«Λευκή Βίβλος» για ανεξαρτησία της Σκωτίας
Το σχέδιο του πρωθυπουργού Αλεξ Σάλμον δεν συγκίνησε τον Μαριάνο Ραχόι
The Guardian
(Πηγή : http://news.kathimerini.gr/)
Την πιο λεπτομερή πρόταση για την ανεξαρτησία ενός κράτους στην ιστορία του κόσμου παρουσίασε στις αρχές της εβδομάδας ο πρωθυπουργός της Σκωτίας Αλεξ Σάλμον, ενόψει του δημοψηφίσματος το 2014.
Η «Λευκή Βίβλος» του κ. Σάλμον, έκτασης 670 σελίδων, δεν μπόρεσε όμως να συγκινήσει τον Ισπανό πρωθυπουργό Μαριάνο Ραχόι, που επεσήμανε την Τετάρτη ότι η Σκωτία θα έχει το δικαίωμα να ζητήσει την είσοδό της στην Ε.Ε., μόνο ως ανεξάρτητο κράτος και όχι ως μέλος της Ενωσης, αποκαλύπτοντας τις ισπανικές ανησυχίες για μονομερή ανεξαρτητοποίηση περιοχών, όπως της δικής τους Καταλωνίας.
Οι εξονυχιστικές λεπτομέρειες του σχεδίου ανεξαρτησίας αποκρύπτουν, όμως, τις δυσκολίες του εγχειρήματος απέναντι στον σκεπτικισμό των ψηφοφόρων. Ελάχιστες σφυγμομετρήσεις δίνουν ποσοστό μεγαλύτερο του 33% στο «ΝΑΙ», με την αδιαφορία και την αποχή να καταλαμβάνουν σταθερά την πρώτη θέση.
Παρότι οι περισσότεροι επιτυχημένοι αγώνες ανεξαρτησίας ενέπνευσαν τα πλήθη με μία και μόνο λέξη: ελευθερία, οι 170.000 λέξεις του κειμένου του Αλεξ Σάλμον ίσως αποδειχθούν καθοριστικές για το δημοψήφισμα του Σεπτεμβρίου 2014. Αν και ο Σκωτσέζος πρωθυπουργός δεν πρόκειται να επικρατήσει χάρη σε πατριωτικές εκκλήσεις τύπου «Μπρέιβχαρτ», το εκτενές κείμενο μπορεί να πείσει τους αναποφάσιστους συμπατριώτες του ότι η απόσχιση θα τους προσφέρει μεγαλύτερα υλικά οφέλη απ’ ό,τι η παραμονή στο Ηνωμένο Βασίλειο.
Αυτός είναι ο λόγος που οδήγησε τον Αλεξ Σάλμον και την αριστερή αντιπρόεδρό του, Νίκολα Στέρτζον, στη Γλασκώβη και την παρουσίαση της Λευκής Βίβλου. Παρότι το Εδιμβούργο θα ήταν το φυσικό σκηνικό για μία τέτοια παρουσίαση, επελέγη η Γλασκώβη, καθώς οι ψήφοι της Κεντρικής και Δυτικής Σκωτίας είναι αυτοί που θα κρίνουν το αποτέλεσμα.
Περιφέρεια-κλειδί
Η εργατική τάξη της Γλασκώβης, παραδοσιακή ψηφοφόρος των Εργατικών τις τελευταίες δεκαετίες, αποτελεί έτσι την περιφέρεια-κλειδί του δημοψηφίσματος για την ανεξαρτησία. Αυτός είναι ο λόγος που οι Σάλμον και Στέρτζον κατέφθασαν στη Γλασκώβη, έχοντας στις αποσκευές τους δεσμεύσεις για ριζική μεταρρύθμιση των υποδομών προσχολικής αγωγής. Η μεταρρύθμιση αυτή θα μπορούσε, βέβαια, να πραγματοποιηθεί στο πλαίσιο του υπάρχοντας συστήματος απόδοσης εξουσιών στη Σκωτία, κάτι που θα στερούσε όμως από τον Σάλμον ένα σημαντικό προεκλογικό χαρτί. Οι σφυγμομετρήσεις έδειξαν ότι οι γυναίκες στη Σκωτία αποτελούν το μεγαλύτερο ποσοστό αναποφάσιστων ψηφοφόρων.
Το κυβερνών κόμμα SNP κατέβαλε τιτάνια προσπάθεια για να συντάξει το κείμενο ανεξαρτησίας. Σε αυτό εμπεριέχονται λεπτομέρειες για κάθε έκφανση της κρατικής δραστηριότητας, από την οικονομική πολιτική μέχρι τις διεθνείς σχέσεις, τηρώντας τις πάγιες δεσμεύσεις των Σκωτσέζων εθνικιστών, όπως την απομάκρυνση των βρετανικών πυρηνικών υποβρυχίων από τις εκβολές του ποταμού Κλάιντ και τη διατήρηση της στερλίνας ως εθνικού νομίσματος.
Το κείμενο δεν είναι, όμως, μία τυπική Λευκή Βίβλος. Πολλές από τις σημαντικότερες δεσμεύσεις δεν είναι παρά φιλοδοξίες. Το SNP δεν είναι σε θέση να εγγυηθεί ότι μία ανεξάρτητη Σκωτία θα μπορεί να διατηρήσει τη στερλίνα, ενώ η αντίδραση Ραχόι δείχνει ότι μία θέση στην ευρωπαϊκή οικογένεια ή το ΝΑΤΟ δεν είναι διόλου εγγυημένη.
Η παρουσίαση της Λευκής Βίβλου την Τρίτη δεν έμοιαζε με ιστορική στιγμή. Προσέφερε, όμως, την ευκαιρία στους εθνικιστές να παρουσιάσουν τις θέσεις τους σε ευρύ κοινό και να υπογραμμίσουν την –ίσως αδικαιολόγητη– αισιοδοξία τους για το μέλλον μιας ανεξάρτητης Σκωτίας.
