Τα σύνορα, οι επιρροές και οι γεωπολιτικές ισορροπίες που χαράχτηκαν με βάση τη συμφωνία Sykes-Pikot και τις επακολουθείσασες συμφωνίες, με κυριότερη για τον Ελληνισμό και τα ελληνοτουρκικά τη Συνθήκη της Λωζάννης, έναν αιώνα μετά τίθενται σε σκληρότατη δοκιμασία και θα πρέπει να παρακολουθούμε κάθε λεπτό τις εξελίξεις στην περιοχή της Μεσοποταμίας, της Μέσης Ανατολής και της Αν. Μεσογείου, γιατί αυτές -ούτως ή άλλως- θα επηρεάσουν τον τρόπο με τον οποίο θα συνεχίσει να υφίσταται ως κράτος κυρίως η Κύπρος αλλά και η Ελλάδα.
Επίσης, το έχουμε ξαναγράψει ότι η πορεία των εξελίξεων στα ζητήματα που σχετίζονται με τον τρόπο της οριοθέτησης της κυπριακής ΑΟΖ αλλά και την εκμετάλλευση των ενεργειακών αποθεμάτων της, σε συνδυασμό με την πορεία του ζητήματος των διεθνών διαγωνισμών για την εκμετάλλευση των ενεργειακών αποθεμάτων στο Ιόνιο και τη θάλασσα νοτίως της Κρήτης (Λιβυκό Πέλαγος), θα επηρεάσει και τον τρόπο με τον οποίο θα καταλήξει το κομβικό ζήτημα της οριοθέτησης της υφαλοκρηπίδας στο Αιγαίο, το οποίο, σύμφωνα με την επίσημη θέση του ελληνικού υπουργείου Εξωτερικών, είναι το μόνο πρόβλημα που αναγνωρίζουμε ότι υφίσταται μεταξύ της Ελλάδος και της Τουρκίας. Ολα τα άλλα είναι παράλογες -πλην όμως υπαρκτές- διεκδικήσεις της Τουρκίας.
Δεν πρέπει δε να λησμονεί κανείς αρμόδιος ή μη ότι σε περίπτωση που έχει αίσιο τέλος η πορεία των εξελίξεων στην Ανατολική Μεσόγειο, το Ιόνιο και κυρίως το Λιβυκό πέλαγος, η Τουρκία θα είναι μια απομονωμένη χώρα, η μόνη από δέκα χώρες της Ανατολικής Μεσογείου που αρνείται την εφαρμογή του διεθνούς δικαίου. Αυτό θα επιτρέψει στην Ελλάδα να χειριστεί από θέσεως ισχύος το κομβικό και φλέγον ζήτημα της οριοθέτησης της υφαλοκρηπίδας του Αιγαίου.
Για όσους αποπειραθούν να μας υπενθυμίσουν ότι η Τουρκία δεν έχει υπογράψει τη Σύμβαση για το Διεθνές Δίκαιο των Θαλασσών, έχουμε να πούμε ότι υπάρχει και το εθιμικό διεθνές δίκαιο, που δεν χρειάζεται υπογραφές.
Επιστρέφοντας στα της οριοθέτησης και εκμετάλλευσης των θαλασσίων ζωνών, η πολιτική που ακολουθούν η Λευκωσία και η Αθήνα στηρίζεται στο διεθνές δίκαιο των θαλασσών, κάτι που σε γενικές γραμμές αποδέχονται και οι χώρες που γειτνιάζουν με τις ελληνικές θάλασσες.
Η Τουρκία, από την πλευρά της, αρνείται να δεχτεί την εφαρμογή του διεθνούς δικαίου, θέλοντας να επιβάλει τους δικούς της όρους. Μέχρι στιγμής καμία χώρα δεν έχει αποδεχτεί τις τουρκικές θέσεις, τις οποίες η Αγκυρα θέλει να επιβάλει σε Λευκωσία και Αθήνα, κυρίως μέσω της συγκαλυμμένης ή μη απειλής χρήσης βίας. Οι κρίσεις του 1987 και του 1996 (Ιμια) είναι χαρακτηριστικό παράδειγμα προς συνεχή μελέτη και εξαγωγή συμπερασμάτων.
Και ερχόμαστε τώρα στο... καυτό θέμα της διαχείρισης των τωρινών και των... μελλοντικών συγκαλυμμένων ή μη απειλών αλλά και προκλητικών ενεργειών της Τουρκίας προς Κύπρο και Ελλάδα, εν όψει και της επικείμενης συνόδου του Ανωτάτου Συμβουλίου Συνεργασίας Ελλάδας - Τουρκίας τον Δεκέμβριο στην Αθήνα.
Οσον αφορά την πραγματοποίηση της συγκεκριμένης συνόδου, έχουν εκφραστεί εύλογα ερωτηματικά και ενστάσεις για τα μηνύματα που θα εκπέμψει μια τέτοια σύνοδος, τη στιγμή που η Τουρκία παραβιάζει βάρβαρα και πειρατικά την ΑΟΖ της Κύπρου, ενώ βοά η ανθρωπότητα για τη στήριξη που παρέχει το τουρκικό κράτος στους τζιχαντιστές και την Αλ Νούσρα - Αλ Κάιντα.
Επίσης, θα πρέπει να απασχολήσει τους αρμοδίους και το πώς θα επηρεάσει η εν λόγω σύνοδος την αξιοπιστία της χώρας, κυρίως όσον αφορά την επιδιωκόμενη συνεργασία με την Αίγυπτο, με κορυφαίο θέμα την οριοθέτηση της ΑΟΖ. Πώς δηλαδή θα ερμηνεύσει ο πρόεδρος της Αιγύπτου Σίσι τις φωτογραφίες και τα χαμόγελα του Νταβούτογλου με τους Ελληνες επισήμους, λίγες ημέρες μετά την τριμερή του Καΐρου και την ίδια στιγμή που η Τουρκία συνεχίζει να καθυβρίζει τον ίδιο δημοσίως και διεθνώς και να υποστηρίζει και να εξοπλίζει ισλαμιστές τρομοκράτες που προκαλούν τον θάνατο δεκάδων αμάχων στην Αίγυπτο.
Τέλος, λόγω χώρου, το θέμα της διαχείρισης του διεθνούς πλέον προβλήματος που ακούει στο όνομα Τουρκία και των συγκαλυμμένων ή μη απειλών της εναντίον της Κύπρου και της Ελλάδος, στο άρθρο μας της Κυριακής.
Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα "δημοκρατία"
