Νέες διαπραγματεύσεις για Οτσαλάν και PΚΚ
Η κυβέρνηση Ερντογάν αναζητεί όρους ώστε οι Κούρδοι να καταθέσουν τα όπλα
The Guardian
(Πηγή : http://news.kathimerini.gr)
Αν αναζητεί κανείς λόγους για να ατενίσει με κάποια έστω αισιοδοξία το νέο έτος, μπορεί να στραφεί προς την Τουρκία, όπου το περασμένο Σαββατοκύριακο επιβεβαιώθηκαν οι πληροφορίες περί νέων διαπραγματεύσεων μεταξύ της τοπικής κυβέρνησης και του φυλακισμένου ηγέτη των Κούρδων αυτονομιστών, Αμπντουλάχ Οτσαλάν.
Σύμφωνα, μάλιστα, με όσα διαρρέουν από το περιβάλλον του Τούρκου πρωθυπουργού Ταγίπ Ερντογάν, οι συνομιλίες έχουν αισίως επικεντρωθεί στις προϋποθέσεις υπό τις οποίες το Εργατικό Κόμμα του Κουρδιστάν (PKK) θα κατέθετε τα όπλα. Ακόμα και μια μικρή ελπίδα τερματισμού αυτής της διένεξης που έχει στοιχίσει τη ζωή περισσοτέρων των 40.000 ανθρώπων είναι καλοδεχούμενη, πόσο μάλλον όταν τους τελευταίους δεκαοκτώ μήνες η έξαρση της βίας ήταν τέτοια, που ξύπνησε αναμνήσεις από την περίοδο προ της σύλληψης Οτσαλάν από τις τουρκικές ειδικές δυνάμεις το 1999.
Προς το παρόν, πάντως, τουλάχιστον δύο σοβαρά ερωτήματα παραμένουν αναπάντητα. Το πρώτο σχετίζεται με το εύρος επιρροής του Οτσαλάν επί των Κούρδων ενόπλων. Μέχρι το 1999 ήταν ο αδιαμφισβήτητος αρχηγός του PKK. Eκτοτε, ωστόσο, κρατείται υπό συνθήκες απόλυτης απομόνωσης σε νήσο της Θάλασσας του Μαρμαρά. Σύμφωνα δε με τους δικηγόρους του, ο άλλοτε ισχυρός άνδρας του κουρδικού αυτονομιστικού κινήματος δεν έχει καν πρόσβαση σε ένα τηλέφωνο. Παράλληλα, παραμένει άγνωστο κατά πόσον αντιλαμβάνεται τις ριζικές αλλαγές που έχουν υποστεί τα τελευταία δεκατέσσερα χρόνια τόσο το PKK όσο και οι θυγατρικές του οργανώσεις. Ακόμα και αν καταλήξει σε συμφωνία με την τουρκική κυβέρνηση, είναι σε θέση να την επιβάλει στους μαχητές του PKK που εφορμούν εναντίον θέσεων του τουρκικού στρατού από το όρος Κιαντίλ του βορείου Ιράκ;
Γράφοντας στην τουρκική εφημερίδα Zaman τον περασμένο Νοέμβριο, ο έγκριτος αναλυτής Εμρέ Ουσλού εξέφρασε την άποψη ότι η επιρροή του Οτσαλάν στη σημερινή ηγεσία του PKK στο Κιαντίλ και στον στρατιωτικό βραχίονα του κόμματος είναι μηδαμινή. Σύμφωνα με τον Ουσλού, μόνο αν ο Οτσαλάν εξασφαλίσει ουσιαστικές παραχωρήσεις από την τουρκική κυβέρνηση έχει βάσιμες ελπίδες να εδραιωθεί ξανά ως ηγέτης του PKK.
Στις αρχές του περασμένου μήνα, πάντως, ο Οτσαλάν απέδειξε κατά τρόπο πειστικό ότι ελέγχει απόλυτα τους φυλακισμένους μαχητές του κόμματος. Εκατοντάδες μαχητές πραγματοποιούσαν απεργία πείνας απαιτώντας, μεταξύ άλλων, καλύτερες συνθήκες διαβίωσης στις φυλακές. Ο Οτσαλάν έστειλε μήνυμα μέσω του αδελφού του πως η κινητοποίηση πρέπει να τερματιστεί και οι φυλακισμένοι μαχητές υπάκουσαν ευθύς αμέσως.
Σε αντίθεση με τον κ. Ουσλού, ο καθηγητής του Οικονομικού Πανεπιστημίου της Αγκυρας και πρώην αξιωματικός του τουρκικού στρατού, Νιχάτ Αλί Οζκάν, είναι πεπεισμένος πως ο Οτσαλάν ελέγχει απόλυτα το PKK. Μπορεί ο κ. Οζκάν, ο οποίος είναι συγγραφέας βιβλίου με θέμα το PKK, να μην αμφισβητεί την ισχύ Οτσάλαν, δεν είναι όμως το ίδιο σίγουρος όσον αφορά την ουσία των διαπραγματεύσεων. «Ο Ερντογάν επιθυμεί να διαχειριστεί το πρόβλημα και να κερδίσει χρόνο, ενώ ο Οτσαλάν επιδιώκει χειροπιαστές παραχωρήσεις», λέει.
Ο Τούρκος πρωθυπουργός έχει πολλούς και καλούς λόγους να δείχνει ότι διατηρεί διόδους επικοινωνίας με το PKK. Την προσεχή διετία το Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης, του οποίου ηγείται, θα κληθεί να δώσει μάχες σε επίπεδο τοπικών και προεδρικών εκλογών. Το κυβερνών κόμμα είναι αποδυναμωμένο σε σύγκριση με πέρυσι και στο νοτιοανατολικό τμήμα της Τουρκίας θα κληθεί να ανταγωνιστεί για ψήφους με φίλα προσκείμενες προς το PKK παρατάξεις.
Είναι γεγονός ότι από τη στιγμή που αναδείχθηκε πρωθυπουργός μέχρι σήμερα, ο κ. Ερντογάν έχει παραχωρήσει περισσότερες ελευθερίες στους Κούρδους από οποιονδήποτε άλλο Τούρκο ηγέτη. Το PKK, ωστόσο, διαμαρτύρεται ότι το διαπραγματευτικό επιτελείο της κυβέρνησης Ερντογάν δεν έχει εξουσιοδοτηθεί προκειμένου να συζητήσει τα ζητήματα της συνταγματικής μεταρρύθμισης και της κουρδικής αυτονομίας. Δεδομένου ότι η τουρκική κοινή γνώμη παραμένει αντίθετη στην προοπτική οποιασδήποτε ουσιαστικής παραχώρησης στους Κούρδους, η αναμονή για κάποια θετική εξέλιξη προβλέπεται μεγάλη.
