Πέμπτη 19 Ιανουαρίου 2017

Αποκαλυπτικός Ν. Φιλιππίδης για το κρίσιμο 2019, τα 13,6 δις. και το 4ο μνημόνιο


Το κρίσιμο 2019, τα 13,6 δις. και το 4ο μνημόνιο
Του Νίκου Φιλιππίδη
Η δημόσια συζήτηση για το ενδεχόμενος ενός 4ου προγράμματος ή την παράταση του 3ου, ακόμα και για τα υψηλά πρωτογενή πλεονάσματα μετά το 2018, γίνεται συνήθως με συναισθηματικά χαρακτηριστικά παραβλέποντας τις υψηλές χρηματοδοτικές ανάγκες του πρώτου έτους μετά το τέλος του τρέχοντος προγράμματος.
Το 2019 η Ελλάδα, θα πρέπει να βρει, δανειζόμενη προφανώς από τις αγορές, περί τα 13,6 δις. Συγκεκριμένα θα πρέπει να αποπληρώσει 4,8 δις. ευρώ προς την ΕΚΤ (SMP), άλλα 4,8 δις. προς ομολογιούχους (μεταξύ των οποίων και όσοι συμμετείχαν στο 5ετές ύψους 3 δις. που εξεδόθη το 2014), 2 δις. ευρώ προς το ΔΝΤ, άλλο 1 δις. ευρώ προς τις κεντρικές τράπεζες της Ευρωζώνης (ANFA) και άλλο 1 δις. ευρώ για άλλες κατηγορίες ομολόγων. Στα εν λόγω ποσά δεν περιλαμβάνονται τα 15 δις. ευρώ των εκδόσεων εντόκων γραμματίων, τα οποία επίσης θα πρέπει να βρει το υπουργείο Οικονομικών από τις αγορές (έστω από την προστατευμένη συμμετοχή των ελληνικών τραπεζών).
Στην εν θερμώ δημόσια συζήτηση που συνήθως κάνουμε στην Ελλάδα, δεν εξετάζεται πως μια χώρα με ελάχιστη παρουσία στις αγορές επί μια σχεδόν 8ετία (δύο εκδόσεις μόνο το 2014), θα καταφέρει να σηκώσει ξαφνικά από τις αγορές 13,6 δις. ευρώ. Ακόμα και οι πιο μετρημένοι υπολογισμοί οικονομολόγων όπως αυτοί της Eurobank προβλέπουν ότι θα χρειαστούν από τις αγορές τουλάχιστον 7,5 δις. ευρώ, υπό την προϋπόθεση ότι η οικονομία θα συνεχίσει να παράγει υψηλά πρωτογενή πλεονάσματα, τουλάχιστον της τάξης του 3,5% και θα έχει ανακτήσει σταδιακή πρόσβαση στις αγορές πριν το πέρας του υφιστάμενου προγράμματος.
Είναι προφανές ότι μια χώρα με την πιστοληπτική εικόνα της Ελλάδας (στην κατηγορία «σκουπίδια» σύμφωνα με τους οίκους αξιολόγησης παρά το κλείσιμο της 1ης αξιολόγησης) θα πρέπει να κάνει πράξη ένα θαύμα σε λίγους μήνες προκειμένου να καταφέρει να βρει τόσα χρήματα και με ανεκτό επιτόκιο.
Ακόμη κι αν τα καταφέρει η χώρα με το τρέχων πρόγραμμα, είναι πιθανό να επιλεγεί και πάλι η λύση ενός 4ο Μνημονίου (ή την παράταση του 3ου) λόγω χρέους. Γιατί τα ευρωπαϊκά δάνεια έχουν καλύτερους όρους. Και καλύτεροι όροι δανείων σημαίνει έμμεση ελάφρυνση χρέους. Δηλαδή, ακόμα και αν το 2018 έχουμε εξέλθει επιτυχώς στις αγορές, η αναχρηματοδότηση των υφιστάμενων δανείων με τα περισσευούμενα κεφάλαια του ESM είναι η πιο συνετή επιλογή, αντί να καταφύγουμε στις αγορές.
Σε αυτό το επίπεδο παίζεται και το παιχνίδι των τελευταίων εβδομάδων μεταξύ όλων των συντελεστών του ελληνικού «δράματος», οι οποίοι βλέπουν πολύ απλά ότι το 3ο μνημόνιο δεν βγαίνει. Η ελληνική κυβέρνηση από την πλευρά της απλά προσπαθεί να προλάβει τα χειρότερα: Να μην φορτωθεί με ένα ακόμα πρόγραμμα πριν τις επόμενες εκλογές...