Η Αθήνα παρακολουθεί
Δεν υπάρχει δυναμική για πολιτικές ανατροπές στη γείτονα εκτιμούν διπλωματικές πηγές
Της Δώρας Αντωνίου
(Πηγή : http://news.kathimerini.gr)
Καθώς οι διαδηλώσεις στην Τουρκία έκλεισαν ήδη μία εβδομάδα, η Αθήνα προσπαθεί να «διαβάσει» τις επιπτώσεις και τις ανακατατάξεις που μπορούν να επιφέρουν, όχι μόνο στο εσωτερικό της γείτονος, αλλά περιφερειακά, καθώς οποιαδήποτε αλλαγή στην Τουρκία είναι δεδομένο ότι επηρεάζει ευρύτερα τις εξελίξεις και αφορά και τη χώρα μας.
Στο υπουργείο Εξωτερικών έχει ατύπως ενεργοποιηθεί μηχανισμός διαρκούς παρακολούθησης και αξιολόγησης των εξελίξεων, με διπλωματικές πηγές να μην κρύβουν τον προβληματισμό τους για όσα συμβαίνουν και τον αντίκτυπο που μπορεί να έχουν, ενώ, ταυτόχρονα, καταγράφονται και αξιολογούνται οι όποιες κινήσεις σε στρατιωτικό επίπεδο, που θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε κρίση στο Αιγαίο.
Η ελληνική πλευρά, έχοντας υιοθετήσει εδώ και χρόνια το δόγμα ότι μία δημοκρατική και σταθερή Τουρκία είναι προς όφελος της περιφερειακής σταθερότητας, προς όφελος των διμερών μας σχέσεων, σε συνάρτηση και με την ευρωπαϊκή προοπτική της, προσπαθεί να αποκρυπτογραφήσει τη δυναμική των εξελίξεων στη γείτονα και να απαντήσει σε σειρά δύσκολων ερωτημάτων, καθώς οι όποιες εξελίξεις επηρεάζονται από σειρά παραγόντων, όχι μόνο στο εσωτερικό της Τουρκίας, διαμορφώνοντας μιας δυσεπίλυτη εξίσωση.
Η εκτίμηση που κυριαρχεί στο υπουργείο Εξωτερικών είναι ότι αυτή τη στιγμή και εφόσον δεν προκύψει κάποια καταλυτική και απρόβλεπτη εξέλιξη, δεν υπάρχει δυναμική για πολιτικές ανατροπές στη γείτονα. Η εικόνα που φθάνει στην Αθήνα είναι ότι ασφαλώς οι κινητοποιήσεις στην Τουρκία προκάλεσαν την κινητοποίηση μιας σειράς παραγόντων της εσωτερικής δομής ισχύος, ωστόσο, κανείς δεν δείχνει να έχει το ειδικό βάρος για να πλήξει καίρια τον «λαβωμένο», όπως χαρακτηρίζεται από διπλωματική πηγή, Ερντογάν. Η θεσμική αντιπολίτευση δεν δείχνει ικανή να κινητοποιήσει ευρύτερες ανακατατάξεις, ελλείψει και κάποιας ηγετικής μορφής που θα μπορούσε να εμπνεύσει. Το λεγόμενο «βαθύ κράτος», που από τις αναφορές που φθάνουν στην Αθήνα επίσης επιχείρησε να κινητοποιηθεί για να ανακτήσει μέρος της δύναμής του, εξουθενωμένο από την πολυετή μάχη με τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν και «ξεδοντιασμένο», δεν εμφανίζεται ικανό να ανασυνταχθεί, ώστε να προκαλέσει ανατροπή στην εσωτερική ισορροπία δυνάμεων. Η εκτίμηση διπλωματικών πηγών είναι ότι ενισχυμένη από τις εξελίξεις βγαίνει η μετριοπαθής εσωκομματική αντιπολίτευση στο κυβερνών κόμμα και σε επίπεδο προσώπων, ο Τούρκος πρόεδρος, Αμπντουλάχ Γκιουλ. Το ερώτημα είναι εάν σε ένα μεταγενέστερο στάδιο αυτή η εξέλιξη προκαλέσει ισχυρές εσωκομματικές αναταράξεις στο ΑΚΡ. Σίγουρα, πάντως, αλλάζει τα δεδομένα όσον αφορά τα σχέδια του κ. Ερντογάν να μεταπηδήσει στην προεδρία, έχοντας προηγουμένως ενισχύσει τις αρμοδιότητες του προέδρου. Επίσης, είναι πολύ πρόωρο ακόμα να αξιολογηθεί εάν η εμπειρία των κινητοποιήσεων και των διαμαρτυριών που επικεντρώθηκαν στο πρόσωπο του Τούρκου πρωθυπουργού οδηγήσουν σε μια πιο μετριοπαθή στάση του στο μέλλον όσον αφορά την προώθηση ενός λιγότερο κοσμικού και περισσότερο θρησκευτικού μοντέλου καθημερινότητας.
Oι αναλύσεις της ελληνικής πλευράς εστιάζουν και στον χώρο της οικονομίας. Οι κινητοποιήσεις προκάλεσαν τις πρώτες αναταράξεις στην οικονομία, με τις αρχικές ενδείξεις να αποτυπώνονται στο τουρκικό χρηματιστήριο. Οι φόβοι πολιτικής αποσταθεροποίησης θα μπορούσαν να πλήξουν τη ροή επενδύσεων προς την Τουρκία. Παράλληλα, στο υπουργείο Εξωτερικών καταγράφουν έναν αυξανόμενο διεθνή προβληματισμό για τα μεγαλεπήβολα έργα «φαραωνικού» τύπου που εξαγγέλλονται στην Τουρκία, τα οποία εκτιμάται ότι θα μπορούσαν να λειτουργήσουν ως βόμβα στα θεμέλια μιας οικονομίας που έχει δυναμική, αλλά δεν έχει ακόμα βάθος για να σηκώσει τέτοια ανοίγματα.