Ξεκαθάρισμα Ερντογάν με τους στρατηγούς
Η διαδικασία και οι βαριές ποινές στη δίκη Εργκένεκον δίχασαν περαιτέρω την Τουρκία
Της Ξενιας Κουναλακη
(Πηγή : http://news.kathimerini.gr/)
Αποφασιστικό πλήγμα για την ισχύ του άλλοτε κραταιού στρατού στην Τουρκία, αλλά και του κεμαλικού κατεστημένου συνολικά, θεωρείται η έκβαση της πολύκροτης δίκης Εργκένεκον, που ολοκληρώθηκε την περασμένη Δευτέρα με την καταδίκη σε ισόβια κάθειρξη του πρώην αρχηγού του γενικού επιτελείου Ιλκέρ Μπασμπούγ και την επιβολή βαρύτατων ποινών σε δεκάδες ακόμη κατηγορουμνους.
Η υπόθεση αφορούσε τη δράση ενός σκιώδους δικτύου στρατιωτικών, δημοσιογράφων και ακαδημαϊκών, που κατηγορούνταν ότι απεργάζονταν την αποσταθεροποίηση και τη συνακόλουθη ανατροπή της φιλοϊσλαμικής κυβέρνησης του Ταγίπ Ερντογάν. Η σκληρή ετυμηγορία, αλλά και η αμφιλεγόμενη διαδικασία που ακολουθήθηκε, δίχασε περαιτέρω την τουρκική κοινωνία, λίγες εβδομάδες μετά τις βίαιες συγκρούσεις στο πάρκο Γκεζί της Κωνσταντινούπολης, που έφεραν τη μεσαία τάξη της χώρας αντιμέτωπη με την αυταρχική πολιτική του Τούρκου πρωθυπουργού. Φιλοκυβερνητικά ΜΜΕ είδαν στην απόφαση την οριστική απεμπλοκή του πολιτικού συστήματος από τον έλεγχο του στρατού, ενώ ο αντιπολιτευτικός Τύπος την ενέταξε σε μια ευρύτερη επιχείρηση φίμωσης των αντιφρονούντων από τον Ερντογάν.
«Η υπόθεση Εργκένεκον υπήρξε μια ιστορική ευκαιρία για την κάθαρση του τουρκικού πολιτικού συστήματος από το βαθύ κράτος και τον τερματισμό της πολιτικής κηδεμονίας του στρατού», λέει στην «Κ» ο Ιωάννης Ν. Γρηγοριάδης, επίκουρος καθηγητής του Τμήματος Πολιτικής Επιστήμης και Δημόσιας Διοίκησης του Πανεπιστημίου Μπίλκεντ. Ωστόσο, «σε μια ιδιαίτερα τεταμένη στιγμή, με τις αντικυβερνητικές διαδηλώσεις να συνεχίζονται εδώ και δύο μήνες, η έκδοση των αποφάσεων ήλθε να οξύνει τον διχασμό. Ουδείς αμφισβητεί την ύπαρξη των παρακρατικών οργανώσεων που λυμαίνονταν την Τουρκία. Aυτό που αμφισβητεί ολοένα και μεγαλύτερο τμήμα του πληθυσμού είναι η καλή πίστη του ΑΚΡ, που μοιάζει πλέον αποφασισμένο να αντικαταστήσει την άλλοτε στρατοκρατία με τη δική του απολυταρχία», επισημαίνει από την πλευρά του ο Αλέξανδρος Μασσαβέτας, δημοσιογράφος και συγγραφέας του βραβευμένου βιβλίου «Κωνσταντινούπολη, η πόλη των απόντων».
Εντονες αντιδράσεις
Υπό την πίεση των έντονων αντιδράσεων της αντιπολίτευσης και του Τύπου, αλλά και με την ασφάλεια που τους παρέχει το τελικό ξεκαθάρισμα λογαριασμών με τους στρατηγούς, τις αποφάσεις εμφανίστηκαν να αμφισβητούν ακόμη και ο πρόεδρος Αμπντουλάχ Γκιουλ και ο ίδιος ο πρωθυπουργός Ερντογάν. Ο πρώτος εμφανίστηκε απογοητευμένος από την ισόβια κάθειρξη του Μπασμπούγ και εξέφρασε την ελπίδα ότι πιθανά «λάθη» στην ετυμηγορία θα διορθωθούν από το εφετείο. Ο δεύτερος επέμεινε εξάλλου ότι είναι σφάλμα να στιγματίζεται ως τρομοκράτης ο πρώην αρχηγός του γενικού επιτελείου. «Το αποτέλεσμα της δίκης δεν αφήνει αμφιβολίες για το τέλος του πολιτικού ρόλου του στρατού, αλλά ο τρόπος διεξαγωγής της υπογραμμίζει τις ατέλειες του τουρκικού κράτους δικαίου και υποβαθμίζει το συμβολικό της περιεχόμενο ως οροσήμου στην πορεία εκδημοκρατισμού της Τουρκίας», εκτιμά ο κ. Γρηγοριάδης.
«Οι επαχθέστατες ποινές κατά δημοσιογράφων, συγγραφέων και δύο βουλευτών της αντιπολίτευσης έδωσαν στη δίκη τον χαρακτήρα κυνηγιού μαγισσών. Την καλή πίστη του ΑΚΡ και τη σοβαρότητα της ελεγχόμενης από αυτό Δικαιοσύνης θέτει υπό αμφισβήτηση και η αδράνεια σε πλήθος άλλες υποθέσεις. Χαρακτηριστικά, οι αστυνομικοί στην Τραπεζούντα, που φωτογραφήθηκαν πανηγυρίζοντες με την τουρκική σημαία και τον δολοφόνο του Χραντ Ντινκ, όχι μόνο δεν τιμωρήθηκαν, αλλά προήχθησαν!», θυμίζει στην «Κ» ο κ. Μασσαβέτας.
O Γιαλτσίν Ακντογάν, ανώτατος σύμβουλος του πρωθυπουργού, χαρακτήρισε τη δίκη σημείο καμπής για την τουρκική δημοκρατία, αφού θα αποτρέψει μελλοντικά οιαδήποτε σκέψη για στρατιωτική παρέμβαση των ενόπλων δυνάμεων. «Με αυτήν την ετυμηγορία υπήρξε μια συνολική καταδίκη των στρατιωτικών πραξικοπημάτων», έγραψε στην εφημερίδα «Σταρ». Ο κ. Μασσαβέτας είναι ξεκάθαρος: «Μόνο οι εγκάθετοι του ΑΚΡ πιστεύουν πλέον πως η Δικαιοσύνη χειρίσθηκε σωστά την υπόθεση Εργκένεκον».
