Η ελληνική ιδιομορφία
Tου Κωστα Iορδανιδη
(Πηγή : http://news.kathimerini.gr)
Το ελληνικό πολιτικό σύστημα, πρωτίστως η κυβέρνηση, έχει οδηγηθεί σε πλήρες αδιέξοδο. Ανεξαρτήτως της ορθότητος της βασικής επιλογής για την αντιμετώπιση του δημοσιονομικού προβλήματος της χώρας και την αναδιάρθρωση της οικονομίας, η όποια ελληνική κυβέρνηση όφειλε να ενεργήσει με τρόπο ριζοσπαστικό, επαναστατικό.
Θεωρητικά εύκολα συμφωνεί κανείς με την ως άνω διαπίστωση. Αλλά στην πράξη, ενέργεια της μορφής αυτής είναι ανέφικτη σε πρακτικό επίπεδο εάν δεν υπάρχει κοινωνική ομάδα συμφερόντων που να προσβλέπει σε μία τέτοια αλλαγή.
Η παραμονή της Ελλάδος στη Ζώνη του Ευρώ έχει την υποστήριξη της πλειοψηφίας των πολιτών, τουλάχιστον μέχρι στιγμής. Αλλά η υποστήριξη αυτή είναι εν πολλοίς παθητική. Προκύπτει από τον φόβο του αγνώστου, την αγωνία διακοπής καταβολής μισθών και συντάξεων.
Από την άλλη πλευρά ο επιχειρηματικός κόσμος είναι διαιρεμένος, διότι η μείωση της αγοραστικής δυνατότητος των πολιτών, η έλλειψη ρευστότητος στην αγορά, είχαν ως αποτέλεσμα το κλείσιμο πολλών μικρών επιχειρήσεων. Ενώ η προώθηση μεταρρυθμίσεων στο ανώτερο οικονομικό κατεστημένο θα αναιρέσει τις «προνομιακές σχέσεις», που έχουν διαμορφωθεί υπό συνθήκες αδιαφανείας και διαρκούς συναλλαγής.
Τέλος, οι πάσης φύσεως θεωρητικοί υποστηρικτές του εκσυγχρονισμού διεκτραγωδούν με τρόπο απαξιωτικό την ελληνική κοινωνία ως απροσάρμοστη ως προς τα ευρωπαϊκώς ισχύοντα, δημιουργώντας προϋποθέσεις διχασμού.
Ιστορικώς επίσης προσπάθειες εκσυγχρονισμού στη χώρα μας συνδυάσθηκαν με έξαρση της διαφθοράς. Η τελευταία κυβέρνηση του Ελευθερίου Βενιζέλου κατέρρευσε κάτω από τη γενική κατακραυγή «έξω οι κλέφτες», ενώ οι ευρωπαϊστές της κυβερνήσεως του κ. Κώστα Σημίτη συνδέθηκαν με τη διαπλοκή.
Πέραν τούτου η εκ των άνω επιβολή λύσεων επαναστατικών προϋποθέτει την ύπαρξη μιας κάποιας παραδόσεως, που δεν διαθέτει η Ελλάς και όχι μόνον. Παράδοση θεσμοθετήσεως επαναστατικών λύσεων εκ των άνω διαθέτει πρωτίστως η Μεγάλη Βρετανία, όπου μια ανερχόμενη τάξη επιβάλλει ριζοσπαστικές αλλαγές άλλοτε στον μονάρχη και άλλοτε στην κοινωνία.
Αυτό συνέβη με τη Magna Charta, που επέβαλαν οι βαρώνοι στον Ιωάννη τον Ακτήμονα, με την Ενδοξη Επανάσταση των Ουίγων, που επέβαλαν τη δυναστεία του Αννοβέρου και εξεδίωξαν τους Στιούαρτ, και τέλος με τη Μάργκαρετ Θάτσερ που συνέτριψε το συνδικαλιστικό και το παλαιό επιχειρηματικό κατεστημένο. Σε όλες τις περιπτώσεις υπήρχε πάντα μία τάξη ανερχόμενη, με διακριτά συμφέροντα, επέβαλε τις αλλαγές, δημιουργώντας νέα δυναμική, που για μεγάλο χρονικό διάστημα είχε ευεργετικά αποτελέσματα, δίχως να υπονομεύονται οι βασικές συντεταγμένες του καθεστώτος.
Αντίθετα στην Ελλάδα η ριζοσπαστικοποίηση των πολιτών μεθοδευόταν από μια ολιγαρχία, που προωθούσε τα εφήμερα συμφέροντά της και ως εκ τούτου η δυναμική ήταν μικράς διαρκείας, διότι απλούστατα ουδέποτε διαμορφώθηκε κατεστημένο με αίσθηση αποστολής και με συνείδηση δικαιωμάτων αλλά και υποχρεώσεων. Χώρα αυτοδημιουργήτων η Ελλάς υφίσταται τις συνέπειες αυτής της ιδιομορφίας. Εχει κανείς την αίσθηση ότι το πολιτικό σύστημα απλώς σκιαμαχεί για μια φορά ακόμη, έως ότου οδηγηθεί στην οριστική κατάρρευσή του.