«Το λάθος» του Αντώνη Σαμαρά(κη)
Tου Στέφανου Κασιμάτη
(Πηγή : http://news.kathimerini.gr)
Φαντασθείτε, λέω, ότι είμαστε σε μια βεγγέρα, ένα πάρτι, μια δεξίωση ή όπως αλλιώς θέλετε να το πείτε. Εκεί, λοιπόν, ένας μεθυσμένος έχει χάσει τον έλεγχο και παραφέρεται, ενοχλώντας όλους τους άλλους.
Βρίσκεται όμως κάποιος, ο οποίος, εμφορούμενος από τις αγαθότερες προθέσεις, αποφασίζει να εκφράσει το κοινό αίσθημα και να πετάξει τον ανυπόφορο τύπο έξω. Για να πετύχει τον σκοπό του, δηλαδή για να λυτρώσει τους πολλούς, αλλά και για να εισπράξει την ευγνωμοσύνη τους, πρέπει να απομακρύνει τον ανυπόφορο γρήγορα και αποτελεσματικά. Ειδάλλως, αν πιαστούν στα χέρια και αρχίσουν να πέφτουν οι ψιλές εκατέρωθεν, αν κουτρουβαλιάζονται γκρεμίζοντας τα πάντα και η κατάσταση γίνει σαλούν του Λούκυ Λουκ ή «Αμέρικαν μπαρ», που έλεγε και ο μακαρίτης Παπαγιαννόπουλος, τότε βράσ’ τα κύριε πρόεδρε...
Χρησιμοποιώ το παράδειγμα αυτό, με τον σκοπό να περιγράψω πώς νομίζω εγώ ότι εκλαμβάνει η κοινή γνώμη την ευγενή ως προς τα κίνητρά της, πλην άτσαλη και αλλοπρόσαλλη ως προς την μεθόδευσή της, προσπάθεια του Αντώνη Σαμαρά να εξυγιάνει δραστικά την ΕΡΤ. Η μεθόδευση βασίστηκε, προφανώς, σε εσφαλμένους υπολογισμούς. Ομως η απόφαση να ξεκινήσει η κυβέρνηση την περιστολή του δημοσίου τομέα από την ΕΡΤ δεν ήταν της στιγμής - γεγονός το οποίο, είτε μας αρέσει είτε όχι, επιβαρύνει την αξιολόγηση της μεθόδευσης. Κατά πληροφορίες, η απόφαση είχε ληφθεί προ μηνών, οι δε αρχηγοί του ΠΑΣΟΚ και της ΔΗΜΑΡ ήσαν ενήμεροι. Ελήφθη σε μια επικοινωνία του Α. Σαμαρά με την Α. Μέρκελ, όταν η τελευταία (που, όπως γνωρίζουμε, ενημερώνεται λεπτομερώς για τα καθέκαστα των εξελίξεων στην Αθήνα) εξέφρασε την αγανάκτησή της για το γεγονός ότι το ελληνικό κράτος όχι μόνον δεν μπορεί να απολύσει, αλλά εξακολουθεί να πληρώνει τους καταδικασθέντες δημοτικούς υπαλλήλους για τη δολοφονία ενός δημάρχου. Δεδομένου ότι είναι σχεδόν αδύνατη η απόλυση από το Δημόσιο ακόμη και εκείνων οι οποίοι έχουν προσληφθεί με μη σύννομο τρόπο (θυμίζω στους φίλους της στήλης το προχθεσινό σημείωμα για την δόξα του Χρήστου του Κοκκινοβασίλη...), οι δυνατότητες της κυβέρνησης περιορίζονταν στα Νομικά Πρόσωπα Ιδιωτικού Δικαίου, εκ των οποίων η ΕΡΤ ήταν το πολυπληθέστερο και απεχθέστερο. Αυτή η απόφαση είχε γνωστοποιηθεί από μηνών στους κ. Βενιζέλο και Κουβέλη και τουλάχιστον ο πρώτος είχε συμφωνήσει - έστω και αν αργότερα μετεστράφη, εξαιτίας και των κακών χειρισμών του πρωθυπουργού, αλλά και των αντιδράσεων του βαθέος ΠΑΣΟΚ.
Η ερμηνεία της κυβερνητικής πλευράς για την αλλοπρόσαλλη μεθόδευση έχει ως εξής: η κυβέρνηση επεδίωκε το πλεονέκτημα του αιφνιδιασμού, εξ ου και οι προετοιμασίες περιορίσθηκαν εντός του στενού περιβάλλοντος του πρωθυπουργού. Αν, λ.χ., καταρτιζόταν ολοκληρωμένη οικονομοτεχνική μελέτη για το κλείσιμο της ΕΡΤ, η συνεργασία των οικονομικών υπηρεσιών της ΕΡΤ θα ήταν απαραίτητη, οπότε οι προθέσεις της κυβέρνησης θα κοινοποιούντο. Γι’ αυτό, προτιμήθηκε η μυστικότητα.
