Γερμανικό «θαύμα» σε μόλις 10 χρόνια
Πώς το ποδόσφαιρο της χώρας μετετράπη από «πάντσερ» σε καλοκουρδισμένη Πόρσε
The New York Times
(Πηγή : http://news.kathimerini.gr)
Η αναγέννηση του γερμανικού ποδοσφαίρου ξεκίνησε, όπως και η οικονομική ανάκαμψη της χώρας, ύστερα από μια μακρά περίοδο τελμάτωσης εν μέσω προφητειών περί κινδύνου απαξίωσής του.
Ο ασθενής της Ευρώπης, όπως ήταν γνωστή η Γερμανία πριν από μια δεκαετία, θα μπορούσε να είχε αποκληθεί τότε και ο ασθενής του ποδοσφαίρου. Μετά όμως ένα καταστροφικό Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα το 2000, όταν η παραδοσιακή ευρωπαϊκή ποδοσφαιρική υπερδύναμη δεν πήρε ούτε μία νίκη και πέτυχε μόλις ένα γκολ, ανέλαβε η κλασική γερμανική δυναμική που λύνει προβλήματα και διορθώνει τα πράγματα.
Ενώ η κυβέρνηση χαλάρωνε την εργασιακή νομοθεσία για να λαδώσει μια οικονομία που έτριζε επικίνδυνα, η κοινωνία που είναι γνωστή για την εκμάθηση δεξιοτήτων και την αυτοβελτίωσή της άρχισε μεθοδικά να αναπτύσσει το ταλέντο των νέων στο δημοφιλέστερο άθλημα στον κόσμο.
Σε λιγότερο από μια δεκαετία η Γερμανία επένδυσε σχεδόν 700 εκατομμύρια ευρώ στα προγράμματα για νέους ποδοσφαιριστές, με ακαδημίες που ανήκουν στις επαγγελματικές ομάδες και με προπονητικά κέντρα που επιβλέπει η ποδοσφαιρική ομοσπονδία της χώρας. Τα προγράμματα αποδεικνύουν τη μακρόπνοη στρατηγική και τους σημαντικούς πόρους που βρίσκονται πίσω από την ηγετική ανέλιξη της Γερμανίας σε μια θέση σε μια ήπειρο που ταλαιπωρείται, κάποτε μάλιστα και εξαιτίας της Γερμανίας.
«Οταν οι Γερμανοί αποφασίσουν να αλλάξουν, να αναδιοργανωθούν, το κάνουν» λέει ο Εμάνουελ Χέμπερτ, ειδικός στην ποδοσφαιρική βιομηχανία της εταιρείας συμβούλων Α.Τ. Κίρνι. «Ετσι έγινε με το εργατικό δίκαιο, έτσι έγινε και με το ποδόσφαιρο, όπου άλλαξαν το μοντέλο τους και είχαν πολύ θετικά αποτελέσματα».
Τα προϊόντα του νέου συστήματος «παραγωγής» ποδοσφαιριστών εντυπωσίασαν στη φετινή σεζόν. Οι Γερμανοί εκπροσωπήθηκαν από επτά ομάδες στα κύπελλα Ευρώπης και για πρώτη φορά προκρίθηκαν και οι επτά στον επόμενο γύρο. Οι τρεις ομάδες στο Τσάμπιονς Λιγκ, η Μπάγερν, η Ντόρτμουντ και η Σάλκε τερμάτισαν όλες πρώτες στον όμιλό τους. Λιγότερο εμφανές αλλά εξίσου σημαντικό είναι όμως το βάθος και η ισορροπία στο γερμανικό ποδόσφαιρο. Οι ομάδες από τις μεσαίου μεγέθους πόλεις του Λεβερκούζεν (160.000 κάτοικοι) και του Μενχενγκλάντμπαχ (260.000) ήταν μεταξύ των τεσσάρων που προκρίθηκαν από τους ομίλους του Γιουρόπα Λιγκ.
Το γερμανικό πρωτάθλημα άρπαξε την ευκαιρία προόδου την ώρα που πολλοί σύλλογοι σε χώρες σε κρίση όπως η Ισπανία και η Ιταλία δεν έχουν καταφέρει να λύσουν τα προβλήματα των μεγάλων χρεών και των παλιών γηπέδων σε κακή κατάσταση. Π.χ. η Βαλένθια άρχισε τη σεζόν με ένα μισοτελειωμένο γήπεδο και χωρίς χορηγό στη φανέλα της.
Οι γερμανικές ομάδες «ετοιμάζονται για μια εποχή κυριαρχίας τους στην Ευρώπη» είπε ο κ. Χέμπερτ. «Η εποχή του γερμανικού πρωταθλήματος έρχεται».
Ενώ οι αναλυτές του αγγλικού ποδοσφαίρου γκρινιάζουν για τη μεγάλη παρουσία ξένων μισθοφόρων που αφήνουν εκτός ομάδων τα εγχώρια ταλέντα, οι γερμανικές ομάδες έχουν αυξήσει το ποσοστό Γερμανών στα ρόστερ τους. Την ίδια στιγμή έχουν ξεπεράσει το στερεότυπο του «κακού» αλλά αποτελεσματικού παιχνιδιού ώστε σήμερα οι αντίπαλοί τους να τους συγκρίνουν ευκολότερα με καλορυθμισμένες Πόρσε παρά με θορυβώδη άρματα Πάντσερ. «Δεν πρόκειται πλέον γι' αυτό το ξύλινο, βαρετό ποδόσφαιρο» λέει ο Χορστ Χελντ, γενικός διευθυντής στη Σάλκε.
