Εκ περιτροπής προεδρία
AΘΑΝΑΣΙΟΣ ΕΛΛΙΣ
(Πηγή : http://www.kathimerini.gr)Η εύλογη επικέντρωση της προσοχής στην παραμονή ή απόσυρση των τουρκικών στρατευμάτων και το δικαίωμα ή μη της Τουρκίας να επεμβαίνει στην ανεξάρτητη Κυπριακή Δημοκρατία, ενόψει της διάσκεψης της Γενεύης, έχουν σχεδόν μονοπωλήσει το ενδιαφέρον του ελλαδικού Τύπου, καθώς στα συγκεκριμένα θέματα εμπλέκεται άμεσα και η Ελλάδα.
Ωστόσο, ένα μείζον ζήτημα, στο οποίο εσφαλμένα δεν αποδίδεται η πρέπουσα σημασία, είναι η εκ περιτροπής προεδρία. Ο γράφων δεν προβάλλει τη δική του εκτίμηση επί του ζητήματος, που ίσως δεν ενδιαφέρει, αλλά έχει διαμορφώσει άποψη για το πώς το προσεγγίζουν οι Ελληνοκύπριοι. Συζητήσεις με πολιτικούς, αλλά και κυρίως απλούς πολίτες, οδηγούν στο συμπέρασμα ότι η αρχή της εκ περιτροπής προεδρίας απορρίπτεται κατηγορηματικά από τους Ελληνοκύπριους, κάτι που θα καταγραφεί και στην κάλπη εάν φθάσουμε σε δημοψηφίσματα. Δεν στέκομαι σε όσους –όχι λίγοι– δεν αντέχουν στην ιδέα ενός «Τούρκου» στην ηγεσία της χώρας τους, η οποία στη συντριπτική πλειονότητα είναι μέρος του Οικουμενικού Ελληνισμού. Αντλώ επιχειρήματα από την πλειονότητα των μετριοπαθών Ελληνοκυπρίων που προσβλέπουν στην αρμονική συμβίωση με τους Τουρκοκύπριους, αλλά θεωρούν παράλογο και αντιδημοκρατικό να επιβάλλεται από το Σύνταγμα η ανάδειξη στην προεδρία του εκπροσώπου του 20% του πληθυσμού.
Η πλειοψηφία του 80% δεν δέχεται –ούτε για 12, 15 ή 20 μήνες, σε σύνολο 60– ως αρχηγό κράτους Τουρκοκύπριο. Δεν θεωρεί αντιπροσωπευτικό να δίνεται στο 20% του λαού το δικαίωμα ή προνόμιο να εκπροσωπεί το 100%. Ανάλογη πρόνοια, που έχει χαρακτηριστικά αντίστροφου ρατσισμού, δεν υφίσταται αλλού. Φανταστείτε να επέβαλλαν στη Ν. Αφρική να έχει οπωσδήποτε λευκό πρόεδρο. Γινόταν, σε άλλες εποχές, προφανώς, ήταν άλλα τα δεδομένα, αλλά ο παραλληλισμός παραμένει χρήσιμος.
Οι ποσοστώσεις στα νομοθετικά σώματα και στις υπηρεσίες έχουν λογική και είναι μια πρακτική που ακολουθείται και αλλού. Αλλά ο πρόεδρος είναι ένας. Προφανώς, ο αντιπρόεδρος μπορεί, είναι λογικό, να προβλέπεται ότι πρέπει να προέρχεται από την άλλη κοινότητα, ενδεχομένως να έχει και αυξημένες εξουσίες. Αλλά μέχρι εκεί.
Κλείνοντας, μια αυτονόητη –κατά τα άλλα– επισήμανση που πηγάζει από την απόλυτη προσήλωση στην αρχή της δημοκρατίας. Με την ψήφο τους οι Τουρκοκύπριοι θα έχουν λόγο στο ποιος θα είναι ο πρόεδρος, όπως και οι Ελληνοκύπριοι στο ποιος θα είναι ο αντιπρόεδρος. Η ομαλή λειτουργία της Κυπριακής Δημοκρατίας, η οποία θα έχει μεν τα συμφωνηθέντα χαρακτηριστικά διζωνικότητας και δικοινοτικότητας, αλλά θα είναι μια ενιαία χώρα, σύντομα θα επιτρέψει την εκλογή από όλο τον κυπριακό λαό ενός Τουρκοκύπριου πολιτικού που θα έχει προσωπική και ιδεολογική απήχηση και σε σημαντικό αριθμό Ελληνοκυπρίων. Το αμερικανικό Σύνταγμα δεν «επέβαλε» την εκλογή του Μπαράκ Ομπάμα στην προεδρία. Ο τελευταίος κέρδισε την εμπιστοσύνη και την ψήφο της πλειοψηφίας όλων των Αμερικανών, παρότι μόλις το 13% είναι Αφροαμερικανοί.