Και λοιπόν; (Λέω εγώ, με όλο το θάρρος...) Η δύναμη της δημοκρατίας είναι η διαφάνεια. Αν πιστεύεις στη λογική και το δίκαιο των προθέσεών σου, αν έχεις εδραία την πεποίθηση ότι η κοινή γνώμη θα είναι εν τέλει με το μέρος σου, γιατί να το κρύψεις; Από πότε είναι ντροπή το δίκιο και η λογική; Επιπροσθέτως, υπήρχε και ένα ακόμη πλεονέκτημα, τακτικής φύσεως: αν η κυβέρνηση εξέθετε απεριφράστως τις προθέσεις της, αν δηλαδή έβγαινε ευθέως να πει ότι σκοπεύει να κλείσει την ΕΡΤ, συγχρόνως όμως παρουσιάζοντας και ένα μεταβατικό σχέδιο για τη μελλοντική κατάσταση, δεν θα χρειαζόταν να αναλάβει αυτή το κόστος της διακοπής της λειτουργίας της, δηλαδή το περιβόητο «μαύρο» στις οθόνες. Το Καλφαγιανιστάν θα έκλεινε μόνο του την ΕΡΤ. Και, εφόσον, κατά τον υπολογισμό της κυβέρνησης, η κοινή γνώμη ήταν εναντίον της κρατικοδίαιτης ΕΡΤ, ποιος θα έδινε δεκάρα για το οιονεί «επαναστατικό» πρόγραμμα που θα προέβαλε η κατειλημμένη από τους «αγωνιστές» ΕΡΤ; Η μυστικότητα του εγχειρήματος ήταν λάθος. Οι καλές προθέσεις δεν έχουν λόγο να κρύβονται, εφόσον είναι καλές.
Εκτός όμως από τον αντίκτυπο στην κοινή γνώμη, υπήρξαν και οι επιπτώσεις στο εσωτερικό της κυβέρνησης. Οι κυβερνήσεις συνεργασίας έχουν συνήθως μια ιδιαιτερότητα: ότι η αδυναμία του καθενός ξεχωριστά συνιστά τη δύναμη του συνόλου. Με άλλα λόγια, αν ο καθένας δεν αντιλαμβάνεται ότι οφείλει να συνεργασθεί με τον άλλο για να βρει κοινό τόπο, το όλο εγχείρημα δεν έχει νόημα. Σε μια κυβέρνηση συνεργασίας, είναι ηλίθιο -επειδή είναι αλυσιτελές- να εστιάζει ο καθένας στην αδυναμία του άλλου, παραβλέποντας τη δική του αδυναμία: όταν ο καθένας είναι αδύναμος, η δύναμη είναι σε όλους μαζί. Η κατανόηση αυτού του απλού πράγματος είναι θέμα κουλτούρας και, δυστυχώς, αυτού του είδους την κουλτούρα εμείς δεν την έχουμε. Υπό το πρίσμα αυτό, λοιπόν, η ευθύνη, όσον αφορά την παρούσα κρίση, είναι κυρίως του Αντώνη Σαμαρά, διότι αυτός είναι ο ισχυρότερος εταίρος στην κυβέρνηση. Φαίνεται όμως ότι ξέχασε το δεύτερο σκέλος (ότι είναι εταίρος) και έμεινε στον επιθετικό προσδιορισμό (ότι είναι ο ισχυρότερος των εταίρων). Αυτό, κατά την ταπεινή γνώμη μου, ήταν το λάθος του Αντώνη Σαμαρά (κη). Δεν είχε κανένα λόγο να κρύψει τις προθέσεις του. Αντιθέτως, θα μας ξάφνιαζε ευχάριστα αν έβγαινε να μας πει ευθέως τι θέλει να κάνει με την ΕΡΤ. Θα έδειχνε, με τον τρόπο αυτόν, ότι εμπιστεύεται και τον εαυτό του, αλλά και εμάς στους οποίους απευθύνεται.
Ο υποτιθέμενος «μέγας σκακιστής» τα έκανε μαντάρα, αλλά δεν πειράζει. Θέλω να πω ότι δεν πειράζει, εφόσον αντιλαμβάνεται κανείς το λάθος του και διδάσκεται από αυτό, διότι μόνον έτσι μπορεί να μειώσει τις συνέπειές του. Η κυβέρνηση απηλλάγη από την καφενόβια «Αριστερά του Ντόλτσε» (αραλίκι, σχολιασμός, φρέντο και πέρα βρέχει...). Νομίζω ότι η αποχώρησή τους δεν την απειλεί σοβαρά, διότι προϋπόθεση για να συνεχίσει να υπάρχει αυτή η συνομοταξία των αχρήστων είναι να συνεχίσει να υπάρχει και το σύστημα που τους τρέφει. Αρα, το πιθανότερο είναι να εξακολουθήσουν να στηρίζουν την κυβέρνηση στη Βουλή, όσο και αν εν τω μεταξύ ξελαρυγγιάζονται σε ραδιόφωνα και κανάλια. Οι αποχωρήσαντες -είτε το κατάλαβαν είτε όχι- χρεώθηκαν την υπεράσπιση του κηφηναριού της ΕΡΤ. (Ας είναι καλά, κάποιος έπρεπε να το κάνει αυτό...) Τώρα που έφυγαν Ρουπακιώτες και Μανιτάκηδες, το όφελος για τον Σαμαρά από όλη αυτή την περιπέτεια, θα είναι να σχηματίσει μια κυβέρνηση σοβαρών ανθρώπων, με ό,τι καλύτερο διαθέτει η Κοινοβουλευτική Ομάδα της Ν.Δ.
