Η σκακιέρα των Βαλκανίων
ΣΤΑΥΡΟΣ ΤΖΙΜΑΣ
(Πηγή : http://www.kathimerini.gr/)Το μικροσκοπικό κράτος του Μαυροβουνίου, το μικρότερο στα Βαλκάνια, είναι πλέον το 29ο μέλος του ΝΑΤΟ. Τον περασμένο μήνα η αμερικανική Γερουσία ψήφισε με μεγάλη πλειοψηφία υπέρ της προσχώρησής του στη Βορειοατλαντική Συμμαχία και στις αρχές της εβδομάδας ο πρόεδρος Τραμπ υπέγραψε την επικύρωση του σχετικού πρωτοκόλλου.
Εγινε έτσι το τρίτο κράτος, μετά τη Σλοβενία και την Κροατία, μετά την κατάρρευση της Γιουγκοσλαβίας, που εντάσσεται στο ΝΑΤΟ. Μολονότι λιλιπούτειο, το Μαυροβούνιο αποτέλεσε μήλον της Εριδος μεταξύ Δύσης και Ρωσίας, στον «πόλεμο» επιρροής στα δυτικά Βαλκάνια λόγω της γεωστρατηγικής του θέσης και τελικά δέθηκε στο άρμα του ΝΑΤΟ. Οι Ρώσοι το προόριζαν ως το «μάτι» τους στην Αδριατική και μάλιστα πίεζαν την πολιτική του ηγεσία να τους παραχωρήσει έναντι ενοικίου ναυτική βάση για τον ελλιμενισμό μονάδων του πολεμικού στόλου τους στη Μεσόγειο. Παράλληλα έχουν επενδύσει τεράστια ποσά σε ακίνητα και τροφοδοτούν τη βιομηχανία του τουρισμού και του τζόγου με εκατοντάδες χιλιάδες πελάτες κάθε χρόνο – ήταν γι’ αυτούς το «ρωσικό Μόντε Κάρλο» στη Μεσόγειο.
Ολα αυτά δεν περνούσαν απαρατήρητα από τους Δυτικούς που ήθελαν –και τελικά πέτυχαν– να θέσουν υπό την «ομπρέλα» τους το Μαυροβούνιο ώστε να θωρακίσουν τα δυτικά Βαλκάνια και να αποτρέψουν την επέκταση της ρωσικής επιρροής στα παράλια της Αδριατικής, δημιουργώντας προστατευτικό νατοϊκό «τείχος» από κράτη-μέλη τους, δηλαδή τη Σλοβενία, την Κροατία, την Αλβανία, και τώρα πλέον και το Μαυροβούνιο. Το παιχνίδι της επιρροής δείχνει να αγριεύει στα Βαλκάνια, με τη Ρωσία να προσπαθεί να επανακάμψει εκμεταλλευόμενη το κενό από την υποχώρηση της αμερικανικής ισχύος στην περιοχή και την εσωστρέφεια της Ε.Ε. Το δίχτυ προστασίας που άπλωσαν οι δυτικοί μετά την κατάρρευση της ΕΣΣΔ πρώτα και της Γιουγκοσλαβίας στη συνέχεια σε παλιά και νέα κράτη, χαλαρώνει και η Μόσχα επιχειρεί να το ξηλώσει χρησιμοποιώντας ως προγεφύρωμα τη Σερβία και επιδιώκοντας να αποκτήσει ερείσματα στη Βοσνία-Ερζεγοβίνη αλλά και στην ΠΓΔΜ όπου φλερτάρει ανοικτά με τον Νίκολα Γκρούεφσκι.
Μολονότι αυτή η αντιπαράθεση δεν έχει λάβει (ακόμα) ψυχροπολεμικά χαρακτηριστικά, χρησιμοποιούνται, υπογείως, θεμιτά και αθέμιτα μέσα, κάποια εκ των οποίων υβριδικά, όπως η δημιουργία από τη Ρωσία, στα μετόπισθεν της πρώτης γραμμής νατοϊκής άμυνας (Ρουμανία, Βουλγαρία), γιγαντιαίας βάσης επισήμως με σκοπό τη «συνδρομή σε φυσικές καταστροφές», την οποία όμως οι δυτικοί θεωρούν καθαρά στρατιωτική στην πόλη Νις της νότιας Σερβίας. Μέχρι και σε συλλήψεις για σχέδιο υποκίνησης από τη Μόσχα πραξικοπήματος με σκοπό την ανατροπή του φιλοδυτικού προέδρου Μίλο Τζουγκάνοβιτς, ώστε να αποτραπεί η ένταξη του Μαυροβουνίου στο ΝΑΤΟ προχώρησαν οι Αρχές στην Ποντγκόριτσα, ενώ πολύς λόγος έγινε διεθνώς, αλλά και στο εσωτερικό της χώρας, για ρωσική ανάμειξη στις πρόσφατες προεδρικές και βουλευτικές εκλογές της Βουλγαρίας.