Οι γερμανικές ομάδες συνεισφέρουν πλέον στη βελτίωση της εικόνας της Γερμανίας στο εξωτερικό, ενώ τα ταλέντα στη χώρα ανατρέφονται με τις ιδανικές προπονητικές και επιστημονικές συνθήκες για να παίξουν σε γήπεδα τελευταίας τεχνολογίας. Σήμερα η Μπουντεσλίγκα είναι γεμάτη από εγχώριους αστέρες όπως ο 23χρονος Μάρκο Ρόις της Ντόρτμουντ, ο 22χρονος Αντρέ Σούρλε της Λεβερκούζεν και ο 23χρονος Τόμας Μίλερ της Μπάγερν.
Βλέποντας την πρόοδο του γερμανικού ποδοσφαίρου, ο διευθυντής των ακαδημιών της Σάλκε, Μπόντο Μένζε λέει με την τευτονική θετική απαισιοδοξία: «Δεν μπορούμε τώρα να χαλαρώσουμε. Στην επιτυχία κάνει κανείς τα μεγαλύτερα σφάλματα».
Ανάπτυξη, θέαμα, συμφωνίες, κέρδη
Κατά την προετοιμασία για το Παγκόσμιο Κύπελλο του 2006 που φιλοξένησε, η Γερμανία επένδυσε περί τα 1,35 δισ. ευρώ σε καινούργια και ανακαινισμένα γήπεδα, βοηθώντας έτσι τις γερμανικές ομάδες να σημειώσουν νέο ρεκόρ με συνολικά 13,8 εκατ. θεατές την περασμένη σεζόν. Το άθλημα μπήκε σε κύκλο ανάπτυξης όπου το καλύτερο θέαμα οδήγησε σε βελτιωμένες συμφωνίες για τα τηλεοπτικά δικαιώματα, που με τη σειρά τους έφεραν περισσότερο χρήμα για να χρησιμοποιηθεί για την ανάπτυξη νέων ταλέντων.
«Αυτό που βιώνουμε σήμερα είναι απίστευτο» είπε ο διευθυντής της Ντόρτμουντ, Χανς Γιόακιμ Βάτσκε στα μέλη του συλλόγου τον Νοέμβριο, αναφερόμενος στην άνοδο των εσόδων κατά 40% σε ένα χρόνο, φτάνοντας τα 215,2 εκατ. ευρώ. «Θέλουμε να έχουμε τη μέγιστη αθλητική επιτυχία βασισμένη σε στέρεα οικονομικά θεμέλια, χωρίς να δημιουργούμε ούτε ένα ευρώ χρέους» πρόσθεσε.
«Οι σύλλογοι έχουν πάρει το μάθημά τους. Είμαστε πλέον σε θέση να πληρώνουμε καλούς μισθούς εκεί που πολλές άλλες χώρες δε μπορούν πια» λέει ο κ. Χελντ, της Σάλκε. Η ομάδα του Γκελζενκίρχεν έχει χορηγό τη ζυθοποιία Βέλτινς, που χάρη στην οικονομική άνθηση της χώρας διαθέτει περισσότερα χρήματα για χορηγίες. Αντίστοιχα οι Γερμανοί φίλαθλοι έχουν πιο πολύ χρήμα για εισιτήρια και αναμνηστικά των ομάδων τους.
Το αποκορύφωμα για τη χώρα θα ήταν η κατάκτηση ενός Παγκοσμίου Κυπέλλου. Ωστόσο από το 1990, που η Δυτική Γερμανία αναδείχθηκε παγκόσμια πρωταθλήτρια και έγινε η ένωσή της με την Ανατολική, δεν έχει ξαναφτάσει στον παγκόσμιο θρόνο. Τυχόν παταγώδης αποτυχία της οικοδέσποινας Γερμανίας το 2006 θα σήμαινε καταστροφή για το ποδόσφαιρό της, κάτι που ένωσε όλες τις ποδοσφαιρικές δυνάμεις στη χώρα.
Ετσι η Μπουντεσλίγκα έκανε τις ακαδημίες υποχρεωτικές για τις ομάδες, και μάλιστα με προπονητές πλήρους απασχόλησης. Οι ομάδες έστρεψαν το βλέμμα σε γειτονικές χώρες και πήραν ιδέες από τις ακαδημίες της Γαλλίας και του Αγιαξ. «Κοιτάξαμε πέρα από τον φράχτη για έμπνευση, αλλά με τη δική μας προσέγγιση και έμφαση» λέει ο Μπόντο Μένζε, διευθυντής του συστημάτων ακαδημιών της Σάλκε.
Οι Γερμανοί επέβαλαν συστηματικούς ποιοτικούς ελέγχους. Η έμφαση της χώρας στην κοινωνική δικαιοσύνη αντανακλάται στο ταμείο αλληλεγγύης, που παρέχει κεφάλαια σε φτωχότερους συλλόγους με καλές ποδοσφαιρικές ακαδημίες για να πληρώσουν για τους προπονητές και τις εγκαταστάσεις τους.
Επιπλέον η γερμανική ομοσπονδία διαθέτει το δικό της πρόγραμμα που στόχο έχει την ευρύτερη ανίχνευση νεότερων ταλέντων, με 366 κέντρα ανά τη χώρα και 1.000 προπονητές που δουλεύουν με περίπου 25.000 αγόρια και κορίτσια, με ετήσιο κόστος τα 10 εκατ. ευρώ τουλάχιστον.
